6°18′25″S 34°51′14″E / 6.307°S 34.854°E
ටැන්සානියා එක්සත් ජනරජය Jamhuri ya Muungano wa Tanzania (Swahili) | |
|---|---|
Flag Coat of arms | |
| උද්යෝග පාඨය: උහුරු න උමෝජා Freedom and Unity | |
| ජාතික ගීය: Mungu ibariki Afrika (Swahili) "දෙවියන් වහන්සේ අප්රිකාවට ආශීර්වාද කරයි" | |
නැගෙනහිර අප්රිකාවේ ටැන්සානියාවේ (තද කොළ) පිහිටීම | |
ටැන්සානියාවේ සිතියම | |
| අගනුවර | ඩොඩෝමා |
| විශාලතම නගරය | ඩාර් එස් සලාම් |
| නිල භාෂා(ව) |
|
| වෙනත් භාෂා | භාෂා 100කට වඩා, ඇතුළුව (1m+):
|
| ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් | ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් 100 කට වඩා |
| ආගම (2020) |
|
| ජාති නාම(ය) | ටැන්සානියානු |
| රජය | ඒකීය ජනාධිපති ක්රමය අධිපති පක්ෂ ක්රමය යටතේ |
• ජනාධිපති | සමියා සුලුහු හසන් |
• උප ජනාධිපති | ෆිලිප් ම්පන්ගෝ |
• අගමැති | කාසිම් මජලිවා |
• කථානායක | ටූලියා ඇක්සන් |
• අගවිනිසුරු | ඊබ්රාහිම් හාමිස් ජුමා |
| ව්යවස්ථාදායකය | ජාතික සභාව |
| ස්වාධීනත්වය එක්සත් රාජධානිය වෙතින් | |
• ටැංගනිකා | 1961 දෙසැම්බර් 9 |
• සැන්සිබාර් මහජන සමූහාණ්ඩුව | 1963 දෙසැම්බර් 10 |
• ටැන්ගානිකා සහ සැන්සිබාර් ඒකාබද්ධ කිරීම | 1964 අප්රේල් 26 |
• වත්මන් ව්යවස්ථාව | 1977 අප්රේල් 25 |
| වර්ග ප්රමාණය | |
• සම්පූර්ණ | 947,303 km2 (365,756 sq mi) (30 වෙනි) |
• ජලය (%) | 6.4 |
| ජනගහණය | |
• 2024 ඇස්තමේන්තුව | 67,462,121 (23 වෙනි) |
• 2022 ජන සංගණනය | 61,741,120 |
• ජන ඝණත්වය | 65.2/km2 (168.9/sq mi) (147 වෙනි) |
| දදේනි (ක්රශසා) | 2023 ඇස්තමේන්තුව |
• සම්පූර්ණ | ඇ.ඩො. බිලියන 227.725 (72 වෙනි) |
• ඒක පුද්ගල | ඇ.ඩො. 3,595 (157 වෙනි) |
| දදේනි (නාමික) | 2023 ඇස්තමේන්තුව |
• සම්පූර්ණ | ඇ.ඩො. බිලියන 84.033 (76 වෙනි) |
• ඒක පුද්ගල | ඇ.ඩො.1,326 (164 වෙනි) |
| ගිනි (2017) | 40.5 මධ්යම |
| මාසද (2022) | ▼ 0.532 පහළ · 167 වෙනි |
| ව්යවහාර මුදල | ටැන්සානියානු සිලිං (TZS) |
| වේලා කලාපය | UTC+3 (නැගෙනහිර අප්රිකාවේ වේලාව) |
| දින ආකෘති | දිදි/මාමා/වවවව |
| රිය ධාවන මං තීරුව | වම |
| ඇමතුම් කේතය | +255 |
| අන්තර්ජාල TLD | .tz |
ටැන්සානියාව, නිල වශයෙන් ටැන්සානියා එක්සත් ජනරජය, යනු අප්රිකානු මහා විල් කලාපය තුළ නැගෙනහිර අප්රිකාවේ රටකි. එය වයඹ දෙසින් උගන්ඩාවට මායිම් වේ; ඊසාන දෙසින් කෙන්යාව; නැගෙනහිරින් ඉන්දියන් සාගරය; දකුණට මොසැම්බික් සහ මලාවි; සැම්බියාව නිරිත දෙසින්; සහ බටහිරින් රුවන්ඩාව, බුරුන්ඩි සහ කොංගෝ ප්රජාතන්ත්රවාදී ජනරජය. අප්රිකාවේ උසම කන්ද වන කිලිමන්ජාරෝ කන්ද ඊසානදිග ටැන්සානියාවේ පිහිටා ඇත. 2022 ජාතික සංගණනයට අනුව, ටැන්සානියාවේ මිලියන 62 කට ආසන්න ජනගහනයක් ඇත, එය සමකයට සම්පූර්ණයෙන්ම දකුණින් පිහිටි වඩාත්ම ජනාකීර්ණ රට බවට පත් කරයි.
වසර මිලියන 6ක් පැරණි ප්ලියෝසීන් හොමිනිඩ් ෆොසිල වැනි වැදගත් හොමිනිඩ් පොසිල බොහොමයක් ටැන්සානියාවෙන් සොයාගෙන ඇත. ගල් හා ලෝකඩ යුගයේදී, ටැන්සානියාවට ප්රාග් ඓතිහාසික සංක්රමණයන් අතරට වර්තමාන ඉතියෝපියාවේ සිට දකුණට ගිය දක්ෂිණ කුෂිටික් කථිකයන් ඇතුළත් විය; වසර 2,000 සහ 4,000 කට පමණ පෙර තුර්කානා විලට උතුරින් ටැන්සානියාවට නැගෙනහිර කුෂිටික් ජනයා; සහ වසර 2,900 සහ 2,400 අතර වර්තමාන දකුණු සුඩානය-ඉතියෝපියා දේශසීමා කලාපයෙන් ආරම්භ වූ ඩැටූග් ඇතුළු දක්ෂිණ නිලෝට්ස් සංක්රමණය විය,:18 පිටුව මෙම චලනයන් සිදු වූයේ මෂාරිකි බන්ටු ජනාවාස වූ කාලය තුළ ය. බටහිර අප්රිකාවේ සිට වික්ටෝරියා විල සහ ටැන්ගානිකා විල ප්රදේශ වලිනි. 19 වන ශතවර්ෂයේ අගභාගයේදී, ප්රධාන භූමිය ජර්මානු නැගෙනහිර අප්රිකාව ලෙස ජර්මානු පාලනය යටතට පත් වූ අතර, පළමු ලෝක යුද්ධයෙන් පසු බ්රිතාන්ය පාලනය විසින් එය ටැන්ගානිකා ලෙස පාලනය වන විට, සැන්සිබාර් දූපත් සමූහය වෙනම යටත් විජිත අධිකරණ බල ප්රදේශයක් ලෙස පැවතුනි. 1961 සහ 1963 දී ඔවුන්ගේ නිදහස ලැබීමෙන් පසුව, 1964 දී මෙම ආයතන දෙක ඒකාබද්ධ වී ටැන්සානියාවේ එක්සත් ජනරජය පිහිටුවන ලදී. ටැන්ගානිකා බ්රිතාන්ය පොදුරාජ්ය මණ්ඩලයට සම්බන්ධ වූ අතර ටැන්සානියාව ඒකාබද්ධ ජනරජයක් ලෙස පොදුරාජ්ය මණ්ඩලයේ සාමාජිකයෙකු ලෙස පවතී.
