තිබ්බත හෝඩිය

තිබ්බත හෝඩිය යනු බ්‍රාහ්මීය මූලයක් සහිත වූ ද, ටිබෙට් බස මෙන්ම ද්සොංඛා, සිකිම් භාෂාව, ලඩාඛි,සහ සමහර අවස්ථාවලදී බල්ථි භාෂාව ලේඛනයේදී යොදාගන්නා වූ ද අබුගිඩාවකි. මේ හෝඩියේ මුද්‍රිත ස්වරූපය ඌචෙන් අකුරු (dbu-can|དབུ་ཅན་; "හිස සහිත") ලෙස හඳුන්වනු ලබන අතර, එදිනෙදා භාවිතයට ගන්නා වැල් අකුරු ස්වරූපය ඌමේ අකුරු ලෙස හඳුන්වයි. (dbu-med|དབུ་མེད་; "හිස රහිත").

ටිබෙට් අකුරු
Typeඅබුගිඩා
Spoken languagesතිබ්බත
ද්සොංඛා
ලඩාඛි
සිකිම්
බල්ථි
ටමං
ෂෙර්පා
යොල්මෝ
ට්ෂංලා
ගුරුං
Time periodc. 650–වත්මන
Parent systems
ඊජිප්තු රූපාක්ෂර
  • Proto-Sinaitic [a]
    • ෆිනීෂියානු [a]
Child systemsලිම්බු
ලෙප්චා
'Phags-pa
Sister systemsබෙංගාලි
Unicode rangeU+0F00–U+0FFF
ISO 15924Tibt
[a] The Semitic origin of the Brahmic scripts is not universally agreed upon.
Note: This page may contain IPA phonetic symbols.

ඉතිහාසය

තිබ්බත් සෝඩියේ නිර්මාත්‍රුවරයා වීමේ ගෞරවය හිමිවන්නේ මධ්‍ය 7වන සියවසේ විසූ තොන්මි සම්භෝතාට ය. ජනප්‍රවාදයේ එන ආකාරයට, සොංත්සෙන් ගම්පෝ (569-649) රජුගේ ඇමතියෙකු වූ තොන්මි සම්භෝතාව ලේඛන කලාව උගෙන ඒමට ඉන්දියාවට යවන ලදී. ඔහු ආපසු පැමිණීමේදී එම කාලයේ ඉන්දියාවේ පැවතුණා වූ අකුරු ක්‍රමයක ආභාසය ලත් තිබ්බත අකුරු ඔහු ඉදිරිපත් කළබැව් පැවසේ.

සංස්කෘතකරණය

ස්වර

සිංහල/නාගරී IAST තිබ්බත පිල්ලම්   සිංහල/නාගරී IAST තිබ්බත පිල්ලම්
a   au ཨཽ
ā ཨཱ རྀ
i ཨི རཱྀ
ī ཨཱི ལྀ
u ཨུ ལཱྀ
ū ཨཱུ අං aṃ ཨཾ
e ཨེ अँ ཨྃ
ai ཨཻ අඃ aḥ ཨཿ ཿ
o ཨོ  

ගාත්‍රාක්‍ෂර

සිංහල IAST තිබ්බත   සිංහල IAST තිබ්බත
ka da
kha dha དྷ
ga na
gha གྷ pa
ṅa pha
ca ba
cha bha བྷ
ja ma
jha ཛྷ ya
ña ra
ṭa la
ṭha va
ḍa śa
ḍha ཌྷ ṣa
ṇa sa
ta ha
tha ක්‍ෂ kṣa ཀྵ

යුනිකේත

යුනිකෝඩ්හි තිබ්බත කේත පැතිරී ඇති පරාසය U+0F00–U+0FFFඅතර වේ.

ටිබෙට්[1][2][3]
Official Unicode Consortium code chart (PDF)
  0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C D E F
U+0F0x
U+0F1x
U+0F2x
U+0F3x ༿
U+0F4x
U+0F5x
U+0F6x
U+0F7x ཿ
U+0F8x
U+0F9x
U+0FAx
U+0FBx ྿
U+0FCx
U+0FDx
U+0FEx
U+0FFx
Notes
1.^ As of Unicode version 7.0
2.^ Grey areas indicate non-assigned code points
3.^ Unicode code points U+0F77 and U+0F79 are deprecated as of Unicode version 6.0

මූලාශ්‍ර

  1. 유니코드 차트 U+0F00 – U+0FFF; 티베트 문자.

විකිපීඩියා, විකි, විශ්වකෝෂය, පොත, පුස්තකාලය, ලිපිය, කියවීම, නොමිලේ බාගත කිරීම, තිබ්බත හෝඩිය පිළිබඳ තොරතුරු, තිබ්බත හෝඩිය යනු කුමක්ද? තිබ්බත හෝඩිය යනු කුමක් දර්ශනය කරන්නේ?