නොර්ෆොක් දූපත

නොර්ෆොක් දූපත (/ˈnɔːrfək/ NOR-fək, /දේශීයˈnɔːrfoʊk/ NOR-fohk;Norf'k Ailen ) යනු නවසීලන්තය සහ නිව් කැලිඩෝනියාව අතර පැසිෆික් සාගරයේ පිහිටා ඇති ඕස්ට්‍රේලියාවේ බාහිර භූමි ප්‍රදේශයකි, ඕස්ට්‍රේලියාවේ එවන්ස් හෙඩ් සිට කෙළින්ම නැගෙනහිරින් 1,412 කිලෝමීටර (877 සැතපුම්) සහ ලෝඩ් හෝව් දූපතෙන් 900 කිලෝමීටර (560 සැතපුම්) පමණ වේ. අසල්වැසි පිලිප් දූපත සහ නේපියන් දූපත සමඟ එක්ව, දූපත් තුන සාමූහිකව නොර්ෆොක් දූපතේ භූමිය සාදයි. 2021 සංගණනයේදී, එහි වැසියන් 2,188 ක් පමණ මුළු භූමි ප්‍රමාණයක ජීවත් වූ අතර එහි මුළු භූමි ප්‍රමාණය වර්ග කිලෝමීටර් 35 (වර්ග සැතපුම් 14) ක් පමණ විය. එහි අගනුවර කිංග්ස්ටන් ය.

නොර්ෆොක් දූපතේ භූමි ප්‍රදේශය Teratri a' Norf'k Ailen (Norfuk)
Flag Coat of arms
උද්යෝග පාඨය: "Inasmuch"
ජාතික ගීය: "God Save the Queen" (නිල) "Come ye Blessed"
තත්ත්වය	බාහිර භූමිය
අගනුවර	කිංග්ස්ටන් 29°02′S 167°57′E / 29.03°S 167.95°E / -29.03; 167.95
විශාලතම නගරය	බර්න්ට් පයින්
නිල භාෂා(ව)	ඉංග්‍රීසි නෝර්ෆුක්
ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් (2016)	ඉංග්‍රීසි, පිට්කේන්, ස්කොට්ලන්ත, අයර්ලන්ත
ජාති නාම(ය)	නෝර්ෆොක් දූපත් වැසියෝ
ස්වෛරී රාජ්‍යය	ඕස්ට්‍රේලියාව
නායකයෝ
• රාජාණ්ඩුව	III වන චාර්ල්ස්
• ආණ්ඩුකාර ජෙනරාල්	ඩේවිඩ් හර්ලි
• පරිපාලක	එරික් හචින්සන්
Establishment
• ටැස්මේනියා ජනපදයෙන් වෙන්වීම	1856 නොවැම්බර් 1
• එක්සත් රාජධානියේ සිට ඕස්ට්‍රේලියාවට භූමිය මාරු කිරීම	1914 ජූලි 1
වර්ග ප්‍රමාණය
• සම්පූර්ණ	34.6 km^2 (13.4 sq mi)
• ජලය (%)	නොසැලකිය හැකි
ජනගහණය
• 2016 ජන සංගණනය	1,748
• ජන ඝණත්වය	61.9/km^2 (160.3/sq mi)
මාසද (2008)	0.958 ඉතා ඉහළ
ව්‍යවහාර මුදල	ඕස්ට්‍රේලියානු ඩොලරය (AUD)
වේලා කලාපය	UTC+11:00 (NFT (නෝර්ෆොක් දූපත් වේලාව))
රිය ධාවන මං තීරුව	වම
ඇමතුම් කේතය	+672
අන්තර්ජාල TLD	.nf

නැගෙනහිර පොලිනීසියානුවන් නොර්ෆොක් දූපතේ මුලින්ම පදිංචි වූ නමුත්, මහා බ්‍රිතාන්‍යය 1788 ඕස්ට්‍රේලියාවේ යටත් විජිතකරණයේ කොටසක් ලෙස එය පදිංචි කරන විට ඔවුන් ඒ වන විටත් පිටව ගොස් තිබුණි. 1814 පෙබරවාරි 15 සහ 1825 ජුනි 6 අතර වසර 11 ක විරාමයක් හැර, 1788 මාර්තු 6 සිට 1855 මැයි 5 දක්වා මෙම දූපත වරදකරු දඬුවම් ජනාවාසයක් ලෙස සේවය කළ අතර, එය අතහැර දමා තිබුණි. 1856 ජුනි 8 වන දින, දිවයිනේ ස්ථිර සිවිල් පදිංචිය ආරම්භ වූයේ බූන්ටි කැරලිකරුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් පිට්කේන් දූපතෙන් වෙනත් ස්ථානයකට ගෙන යන විටය. 1914 දී, එක්සත් රාජධානිය නෝර්ෆොක් දූපත බාහිර භූමියක් ලෙස පරිපාලනය කිරීම සඳහා ඕස්ට්‍රේලියාවට භාර දුන්නේය.

දිවයිනට ආවේණික වූ සදාහරිත නෝර්ෆොක් දූපත් පයින් යනු දිවයිනේ සංකේතයක් වන අතර එහි ධජයේ නිරූපණය කර ඇත. පයින් යනු නෝර්ෆොක් දූපත සඳහා ප්‍රධාන අපනයනයකි, එය ඕස්ට්‍රේලියාවේ (සම්බන්ධ විශේෂ දෙකක් වර්ධනය වන) සහ ලොව පුරා ජනප්‍රිය විසිතුරු ගසක් වේ.