අද රට ජනාධිපති ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාමය ජනරජයක් වන අතර ෆෙඩරල් අගනුවර ඩොඩෝමා රජයේ නගරයේ පිහිටා ඇත; කලින් අගනුවර වන ඩාර් එස් සලාම් බොහෝ රජයේ කාර්යාල රඳවා තබා ගන්නා අතර එය රටේ විශාලතම නගරය, ප්රධාන වරාය සහ ප්රමුඛ වාණිජ මධ්යස්ථානය වේ. ටැන්සානියාව යනු ප්රජාතන්ත්රවාදී සමාජවාදී චමා චා මාපිංදුසි පක්ෂය බලයේ සිටින තථ්ය ඒකපාර්ශ්වික රාජ්යයකි. නිදහසින් පසු රට විශාල අභ්යන්තර ආරවුල් අත්විඳ නැති අතර එය මහාද්වීපයේ ආරක්ෂිතම සහ දේශපාලනිකව ස්ථාවර එකක් ලෙස සැලකේ. ටැන්සානියාවේ ජනගහනය වාර්ගික, භාෂාමය සහ ආගමික කණ්ඩායම් 120කින් පමණ සමන්විත වේ. ක්රිස්තියානි ධර්මය ටැන්සානියාවේ විශාලතම ආගම වන අතර, සැලකිය යුතු මුස්ලිම් සහ ඇනිමිස්ට් සුළුතරයන් ඇත. ටැන්සානියාවේ භාෂා 100කට අධික ප්රමාණයක් කතා කරන අතර, එය නැගෙනහිර අප්රිකාවේ වඩාත් භාෂාමය වශයෙන් විවිධත්වයෙන් යුත් රට බවට පත් කරයි; එම රටට ජූරේ නිල භාෂාවක් නොමැත, ජාතික භාෂාව ස්වහීලී වුවද ඉංග්රීසි භාෂාව විදේශ වෙළඳාමේ, රාජ්ය තාන්ත්රික කටයුතුවල, ඉහළ උසාවිවල සහ ද්විතීයික සහ උසස් අධ්යාපනයේ ඉගැන්වීමේ මාධ්යයක් ලෙස භාවිතා කරයි, අරාබි භාෂාව සැන්සිබාර්හි කතා කරයි.
ටැන්සානියාව ඊසාන දෙසින් කඳු සහිත සහ ඝන වනාන්තරයක් වන අතර, අප්රිකාවේ උසම කන්ද වන කිලිමන්ජාරෝ කන්ද සහ ලෝකයේ මුහුදු මට්ටමේ සිට ඉහළම තනි නිදහස් කන්ද පිහිටා ඇත. අප්රිකාවේ මහා විල් තුනක් අර්ධ වශයෙන් ටැන්සානියාවේ ඇත. උතුරු හා බටහිර දෙසින් අප්රිකාවේ විශාලතම විල වන වික්ටෝරියා විල සහ එහි අද්විතීය මත්ස්ය විශේෂ සඳහා ප්රසිද්ධ මහාද්වීපයේ ගැඹුරුම විල වන ටැන්ගානිකා විල පිහිටා ඇත. දකුණට මලාවි විල පිහිටා ඇත. නැඟෙනහිර වෙරළ උණුසුම් හා තෙතමනය සහිත වන අතර සැන්සිබාර් දූපත් සමූහය වෙරළට එපිටින් පිහිටා ඇත. මෙනයි බොක්ක සංරක්ෂණ ප්රදේශය සැන්සිබාර්හි විශාලතම සමුද්ර ආරක්ෂිත ප්රදේශයයි. සැම්බියානු දේශසීමාවේ කලම්බෝ ගඟේ පිහිටා ඇති කලම්බෝ ඇල්ල අප්රිකාවේ දෙවන උසම අඛණ්ඩ දිය ඇල්ල වේ. ටැන්සානියාව සෆාරි සඳහා වැඩිපුරම පැමිණෙන සංචාරක ගමනාන්තයකි.
නිරුක්තිය
ටැන්සානියාව යන නාමය නිර්මාණය කරන ලද්දේ රට නිර්මාණය කිරීම සඳහා ඒකාබද්ධ වූ ප්රාන්ත දෙකේ නම්වල ක්ලිප් සංයෝගයක් ලෙසිනි: ටැන්ගානිකා සහ සැන්සිබාර්. එය ප්රාන්ත දෙකේ නම්වල මුල් අකුරු තුනෙන් ("Tan" සහ "Zan") සහ "-ia" යන උපසර්ගයෙන් සමන්විත වේ.
ටැන්ගානිකා යන නම සෑදී ඇත්තේ ස්වහීලී වචන වන ටැන්ගා "රුවල්" සහ නීකා "ජනවාස නැති තැනිතලා, පාළුකරය" යන වචන වලින් වන අතර එය "පාළුකරයේ රුවල්" යන වාක්ය ඛණ්ඩය නිර්මාණය කරයි. එය සමහර විට ටැන්ගානිකා විල වෙත යොමු කිරීමක් ලෙස වටහාගෙන ඇත.
සැන්සිබාර් හි නම සෑදී ඇත්තේ ප්රදේශයේ ජනතාවකගේ නම වන ("කළු" යන අර්ථය ඇති) සහ අරාබි බාර් "වෙරළ" හෝ "වෙරළ" යන නාමයෙන් වන සැන්ජ් යන්නෙනි.
