උතුරු ධෘවය

උතුරු ධෘවය

උතුරු ධෘවය යනු පෘථිවියේ උතුරු අක්ෂය (axis) අවසන් ලක්ෂය වන ස්ථානයයි. මෙය භූමධ්‍යරේඛාවට උතුරු දිගින් 90° උතුරු අක්ෂාංශයේ පිහිටා ඇත.

භූගෝලීය තත්ත්වය

  • උතුරු ධෘවය පිහිටා ඇත්තේ ආර්ක්ටික් සාගරය තුළයි.
  • මෙහිදී පෘථිවිය සම්පූර්ණයෙන්ම අයිස් මඟින් ආවරණය වී ඇත.
  • පෘථිවියේ දිගතම දෘශ්‍ය කලාපයක් වන අතර සාමාන්‍ය වශයෙන් කලාපීය උෂ්ණත්වය ඉතා පහළ වේ.

දේශගුණය

  • වසරේ බොහෝ කාලයක් අයිස් ආවරණය සහිත වේ.
  • සම්පූර්ණ වසරේදී උෂ්ණත්වය සාමාන්‍යයෙන් -40°C සිට 0°C අතර වෙනස් වේ.
  • දකුණු ධෘවය හා සැසඳීමේදී උතුරු ධෘවය සුළු මුහුදු ආවරණ සහිත අතර, දකුණු ධෘවය වඩාත් දෘඪ මුළු අයිස් පීඩනයක් ඇති වේ.

පර්යේෂණ හා ජීවිතය

  • උතුරු ධෘවයේ ස්ථිර ජනතාව නොමැති අතර, පර්යේෂකයින් සහ සෙවකයන් කෙටි කාලීන සංචාරක මධ්‍යස්ථාන වල පමණක් පවත්ති.
  • ප්‍රධාන මනෝගත ක්‍රියාකාරීත්වය ආර්ක්ටික් කාර්යාල හා පර්යේෂණ මධ්‍යස්ථාන මඟින් සිදු කරනු ලබයි.
  • සීතල, වායුගෝලීය පීඩනය සහ ආර්ක්ටික් පලාගොඩ මත පර්යේෂණ පවත්වාගෙන යයි.

සංකේත හා වැදගත්කම

  • පෘථිවියේ චලන කලාප (rotation axis) උතුරු ධෘවයේ සිට ආරම්භ වේ.
  • කොරියොලිස් බලය මනාව නිරූපණය කිරීමේදී මෙම ස්ථානය මූලික සංකේතයකි.
  • භූගෝලීය නාවිගේශන්, ජීවන පද්ධති සහ දේශගුණ පර්යේෂණ සඳහා වැදගත් වේ.

තවත් බලන්න

සටහන්

විකිපීඩියා, විකි, විශ්වකෝෂය, පොත, පුස්තකාලය, ලිපිය, කියවීම, නොමිලේ බාගත කිරීම, උතුරු ධෘවය පිළිබඳ තොරතුරු, උතුරු ධෘවය යනු කුමක්ද? උතුරු ධෘවය යනු කුමක් දර්ශනය කරන්නේ?