කොළඹ මහ නගර සභාව යනු ශ්රී ලංකාවේ විශාලතම නගරය සහ මූල්ය මධ්යස්ථානය වන කොළඹ නගරයේ පාලන ආයතනයයි. එය සෘජු මහජන ඡන්දයෙන් තේරී පත් වන නගරාධිපතිවරයෙකුගෙන් සහ තේරී පත් වූ නාගරික මන්ත්රීවරුන් 119 දෙනෙකුගෙන් සමන්විත වේ. මෙම සභාව 1865 දී පිහිටුවන ලද අතර, එය ප්රථම වරට 1866 දී රැස් වූ අතර එහි බලතල බොහොමයක් 1947 අංක 29 දරන නගර සභා ආඥා පනතින් ලබා ගනී.
| කොළඹ මහනගර සභාව | |
|---|---|
| Type | |
| Type | පළාත් පාලන ආයතනය |
| Houses | Unicameral |
Term limits | වසර 4 |
| History | |
| Founded | 1866 |
| Leadership | |
පුරප්පාඩු, | |
උප නගරාධිපති | පුරප්පාඩු |
කොමසාරිස් | J.M. භද්රානි ජයවර්ධන |
| Structure | |
| Seats | නගරාධිපති සහ සභිකයන් 119 |
Political groups | ආණ්ඩු පක්ෂය
විපක්ෂය |
Length of term | Four years |
| Elections | |
Last election | 10 පෙබරවාරි 2018 |
Next election | 6 මැයි 2025 |
| Meeting place | |
| Town Hall, Colombo | |
| Website | |
| colombo.mc.gov.lk | |
එය ශ්රී ලංකාවේ පැරණිතම සහ විශාලතම පළාත් පාලන අධිකාරිය වන අතර එය 600,000 කට අධික නේවාසික ජනගහනයක් ආවරණය කරයි (2001 වන විට). එය සේවකයින් 12,000 කට අධික සංඛ්යාවක් සිටින රටේ විශාලතම සේවා යෝජකයින්ගෙන් එකකි.
කවුන්සිලය
කොළඹ යනු නගරාධිපති සභාව ආකාරයේ රජයක් සහිත වේ. කොළඹ නගරාධිපති සහ නගර සභා සාමාජිකයින් වසර හතරකට වරක් පැවැත්වෙන පළාත් පාලන මැතිවරණ හරහා තේරී පත් වේ. එයට විවිධ විෂයයන් සඳහා ස්ථාවර කමිටු 16 ක් ඇත.
නිලධාරීන්
නගර සභා ආඥාපනත යටතේ කොළඹ මහ නගර සභාවට තේරී පත් වූ සහ පත් කරන ලද නිලධාරීන් කිහිප දෙනෙකු සිටී. මොවුන්:
- නගරාධිපති
- නියෝජ්ය නගරාධිපති
- නාගරික මහේස්ත්රාත්
- නාගරික කොමසාරිස්
- නාගරික ලේකම්
- නියෝජ්ය නාගරික කොමසාරිස් (ඉංජිනේරු සේවා)
- නාගරික භාණ්ඩාගාරික
- ප්රධාන සෞඛ්ය වෛද්ය නිලධාරී
- ප්රධාන නාගරික පශු වෛද්ය නිලධාරී
- නාගරික තක්සේරුකරු
- ප්රධාන පුස්තකාලයාධිපති
- පුණ්ය කොමසාරිස්
- ප්රධාන ගිනි නිවන නිලධාරී
පරිපාලනය
නගරාධිපති නියෝජ්ය නගරාධිපති කෙනෙකුගේ සහාය ඇතිව සභාවේ ප්රධානියා ලෙස කටයුතු කරයි. නාගරික කොමසාරිස් කාර්ය මණ්ඩලය සහ පරිපාලනය මෙහෙයවයි. දෙපාර්තමේන්තු 16 කින් සමන්විත මහ නගර සභාවේ නාගරික කොමසාරිස්වරයා පත් කරනු ලබන්නේ පළාත් පාලන අමාත්යවරයා හෝ විෂය පවරා ඇති අමාත්යවරයා විසිනි. සාමාන්යයෙන් පත්වීම සිදු කරනු ලබන්නේ ශ්රී ලංකා පරිපාලන සේවයේ ස්ථිර කරන ලද නිලධාරියෙකුගෙනි. නගරාධිපති හෝ නියෝජ්ය නගරාධිපති නොමැති විට හෝ කවුන්සිලයේ ධුර කාලය අවසන් වීමෙන් පසුව, කොමසාරිස්වරයා කොළඹ මහ නගර සභාවේ බලතල සහ කාර්යයන් ක්රියාත්මක කරන නිලධාරියා ලෙස සේවය කරනු ඇත. කොළඹ 7, ඇල්බට් ක්රෙසන්ට් හි නිදන කාමර 16 කින් යුත් මන්දිරයක් වන පාර්ක් හවුස්, කොළඹ නිල නිවසක් ලෙස භාවිතා කිරීමට නාගරික කොමසාරිස්ට අයිතියක් ඇත.