ඉතිහාසය
පුරාණ යුගය
ටැන්සානියාව යනු පෘථිවියේ පැරණිතම අඛණ්ඩව ජනාවාස වූ ප්රදේශයකි. මිනිසුන්ගේ සහ හොමිනිඩ්වරුන්ගේ ෆොසිල අවශේෂ කොටස් හතරැස් යුගය දක්වා දිව යයි. UNESCO ලෝක උරුම අඩවියක් වන න්ගොරොන්ගෝරෝ සංරක්ෂණ ප්රදේශයේ, ඕල්ඩුවායි දුර්ගය, සංක්රාන්ති තාක්ෂණයේ සංවර්ධනය සහ භාවිතය ලේඛනගත කරන මෙවලම්වල ශේෂයන් සහිත එකතුවක් දක්වයි.
නැගෙනහිර අප්රිකාවේ ආදිවාසී ජනගහනය ටැන්සානියාවේ භාෂාමය වශයෙන් හුදකලා වූ හඩ්සා සහ සැන්ඩවේ දඩයම්කරුවන් ලෙස සැලකේ.:පිටුව 17
සංක්රමණයේ පළමු රැල්ල වූයේ ඉතියෝපියාවේ සහ සෝමාලියාවේ සිට ටැන්සානියාවට දකුණට ගිය දක්ෂිණ කුෂිටික් කථිකයන් විසිනි. ඔවුන් ඉරාකව්, ගොරෝවා සහ බුරුංගේ යන ප්රදේශවලට මුතුන් මිත්තන්ය.:පිටුව 17 භාෂාමය සාක්ෂි මත පදනම්ව, වසර 4,000කට සහ 2,000කට පමණ පෙර තුර්කානා විලට උතුරින් ආරම්භ වූ නැගෙනහිර කුෂිටික් ජනයාගේ ටැන්සානියාවට සංචලන දෙකක්ද ඇති විය හැක.:පිටු 17–18
ඩැටූග් ඇතුළු දක්ෂිණ නිලෝටේවරුන් වසර 2,900 ත් 2,400 ත් අතර කාලයකදී වර්තමාන දකුණු සුඩානය / ඉතියෝපියාව මායිම් කලාපයේ සිට මධ්යම උතුරු ටැන්සානියාවට දකුණට ගමන් කළ බවට පුරාවිද්යාත්මක සාක්ෂි සහාය දක්වයි.:පිටුව 18
මෙම චලනයන් සිදු වූයේ සියවස් ගණනාවක් පුරා පැවති බන්ටු ව්යාප්තියේ කොටසක් ලෙස වික්ටෝරියා විල සහ ටැන්ගානිකා විල ප්රදේශයේ බටහිර අප්රිකාවේ සිට යකඩ සාදන මෂාරිකි (නැගෙනහිර) බන්ටු ජනාවාස කරන විට ආසන්න වශයෙන් එම කාලය තුළ ය. බන්ටු ජනයා ඔවුන් සමඟ බටහිර අප්රිකානු රෝපණ සම්ප්රදාය සහ අලවල ප්රධාන ප්රධාන ආහාරය ගෙනාහ. පසුව ඔවුන් වසර 2,300 ත් 1,700 ත් අතර කාලයකට පෙර ටැන්සානියාවේ සෙසු ප්රදේශ හරහා මෙම ප්රදේශවලින් සංක්රමණය විය.
මසායි ඇතුළු නැඟෙනහිර නිලෝටික් ජනයා, පසුගිය වසර 500 සිට 1,500 දක්වා වර්තමාන දකුණු සුඩානයේ සිට මෑත කාලීන සංක්රමණයක් නියෝජනය කරයි.
ටැන්සානියාවේ ජනතාව යකඩ හා වානේ නිෂ්පාදනය සමඟ සම්බන්ධ වී ඇත. ඊසානදිග ටැන්සානියාවේ කඳුකර ප්රදේශ අත්පත් කරගෙන සිටි ජනයා සඳහා අවශ්ය යකඩ ප්රධාන නිෂ්පාදකයන් වූයේ පරේ ජනතාවයි. වික්ටෝරියා විලෙහි බටහිර වෙරළ තීරයේ සිටි හයා ජනයා, වසර 1,500කට පෙර 1,820 °C (3,310 °F) ඉක්මවන උෂ්ණත්වයකදී කාබන් වානේ ව්යාජ ලෙස සකස් කිරීමට ඉඩ සලසන අධි තාප පිපිරුම් උදුනක් සොයා ගත්හ.
ක්රි.ව. පළමු සහස්රයේ මුල් භාගයේ සිට පර්සියානු ගල්ෆ් සහ ඉන්දියාවේ සංචාරකයින් සහ වෙළඳුන් නැගෙනහිර අප්රිකානු වෙරළ තීරයට පැමිණ ඇත. ක්රි.ව. අටවන හෝ නවවන සියවසේ මුල් භාගයේදී ස්වහීලී වෙරළ තීරයේ ඇතැමුන් විසින් ඉස්ලාම් දහම අනුගමනය කරන ලදී.
මධ්යකාලීන යුගය
බන්ටු-කථිකයින් පළමු සහස්රයේ ආරම්භයේ සිට ටැන්සානියානු වෙරළ තීරයේ ගොවිතැන් සහ වෙළඳ ගම්මාන ගොඩනඟා ඇත. සැන්සිබාර් හි වයඹදිග වෙරළ තීරයේ ෆුකුචානිහි පුරාවිද්යාත්මක සොයාගැනීම් මගින් පෙන්නුම් කරන්නේ, 6 වන සියවසේ සිට ක්රි.ව. සොයාගත් ඩැබ් සැලකිය යුතු ප්රමාණයකින් දැව ගොඩනැගිලි පෙන්නුම් කරන අතර එම ස්ථානයේ තිබී කටු පබළු, පබළු ඇඹරුම් යන්ත සහ යකඩ ස්ලැග් හමු වී ඇත. දිගු-දුර වෙළඳාමේ සීමිත නියැලීම සඳහා සාක්ෂි තිබේ: ආනයනය කරන ලද මැටි බඳුන් කුඩා ප්රමාණයක් සොයාගෙන ඇත, මුළු මැටි භාණ්ඩ සොයාගැනීම් වලින් 1% ට වඩා අඩුය, බොහෝ දුරට ගල්ෆ් සහ 5 සිට 8 වන සියවස දක්වා දිවයයි. ම්කොකෝටෝනි සහ ඩාර් එස් සලාම් වැනි සමකාලීන ස්ථාන වලට සමානකම පෙන්නුම් කරන්නේ වෙරළබඩ සමුද්ර සංස්කෘතියේ පළමු මධ්යස්ථානය දක්වා වර්ධනය වූ ඒකාබද්ධ ප්රජාවන් සමූහයකි. වෙරළබඩ නගර මෙම මුල් යුගයේ ඉන්දියානු සාගරයේ සහ අභ්යන්තර අප්රිකානු වෙළඳාමේ නිරත වූ බව පෙනේ. 8 වැනි සියවසේ මැද භාගයේ සිට වැදගත්කම සහ ප්රමාණයෙන් වෙළදාම ශීඝ්රයෙන් වැඩි වූ අතර 10 වැනි සියවස අවසන් වන විට සැන්සිබාර් මධ්යම ස්වහීලී වෙළෙඳ නගරවලින් එකක් විය.
රතු මුහුදෙන් සහ පර්සියානු බොක්කෙන් ඊජිප්තු සහ පර්සියානු නැව් ගමනාගමනය ඉන්දියානු සාගර වෙළඳාම පුනර්ජීවනය කළේය, විශේෂයෙන් ෆාතිමිඩ් කැලිෆේට් ෆුස්ටාට් (කයිරෝ) වෙත මාරු වීමෙන් පසුව. ස්වහීලී කෘෂිකාර්මිකයින් වෙළඳාමට පිවිසීම සඳහා වඩ වඩාත් ඝන ජනාවාස ගොඩනඟා ගත් අතර, මේවා මුල්ම ස්වහීලී නගර රාජ්යයන් බවට පත් විය. පිළිවෙලින් දකුණු අප්රිකාවේ සහ සිම්බාබ්වේ හි මාපුංගුබ්වේ සහ සිම්බාබ්වේ වෙන්ඩා-ෂෝනා රාජධානි මෙම කාලය තුළම රන් නිෂ්පාදනයේ ප්රධාන නිෂ්පාදකයෙකු බවට පත්විය. ටැන්සානියාවේ ප්රධාන මධ්යකාලීන නගර රාජ්යය වන කිල්වා වෙත ආර්ථික, සමාජීය සහ ආගමික බලය වැඩි වැඩියෙන් හිමි විය. නූතන මොසැම්බික් දක්වා විහිදෙන කුඩා වරායන් ගණනාවක් කිල්වා විසින් පාලනය කරන ලදී. සොෆාලා ප්රධාන රන් එම්පෝරියම් බවට පත් වූ අතර කිල්වා ඉන්දියානු සාගර මෝසම්වල දකුණු කෙළවරේ වෙළඳාමෙන් පොහොසත් විය. කිල්වාගේ ප්රධාන ප්රතිවාදීන් උතුරු දෙසට, නූතන කෙන්යාවේ, එනම් මොම්බාසා සහ මලින්දි ය. 15 වන සියවස අවසානයේ පෘතුගීසීන් පැමිණෙන තෙක් නැගෙනහිර අප්රිකාවේ ප්රධාන බලවතා ලෙස කිල්වා පැවතුනි.
යටත් විජිත යුගය
වෙරළ තීරයට හිමිකම් කියමින්, ඕමානි සුල්තාන් සයිඩ් බින් සුල්තාන් 1840 දී සිය අගනුවර සැන්සිබාර් නගරයට ගෙන ගියේය. මෙම කාලය තුළ සැන්සිබාර් නැගෙනහිර අප්රිකානු වහල් වෙළඳාමේ මධ්යස්ථානය බවට පත් විය. සැන්සිබාර්හි අරාබි-ස්වාහීලී ජනගහනයෙන් සියයට 65ත් 90ත් අතර ප්රමාණයක් වහල්භාවයට පත් විය. නැඟෙනහිර අප්රිකානු වෙරළ තීරයේ සිටි කුප්රකට වහල් වෙළෙන්දෙකු වූයේ වහල්භාවයට පත් අප්රිකානුවෙකුගේ මුනුබුරා වූ ටිප්පු ටිප් ය. නයම්වේසි වහල් වෙළෙන්දෝ මසිරි සහ මිරම්බෝ ගේ නායකත්වය යටතේ ක්රියාත්මක විය. තිමෝති ඉන්සෝල්ට අනුව, "19 වැනි සියවසේ ස්වහීලී වෙරළ තීරයෙන් වහලුන් 718,000ක් අපනයනය කිරීමත්, වෙරළ තීරයේ 769,000ක් රඳවා තබා ගැනීමත් සංඛ්යාලේඛනවල සටහන් වේ." 1890 ගණන්වලදී වහල්භාවය අහෝසි කරන ලදී.
1863 දී, ශුද්ධාත්මයාණන්ගේ දූත මණ්ඩලය සැන්සිබාර් හි මුල් පිළිගැනීමේ මධ්යස්ථානයක් සහ ගබඩාවක් පිහිටුවන ලදී. 1877 දී, හෙන්රි ස්ටැන්ලිගේ සංක්රාන්ති අප්රිකා ගවේෂණයෙන් පසු ඔහුගේ අභියාචනාවලට ප්රතිචාර දක්වමින් සහ බුගන්ඩාවේ I වන මුටෙස්සා රජු විසින් ස්ටැන්ලිට අවසර ලබා දුන් අතර, පල්ලියේ මිෂනාරි සංගමය මිෂනාරිවරුන් වන එඩ්වඩ් බැක්ස්ටර් සහ හෙන්රි කෝල් රට අභ්යන්තර දූත මණ්ඩල පිහිටුවීමට යවන ලදී. 1885 දී, ජර්මනිය දැන් ටැන්සානියාව (සෙන්සිබාර් සෘණ) වන ප්රදේශ යටත් කර ගෙන ඒවා ජර්මානු නැගෙනහිර අප්රිකාවට (GEA) ඇතුළත් කළේය. 1919 පැරිස් සාම සමුළුවේ උත්තරීතර කවුන්සිලය විසින් බෙල්ජියමේ දැඩි විරෝධය මත 1919 මැයි 7 වන දින සියලුම GEA බ්රිතාන්යයට ප්රදානය කරන ලදී. (fr), පසුව 1919 මැයි 30:618–9 ඇන්ග්ලෝ-බෙල්ජියම් ගිවිසුම සාකච්ඡා කරන ලද අතර එහිදී බ්රිතාන්යය වයඹ GEA පළාත් වන රුවන්ඩා සහ උරුන්ඩි බෙල්ජියමට පවරා දුන්නේය.:246 උත්තරීතර කවුන්සිලය 1919 අගෝස්තු 7 වැනි දින ගිවිසුම පිළිගත්තේය. ගංගාව පෘතුගීසි මොසැම්බික් වෙත ලබා දෙනු ඇත,අවසානයේ එය ස්වාධීන මොසැම්බික්හි කොටසක් බවට පත් විය. 1894 දී ජර්මනිය විසින් ත්රිකෝණය අත්හැරීමට පෘතුගාලයට සත්ය වශයෙන්ම බල කළ බව කොමිසම තර්ක කළේය.:243 බ්රිතාන්ය, බෙල්ජියම සහ පෘතුගාලයට නිල වශයෙන් මාරු කරන ලදී. එම දිනයේ දී "ටැංගනිකා" බ්රිතාන්ය භූමියේ නම බවට පත් විය. 1920 ගණන්වල මැද භාගයේදී, බ්රිතාන්යයන් ටැන්සානියාවේ වක්ර පාලන ක්රමයක් ක්රියාත්මක කරන ලදී.