දෙපාර්තමේන්තු
කොළඹ මහ නගර සභාව දෙපාර්තමේන්තු 16 කින් සමන්විත වේ. මේවාට ඇතුළත් වන්නේ:
- නගරාධිපති කාර්යාලය
- නාගරික භාණ්ඩාගාරික දෙපාර්තමේන්තුව
- නාගරික ලේකම් දෙපාර්තමේන්තුව
- නාගරික ඉංජිනේරු දෙපාර්තමේන්තුව
- නාගරික සෞඛ්ය දෙපාර්තමේන්තුව
- නාගරික පශු වෛද්ය දෙපාර්තමේන්තුව
- සුව කිරීමේ දෙපාර්තමේන්තුව
- දේශීය සෞඛ්ය දෙපාර්තමේන්තුව
- මහජන පුස්තකාල දෙපාර්තමේන්තුව (කොළඹ මහජන පුස්තකාලය)
- මහජන ආධාර දෙපාර්තමේන්තුව
- නීති දෙපාර්තමේන්තුව
- ක්රීඩා සහ විනෝදාස්වාද දෙපාර්තමේන්තුව
- පුහුණු සහ සංවර්ධන දෙපාර්තමේන්තුව
- නාගරික තක්සේරුකරු දෙපාර්තමේන්තුව
- මධ්යම ප්රසම්පාදන දෙපාර්තමේන්තුව
- ගිනි නිවන සේවා දෙපාර්තමේන්තුව (කොළඹ ගිනි නිවන හමුදාව)
බලතල සහ කාර්යයන්
නගර සභාව වගකිව යුත්තේ:
- නාගරික සැලසුම්කරණය, වාස්තු විද්යාත්මක සැලසුම්
- සනීපාරක්ෂාව (අපද්රව්ය, අපද්රව්ය)
- සෞඛ්ය සහ පාරිසරික ගැටළු
- හදිසි සේවා (පොලිස්කරණය, එය මධ්යම රජයේ වගකීමකි)
- සමාජ සේවය
- මාර්ග කළමනාකරණය
ජනගහනය
කොළඹ මහ නගර සභාව කොළඹ සහ තිඹිරිගස්යාය ප්රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාශ ආවරණය කරයි. 2011-12 සංගණනයට අනුව කොළඹ මහ නගර සභාවේ සීමාවන් තුළ ජීවත් වන ජනගහනය 555,031 කි. මෙම සංඛ්යාවෙන් 318,048 ක් කොළඹ ප්රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාශයේ (නගරයේ උතුරු කොටස) ජීවත් වූ අතර 236,983 ක් තිඹිරිගස්යාය ප්රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාශයේ (දකුණු කොටස) ජීවත් වූහ.