මාජි මාජි කැරැල්ල, 1905 සහ 1907 අතර, යටත් විජිත බලධාරීන්ට එරෙහිව ජර්මානු නැගෙනහිර අප්රිකාවේ අප්රිකානු ගෝත්රික කිහිපයක නැගිටීමක් විය, විශේෂයෙන් බලහත්කාරයෙන් වැඩ කිරීම සහ ඇතැම් ගෝත්ර පිටුවහල් කිරීම හේතුවෙන්. එය ලේවැකි මර්දනයකට විෂය වූ අතර, එය සාගතය සමඟ ඒකාබද්ධව, මිලියන හතරක් පමණ වූ ටැන්ගානිකාන් ජනගහනයෙන්, ජනගහනය අතර 300,000 මරණ සිදු විය.
දෙවන ලෝක සංග්රාමයේදී, 100,000 ක් පමණ ටැන්ගානිකාහි ජනතාව මිත්ර හමුදාවට එක් වූ අතර එම හමුදාවන් සමඟ සටන් කළ අප්රිකානුවන් 375,000 අතර විය. නැගෙනහිර අප්රිකානු සටන්කාමීන් සෝමාලියාවේ සහ අබිසීනියාවේ ඉතාලි ජාතිකයින්ට එරෙහිව ද, මැඩගස්කරයේ දී විචි ප්රංශ ජාතිකයින්ට එරෙහිව මැඩගස්කරයේ දී ද, බුරුම ව්යාපාරයේ දී ජපන් ජාතිකයින්ට එරෙහිව බුරුමයේ දී ද, ටැන්ගානිකාන්වරු රජුගේ අප්රිකානු රයිෆල් ඒකකවල සටන් කළහ. මෙම යුද්ධයේදී ටැන්ගානිකා වැදගත් ආහාර ප්රභවයක් වූ අතර, මහා අවපාතයේ පූර්ව යුධ වර්ෂවලට සාපේක්ෂව එහි අපනයන ආදායම විශාල ලෙස වැඩි විය. කෙසේ වෙතත්, යුධ කාලීන ඉල්ලුම, භාණ්ඩ මිල ඉහළ යාමට සහ යටත් විජිතය තුළ දැවැන්ත උද්ධමනයකට හේතු විය.
1954 දී ජුලියස් නියරේරේ විසින් සංවිධානයක් දේශපාලනිකව නැඹුරු වූ ටැන්ගානිකා අප්රිකානු ජාතික සංගමය (TANU) බවට පරිවර්තනය කළේය. TANU හි ප්රධාන අරමුණ වූයේ ටැන්ගානිකා සඳහා ජාතික ස්වෛරීභාවය සාක්ෂාත් කර ගැනීමයි. නව සාමාජිකයින් ලියාපදිංචි කිරීමේ ව්යාපාරයක් දියත් කරන ලද අතර වසරක් ඇතුළත TANU රටේ ප්රමුඛ දේශපාලන සංවිධානය බවට පත් විය. නියරේරේ 1960 දී බ්රිතාන්ය-පරිපාලනය ටැන්ගානිකා ඇමතිවරයා බවට පත් වූ අතර 1961 දී ටැන්ගානිකා ස්වාධීන වූ විට අගමැති ලෙස දිගටම කටයුතු කළේය.
නූතන යුගය
බ්රිතාන්ය පාලනය 1961 දෙසැම්බර් 9 වන දින අවසන් විය. 1952 දී බ්රිතාන්ය සිංහාසනයට එක් වූ දෙවන එලිසබෙත්, ටැංගනිකාගේ නිදහසේ පළමු වසර පුරා දිගටම රජකම් කළා, නමුත් දැන් ආණ්ඩුකාර ජනරාල් විසින් නියෝජනය කරන ලද ටැන්ගානිකා රැජින ලෙස කැපී පෙනේ.:පිටුව 6 ටැන්ගානිකා ද 1961 දී බ්රිතාන්ය පොදු රාජ්ය මණ්ඩලයට එක් විය. 1962 දෙසැම්බර් 9 වන දින, ටැන්ගානිකා විධායක ජනාධිපතිවරයෙකු යටතේ ප්රජාතන්ත්රවාදී ජනරජයක් බවට පත් විය.:පිටුව 6
සැන්සිබාර් විප්ලවය අසල්වැසි සැන්සිබාර්හි අරාබි රාජවංශය පෙරලා දැමීමෙන් පසුව, 1963 දී ස්වාධීන වූ අරාබි සැන්සිබාරිවරුන් දහස් ගණනක් ඝාතනය කිරීමත් සමඟ, මෙම දූපත් සමූහය 1964 අප්රේල් 26 වන දින ටැන්ගානිකා ප්රධාන භූමිය සමඟ ඒකාබද්ධ විය. නව රට පසුව ටැන්ගානිකා සහ සැන්සිබාර් එක්සත් ජනරජය ලෙස නම් කරන ලදී. එම වසරේම ඔක්තෝබර් 29 වන දින, රට ටැන්සානියාවේ එක්සත් ජනරජය ලෙස නම් කරන ලදී ("ටැන්" පැමිණෙන්නේ ටැන්ගන්යිකා සහ "සාන්" සැන්සිබාර් වෙතින්). මෙතෙක් වෙන් වූ ප්රදේශ දෙකේ එකමුතුව බොහෝ සැන්සිබාරිවරුන් අතර (විප්ලවයට අනුකම්පා කරන අය පවා) මතභේදයට තුඩු දුන් නමුත් හවුල් දේශපාලන වටිනාකම් සහ අරමුණු හේතුවෙන් නයරේරේ රජය සහ සැන්සිබාර් විප්ලවවාදී රජය විසින් එය පිළිගනු ලැබීය.
ටැන්ගානිකාගේ ස්වාධීනත්වය සහ ටැන්සානියා ප්රාන්තයට ගෙන යන සැන්සිබාර් සමඟ ඒකාබද්ධ වීමෙන් පසුව, නව රටේ පුරවැසියන් සඳහා ජාතික අනන්යතාවයක් ගොඩනැගීමේ අවශ්යතාවය ජනාධිපති නයරේරේ අවධාරණය කළේය. මෙය සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා, අප්රිකාවේ ජනවාර්ගික මර්දනයේ සහ අනන්යතා පරිවර්තනයේ වඩාත්ම සාර්ථක සිද්ධිවලින් එකක් ලෙස සැලකෙන දේ නියරේරේ ලබා දුන්නේය. එහි භූමිය තුළ භාෂා 130 කට වඩා කතා කරන ටැන්සානියාව අප්රිකාවේ වඩාත්ම ජනවාර්ගික විවිධත්වයෙන් යුත් රටකි. මෙම බාධාව නොතකා, මහාද්වීපයේ සෙසු ප්රදේශ සමඟ සසඳන විට ටැන්සානියාවේ ජනවාර්ගික බෙදීම් දුර්ලභ විය, විශේෂයෙන් එහි ආසන්නතම අසල්වැසියා වන කෙන්යාව. තවද, එහි නිදහසේ සිට, ටැන්සානියාව බොහෝ අප්රිකානු රටවලට වඩා දේශපාලන ස්ථාවරත්වයක් පෙන්නුම් කර ඇත, විශේෂයෙන්ම නියරේරේ ගේ වාර්ගික මර්දන ක්රම හේතුවෙන්.
1967 දී, සමාජවාදයට මෙන්ම පෑන්-අප්රිකානුවාදයට ද කැපවීමක් සංග්රහ කළ අරුෂා ප්රකාශයෙන් පසු නයරේරේගේ පළමු ජනාධිපති ධූරය වමට හැරුණි. ප්රකාශයෙන් පසු බැංකු සහ විශාල කර්මාන්ත බොහොමයක් ජනසතු කරන ලදී.
ටැන්සානියාව ද චීනය සමඟ පෙලගැසී ඇති අතර, එය 1970 සිට 1975 දක්වා මූල්යාධාර ලබා දුන් අතර එය කිලෝමීටර් 1,860-දිග (සැතපුම් 1,160 ) ටැන්සානියාවේ ඩාර් එස් සලාම් සිට සැම්බියාවේ කපිරි-ම්පෝෂි දක්වා TAZARA දුම්රිය මාර්ගය ඉදිකිරීමට උපකාරී විය. එසේ වුවද, සංවර්ධිත සහ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින ආර්ථිකයන් දෙකටම බලපාන ජාත්යන්තර ආර්ථික අර්බුදයක සන්දර්භය තුළ 1970 ගණන්වල අගභාගයේ සිට ටැන්සානියාවේ ආර්ථිකය නරක අතට හැරුණි.
1978 දී ඉඩි අමීන්ගේ නායකත්වය යටතේ අසල්වැසි උගන්ඩාව ටැන්සානියාව ආක්රමණය කළේය. මෙම විනාශකාරී ආක්රමණය උගන්ඩා කැරලිකරුවන්ගේ සහාය ඇතිව ටැන්සානියාව උගන්ඩාව ආක්රමණය කර ඉඩි අමීන් බලයෙන් පහකිරීමෙන් අවසන් වනු ඇත. කෙසේවෙතත්, යුද්ධය ටැන්සානියාවේ ආර්ථිකයට දැඩි ලෙස හානි විය.
1980 දශකය වන විට, පෘථිවියේ උසම නිදහස් කඳු මුදුන ලෙස කිලිමන්ජාරෝ කන්ද සහිත සෙරෙන්ගෙටි සහ කිලිමන්ජාරෝ වැනි සංරක්ෂණ නැඹුරු ජාතික වනෝද්යාන යුනෙස්කෝ ලෝක උරුම ලැයිස්තුවට ඇතුළත් විය.
1980 ගණන්වල මැද භාගයේ සිට, පාලන තන්ත්රය ජාත්යන්තර මූල්ය අරමුදලෙන් ණය ලබාගෙන යම් ප්රතිසංස්කරණවලට භාජනය විය. එතැන් සිට ටැන්සානියාවේ ඒක පුද්ගල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය වර්ධනය වී ඇති අතර දරිද්රතාවය අඩු වී ඇති බව ලෝක බැංකු වාර්තාවකට අනුව.
1992 දී, ටැන්සානියාවේ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව බහු දේශපාලන පක්ෂවලට ඉඩ සැලසෙන පරිදි සංශෝධනය කරන ලදී. 1995 දී පැවති ටැන්සානියාවේ ප්රථම බහු-පක්ෂ මැතිවරනයේදී, පාලක චාමා චා මාපින්දුසි ජාතික සභාවේ තේරී පත් වූ ආසන 232 න් 186 ක් දිනාගත් අතර, බෙන්ජමින් ම්කාපා ජනාධිපති ලෙස තේරී පත් විය.
නිදහසින් පසු ටැන්සානියාවේ ජනාධිපතිවරු ජුලියස් නියරේරේ 1962-1985, අලි හසන් ම්විනි 1985-1995, බෙන්ජමින් ම්කාපා 1995-2005, ජකායා කික්වෙටේ 2005-2015, ජෝන් මගුෆුලි 2015-2021 ජනාධිපති නියරේරේ ගේ දීර්ඝ ධුර කාලයෙන් පසුව, ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවට වාර සීමාවක් ඇත: ජනාධිපතිවරයෙකුට උපරිම වාර දෙකක් සේවය කළ හැකිය. සෑම වාරයක්ම වසර පහකි. සෑම ජනාධිපතිවරයෙකුම පාලක පක්ෂය වන චාමා චා මාපිඳුසි (CCM) නියෝජනය කර ඇත. ජනාධිපති මගුෆුලි 2020 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී අතිවිශිෂ්ට ජයග්රහණයක් සහ නැවත මැතිවරණයක් ලබා ගත්තේය. විපක්ෂයට අනුව, මැතිවරණය වංචා සහ අක්රමිකතා වලින් පිරී තිබුණි.
2021 මාර්තු 17 වන දින, ජනාධිපති ජෝන් මගුෆුලි ධූරයේ සිටියදී හෘදයාබාධයකින් මිය ගියේය. මගුෆුලි ගේ උප සභාපති, සමියා සුලුහු හසන්, ටැන්සානියාවේ පළමු කාන්තා ජනාධිපති බවට පත් විය.