දේශපාලන සංයුතිය
පසුගිය වසර 50 තුළ නගරය ආධිපත්යය දැරුවේ දක්ෂිණාංශික නැඹුරු පක්ෂයක් වන එක්සත් ජාතික පක්ෂය (UNP) විසිනි. ඔවුන්ගේ ව්යාපාරික හිතකාමී ප්රතිපත්ති කොළඹ ජනගහනය සමඟ අනුපාත වේ. 1947 දී පක්ෂය පිහිටුවන ලද දා සිට, වාර දෙකකදී හැර, කවුන්සිලයේ බහුතරය සහ නගරාධිපති ධුරය එක්සත් ජාතික පක්ෂය සතු විය. 1954 දී, එක්සත් ජාතික පක්ෂය, නගර සභා මැතිවරණයෙන් ට්රොට්ස්කිවාදී ලංකා සම සමාජ පක්ෂය (ලසසප) හමුවේ පරාජයට පත් වූ අතර ආචාර්ය එන්. එම්. පෙරේරා නගරාධිපති ලෙස තේරී පත් විය. එම වසරේ පළාත් පාලන මැතිවරණ කිහිපයක් ජයග්රහණය කළ ලසසප, කොළඹ මහ නගර සභාවට අමතරව ගම් සභා නවයක් සහ නගර සභා තුනක් ජයගත්තේය. 2006 දී, 2006 මහ නගර සභා මැතිවරණය සඳහා එක්සත් ජාතික පක්ෂ නාමයෝජනා ලැයිස්තුව ප්රතික්ෂේප කරන ලද අතර, එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ සහාය ඇතිව ස්වාධීන කණ්ඩායමක් මැතිවරණය ජයග්රහණය කළේය.උවයිස් මොහොමඩ් ඉමිටියාස් පසුව කොළඹ නගරාධිපති ලෙස පත් කරන ලදී. කොළඹ නගරයේ පළමු කාන්තා නගරාධිපතිනිය වූ හිටපු නගරාධිපතිනිය රෝසි සේනානායක, 2018 දී එක්සත් ජාතික පක්ෂය නියෝජනය කරමින් තේරී පත් වූවාය.
ජාතික දේශපාලනය
ශ්රී ලංකාවේ විශාලතම නගරය සහ පැරණි අගනුවර ලෙස කොළඹ, ශ්රී ලංකා දේශපාලනයේ කේන්ද්රස්ථානය වී ඇත. කොළඹ මහ නගර සභාව බොහෝ දේශපාලනඥයින් සඳහා ප්රවේශ මාර්ගයක් වී ඇත. ජනාධිපතිවරුන් දෙදෙනෙකු වන ජේ. ආර්. ජයවර්ධන සහ රණසිංහ ප්රේමදාස ඇතුළු ජාතික නායකයින් හතර දෙනෙක්; අගමැතිවරයෙකු එස්.ඩබ්.ආර්.ඩී. බණ්ඩාරනායක සහ නිදහස් ක්රියාකාරිකයෙකු වන විවියන් ගුණවර්ධන ඔවුන්ගේ දේශපාලන ජීවිතය ආරම්භ කළේ කොළඹ මහ නගර සභාව සඳහා තරඟ කිරීමෙනි.
මූලාශ්ර
- "The History of the City". Colombo Municipal Council. 2011-12-02 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්රවේශය 2006-01-12.
- "City Profile". Colombo Municipal Council. 2005-12-25 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්රවේශය 2006-01-12.
- CMC gets a new Municipal Commissioner
- "Former Municipal Commissioners yet to hand over official residences". newsfirst.lk. සම්ප්රවේශය 14 December 2020.
- "Census of Population and Housing 2011". 2014-10-28 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්රවේශය 2014-10-23.
- Alexander, Robert Jackson. International Trotskyism, 1929-1985: A Documented Analysis of the Movement.
- Colombo UNP list rejected, BBC News, February 16, 2006
- Independent group wins CMC, BBC News, May 21, 2006
- Rotational mayors as Colombo gets trishaw driver as her 1st citizen, Sunday Times, May 28, 2006
වෙනත් පිටු
- Colombo Municipal Council
සැකිල්ල:Municipal councils of Sri Lanka
විකිපීඩියා, විකි, විශ්වකෝෂය, පොත, පුස්තකාලය, ලිපිය, කියවීම, නොමිලේ බාගත කිරීම, කොළඹ මහනගර සභාව පිළිබඳ තොරතුරු, කොළඹ මහනගර සභාව යනු කුමක්ද? කොළඹ මහනගර සභාව යනු කුමක් දර්ශනය කරන්නේ?