භූගෝලය
වර්ග කිලෝමීටර් 947,403 (වර්ග සැතපුම් 365,794), ටැන්සානියාව අප්රිකාවේ 13 වන විශාලතම රට වන අතර විශාල ඊජිප්තුව සහ කුඩා නයිජීරියාව අතර ශ්රේණිගත කර ඇති ලෝකයේ 31 වන විශාලතම රට වේ. එය උතුරින් කෙන්යාව සහ උගන්ඩාව මායිම් වේ; බටහිරින් රුවන්ඩාව, බුරුන්ඩි සහ කොංගෝ ප්රජාතන්ත්රවාදී ජනරජය; සහ සැම්බියාව, මලාවි සහ මොසැම්බික් දකුණින්. ටැන්සානියාව අප්රිකාවේ නැගෙනහිර වෙරළ තීරයේ පිහිටා ඇති අතර ඉන්දියානු සාගර වෙරළ තීරය ආසන්න වශයෙන් 1,424 කිලෝමීටර් (885 සැතපුම්) දිගකින් යුක්ත වේ. එය උංගුජා (සැන්සිබාර්), පෙම්බා සහ මාෆියා ඇතුළු අක්වෙරළ දූපත් කිහිපයක් ද ඇතුළත් කරයි.:page 1245 අප්රිකාවේ උසම සහ පහළම ස්ථාන පිහිටි ස්ථානය වන්නේ රටයි: කිලිමන්ජාරෝ කන්ද, මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර 5,895 (අඩි 19,341) උසින්, සහ පිළිවෙළින් මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර 1,471 (අඩි 4,826) පහළින් පිහිටි ටැන්ගානිකා විලෙහි මහල.:page 1245
කිලිමන්ජාරෝ කන්ද පිහිටා ඇති ඊසාන දෙසින් ටැන්සානියාව කඳු සහිත සහ ඝන වනාන්තරයකි. අප්රිකාවේ මහා විල් තුනක් අර්ධ වශයෙන් ටැන්සානියාවේ ඇත. උතුරු හා බටහිර දෙසින් අප්රිකාවේ විශාලතම විල වන වික්ටෝරියා විල සහ එහි අද්විතීය මත්ස්ය විශේෂ සඳහා ප්රසිද්ධ මහාද්වීපයේ ගැඹුරුම විල වන ටැන්ගානිකා විල පිහිටා ඇත. නිරිත දෙසින් නයසා විල පිහිටා ඇත. මධ්යම ටැන්සානියාව යනු තැනිතලා සහ වගා කළ හැකි ඉඩම් සහිත විශාල සානුවකි. නැඟෙනහිර වෙරළ උණුසුම් හා තෙතමනය සහිත වන අතර සැන්සිබාර් දූපත් සමූහය වෙරළට එපිටින් පිහිටා ඇත.
රුක්වා හි නිරිතදිග කලාපයේ කලම්බෝ ඇල්ල අප්රිකාවේ දෙවන උසම අඛණ්ඩ දිය ඇල්ල වන අතර එය සැම්බියාවේ මායිමේ ටැන්ගානිකා විලෙහි ගිනිකොන දෙසින් පිහිටා ඇත. මෙනායි බොක්ක සංරක්ෂණ ප්රදේශය සැන්සිබාර්හි විශාලතම සමුද්ර ආරක්ෂිත ප්රදේශයයි.
දේශගුණය
ටැන්සානියාව තුළ දේශගුණය බෙහෙවින් වෙනස් වේ. උස්බිම් වල, සීතල සහ උණුසුම් කාලවලදී පිළිවෙලින් උෂ්ණත්වය 10 සහ 20 °C (50 සහ 68 °F) අතර පරාසයක පවතී. රටේ සෙසු ප්රදේශවල උෂ්ණත්වය කලාතුරකින් 20 °C (68 °F) ට වඩා අඩු වේ. උණුසුම්ම කාලය නොවැම්බර් සහ පෙබරවාරි (25-31 °C හෝ 77.0-87.8 °F) අතර පවතින අතර ශීතලම කාලය මැයි සහ අගෝස්තු (15-20 °C හෝ 59-68 °F) අතර වේ. වාර්ෂික උෂ්ණත්වය 20 °C (68.0 °F) වේ. උස් කඳුකර ප්රදේශවල දේශගුණය සිසිල් ය.
ටැන්සානියාවට ප්රධාන වර්ෂාපතන කාල දෙකක් තිබේ: එකක් ඒකීය (ඔක්තෝබර්-අප්රේල්) සහ අනෙක ද්වි-මාදිලිය (ඔක්තෝබර්-දෙසැම්බර් සහ මාර්තු-මැයි). පළමුවැන්න රටේ දකුණු, මධ්යම සහ බටහිර ප්රදේශවල අත්විඳින අතර දෙවැන්න වික්ටෝරියා විල සිට නැගෙනහිරින් වෙරළ දක්වා විහිදෙන උතුරේ දක්නට ලැබේ. ද්වි-මාදිලි වර්ෂාපතනය අන්තර් නිවර්තන අභිසාරී කලාපයේ සෘතුමය සංක්රමණය නිසා ඇතිවේ.
ටැන්සානියාවේ දේශගුණික විපර්යාස හේතුවෙන් උෂ්ණත්වය ඉහළ යාමේ ප්රතිඵලයක් ලෙස තීව්ර වර්ෂාපතන සිදුවීම් (ගංවතුර ඇතිවීමේ ප්රතිඵලයක් ලෙස) සහ වියළි කාලගුණය (නියඟවල ප්රතිඵලයක් ලෙස) ඇතිවීමේ සම්භාවිතාව වැඩි වේ. දේශගුණික විපර්යාස දැනටමත් ටැන්සානියාවේ කෘෂිකර්මාන්තය, ජල සම්පත්, සෞඛ්යය සහ බලශක්තිය යන අංශවලට බලපෑම් කරයි. මුහුදු මට්ටම ඉහළ යාම සහ ජලයේ ගුණාත්මක වෙනස්වීම් ධීවර හා ජලජීවී වගාවට බලපෑම් ඇති කරනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.
දේශගුණික විපර්යාස පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ රාමු සම්මුතිය මගින් නියම කරන ලද පරිදි ටැන්සානියාව 2007 දී ජාතික අනුවර්තන වැඩසටහන් (NAPAs) නිෂ්පාදනය කළේය. දේශගුණික විපර්යාස සහ දේශගුණික විචල්යතාවයේ ඍණාත්මක බලපෑම් රටේ සමාජ, ආර්ථික සහ භෞතික පරිසරය කෙරෙහි වැඩෙන කනස්සල්ලට ප්රතිචාර වශයෙන් 2012 දී ටැන්සානියාව ජාතික දේශගුණික විපර්යාස උපාය මාර්ගයක් නිෂ්පාදනය කරන ලදී.
වනජීවී හා සංරක්ෂණය
ටැන්සානියාවේ අප්රිකාවේ දැවැන්ත උනුසුම් ලේ සහිත සත්ව ජනගහනයෙන් 20% ක් පමණ අඩංගු වන අතර, එහි ජාතික වනෝද්යාන 21, රක්ෂිත, සංරක්ෂණ ප්රදේශ 1ක් සහ සමුද්ර උද්යාන 3ක් පුරා දක්නට ලැබේ. වර්ග කිලෝමීටර් 42,000 (වර්ග සැතපුම් 16,000) ඉක්මවන කලාපයක් පුරා පැතිරී ඇති අතර ජාතියේ භූමි ප්රමාණයෙන් 38%ක් පමණ හැඩගැසී ඇත. ටැන්සානියාවේ ජාතික වනෝද්යාන 21ක් ඇත, න්ගොරොන්ගෝරෝ සංරක්ෂණ ප්රදේශය ඇතුළු විවිධ ක්රීඩා සහ වන රක්ෂිත ඇත, කෙසේ වෙතත් දේශීය මිනිස් ජනගහනය තවමත් පරිසරයට බලපෑමක් ඇති කරයි. බටහිර ටැන්සානියාවේ, ගොම්බේ ඇළ ජාතික වනෝද්යානය 1960 දී ආරම්භ වූ ජේන් ගුඩාල් ගේ චිම්පන්සි හැසිරීම් පිළිබඳ අඛණ්ඩ අධ්යයනයේ ස්ථානයයි.
ටැන්සානියාව ඉතා ජෛව විවිධත්වයකින් යුක්ත වන අතර විවිධ සත්ව වාසස්ථාන අඩංගු වේ. ටැන්සානියාවේ සෙරෙන්ගෙටි තැනිතලාවේ, සුදු රැවුල් සහිත වල් මීමැස්සන් (Connochaetes taurinus mearnsi), අනෙකුත් බෝවිඩ්ස් සහ සීබ්රා මහා පරිමාණ වාර්ෂික සංක්රමණයකට සහභාගී වේ. ටැන්සානියාව උභයජීවී විශේෂ 130ක් පමණ සහ උරග විශේෂ 275කට අධික ප්රමාණයකට නිවහනක් වන අතර, ඒවායින් බොහොමයක් දැඩි ලෙස ආවේණික වන අතර, ස්වභාවධර්ම සංරක්ෂණය සඳහා වූ ජාත්යන්තර සංගමයේ රතු ලැයිස්තු රටවලට ඇතුළත් වේ. ලොව විශාලතම සිංහ ගහනය ටැන්සානියාවේය.
ටැන්සානියාවට 2019 වනාන්තර භූ දර්ශන අඛණ්ඩතා දර්ශකයේ මධ්යන්ය ලකුණු 7.13/10ක් තිබූ අතර, එය රටවල් 172ක් අතරින් ගෝලීය වශයෙන් 54 වැනි ස්ථානයට පත්ව ඇත.
දේශපාලනය
ආණ්ඩුව
ටැන්සානියාව යනු Chama Cha Mapinduzi (CCM) පක්ෂය බලයේ සිටින තනි පක්ෂ ආධිපත්ය සහිත රාජ්යයකි. එය පිහිටුවීමේ සිට 1992 දක්වා, එය රටේ නීත්යානුකූලව අවසර ලත් එකම පක්ෂය විය. ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව සංශෝධනය කරන ලද 1992 ජූලි 1 දින මෙය වෙනස් විය. එය 1961 නිදහසින් පසු බලය හොබවා ඇති අතර අප්රිකාවේ දීර්ඝතම පාලන පක්ෂය වේ.
ජෝන් මගුෆුලි 2015 ඔක්තෝම්බර් ජනාධිපතිවරණයෙන් ජයග්රහණය කළ අතර පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක බහුතරයක් ලබා ගත්තේය. 1992 බහු පක්ෂ දේශපාලනයේ සිට ටැන්සානියාවේ ප්රධාන විරුද්ධ පක්ෂය Chama cha Demokrasia na Maendeleo (Chadema) ("ප්රජාතන්ත්රවාදය සහ ප්රගතිය සඳහා වූ පක්ෂය" සඳහා ස්වහීලී) ලෙස හැඳින්වේ. චදේමා කණ්ඩායමේ නායකයා ෆ්රීමන් එම්බෝව් වේ.
රටේ අර්ධ ස්වාධීන රාජ්යය වන සැන්සිබාර්හි, වෙනස්වීම් සහ විනිවිදභාවය සඳහා වූ සන්ධානය (ACT-Wazalendo) ප්රධාන විරුද්ධ දේශපාලන පක්ෂය ලෙස සැලකේ. සැන්සිබාර් ව්යවස්ථාවට අනුව ඡන්ද විමසීමේ දී දෙවන ස්ථානයට පත්වන පක්ෂය ජයග්රාහී පක්ෂය සමඟ සභාගයකට සම්බන්ධ විය යුතුය. ACT-Wazalendo 2020 දෙසැම්බරයේ දී සැන්සිබාර් මැතිවරණයෙන් පසු දිවයිනේ පාලක පක්ෂය වන චාමා ච මාපිණ්ඩුසි සමඟ සභාග රජයකට එක් විය.
2020 නොවැම්බරයේදී, මගුෆුලි නැවත වරක් ඔහුගේ දෙවන ධුර කාලය සඳහා ජනාධිපති ලෙස ජයග්රාහකයා ලෙස ප්රකාශයට පත් කරන ලදී. මැතිවරණ වංචාවක් සිදුවී ඇතැයි සැක කෙරේ. ජාතික මැතිවරණ කොමිසම නිවේදනය කළේ මගුෆුලිට ඡන්ද 84%ක් හෙවත් මිලියන 12.5ක් පමණ ලැබුණු බවත් විපක්ෂයේ ඉහළම අපේක්ෂකයා වූ තුන්ඩු ලිසුට ඡන්ද මිලියන 1.9ක් පමණ ලැබුණු 13%ක් බවත්ය.
2021 මාර්තු මාසයේදී, මගුෆුලි නිලයේ සේවය කරමින් සිටියදී මිය ගිය බව නිවේදනය කරන ලදී, එනම් ඔහුගේ උප ජනාධිපති, සමියා සුලුහු හසන්, රටේ ජනාධිපති බවට පත් වූ බවයි.
විධායකය
විකිපීඩියා, විකි, විශ්වකෝෂය, පොත, පුස්තකාලය, ලිපිය, කියවීම, නොමිලේ බාගත කිරීම, ටැන්සානියාව පිළිබඳ තොරතුරු, ටැන්සානියාව යනු කුමක්ද? ටැන්සානියාව යනු කුමක් දර්ශනය කරන්නේ?