ඉතිහාසය

මුල් ජනාවාස

යුරෝපීයයන් විසින් ප්‍රථම වරට පදිංචි කරන විට නෝර්ෆොක් දූපත ජනාවාස නොවූ නමුත්, පෙර ජනාවාස පිළිබඳ සාක්ෂි පැහැදිලි විය. පුරාවිද්‍යාත්මක පරීක්ෂණවලින් පෙනී යන්නේ 13 වන හෝ 14 වන සියවසේදී නවසීලන්තයේ ප්‍රධාන භූමියට උතුරින් පිහිටි කර්මඩෙක් දූපත් වලින් හෝ නවසීලන්තයේ උතුරු දූපතෙන් පැමිණි නැගෙනහිර පොලිනීසියානු නාවිකයින් විසින් දූපත පදිංචි කර ඇති බවයි. කෙසේ වෙතත්, පොලිනීසියානු සහ මෙලනීසියානු කෞතුක වස්තු දෙකම සොයාගෙන ඇති බැවින්, උතුරට සාපේක්ෂව ආසන්නව පිහිටි නිව් කැලිඩෝනියාවේ ජනතාව ද නෝර්ෆොක් දූපතට ළඟා වූවා විය හැකිය. 18 වන සියවසේ අගභාගයේදී යුරෝපීයයන් පැමිණීමට අවම වශයෙන් වසර සිය ගණනකට පෙර මානව වාඩිලෑම නතර වී තිබිය යුතුය. අවසානයේදී, දිවයිනේ සාපේක්ෂ හුදකලාව සහ එහි දුර්වල උද්‍යාන විද්‍යාත්මක පරිසරය දිගුකාලීන ජනාවාස සඳහා හිතකර නොවීය.

පළමු දණ්ඩන ජනාවාස (1788–1814)

1774 ඔක්තෝබර් 10 වන දින, HMS යෝජනාව මත දකුණු පැසිෆික් කලාපයට කළ දෙවන ගමනේදී, දිවයින දැක එහි ගොඩ බැස්ස පළමු යුරෝපීයයා වූයේ කපිතාන් ජේම්ස් කුක් ය. ඔහු එය නොර්ෆොක්හි ආදිපාදවරිය වන මේරි හොවාර්ඩ්ගේ නමින් නම් කළේය. සර් ජෝන් කෝල් නෝර්ෆොක් දූපතේ වාසි තර්ක කළේ එය ජනාවාස නොවූ බවත් නවසීලන්ත හණ එහි වැඩුණු බවත් ය.

1775 දී ඇමරිකානු විප්ලවවාදී යුද්ධය පුපුරා යාමෙන් පසු, යටත් විජිත දහතුනකට දණ්ඩන ප්‍රවාහනය නතර වූ අතර, බ්‍රිතාන්‍ය බන්ධනාගාර අධික ලෙස ජනාකීර්ණ වීමට පටන් ගත්තේය. තාවකාලික පියවර කිහිපයක් අකාර්යක්ෂම බව ඔප්පු වූ අතර, 1785 දෙසැම්බර් මාසයේදී රජය නිවේදනය කළේ වැරදිකරුවන් දැන් ඕස්ට්‍රේලියාව ලෙස හඳුන්වන ප්‍රදේශවලට යවන බවයි. 1786 දී, ජෝන් කෝල් විසින් යෝජනා කරන ලද පරිදි, නිව් සවුත් වේල්ස් ජනපදයේ යටත් විජිතකරණය සඳහා වූ සැලැස්මේ, එයට සහායක ජනාවාසයක් ලෙස නෝර්ෆොක් දූපත ඇතුළත් විය. රුසියාවේ දෙවන කැතරින් අධිරාජිනිය කංසා විකිණීම සීමා කිරීමෙන් පසුව නෝර්ෆොක් දූපත පදිංචි කිරීමට තීරණය කරන ලදී. ඒ කාලයේදී, රාජකීය නාවික හමුදාවට ලණු සහ රුවල් රෙදි සඳහා අවශ්‍ය සියලුම කංසා සහ හණ ප්‍රායෝගිකව රුසියාවෙන් ආනයනය කරන ලදී.

1788 ජනවාරි මාසයේදී පළමු බලඇණිය පෝර්ට් ජැක්සන් වෙත පැමිණි විට, ආණ්ඩුකාර ආතර් පිලිප්, නොර්ෆොක් දූපත පාලනය කර ගැනීමට සහ එහි වාණිජ සංවර්ධනය සඳහා සූදානම් වීමට වැරදිකරුවන් 15 දෙනෙකු සහ නිදහස් මිනිසුන් හත් දෙනෙකුගෙන් යුත් කණ්ඩායමක් මෙහෙයවන ලෙස ලුතිනන් පිලිප් ගිඩ්ලි කිංට නියෝග කළේය. ඔවුන් මාර්තු 6 වන දින පැමිණියහ. එහි මව්පියන් මෙන් "සිඩ්නි" ලෙසද හැඳින්වූ ජනාවාසයේ පළමු වසර තුළ, නිව් සවුත් වේල්ස් සිට තවත් වැරදිකරුවන් සහ සොල්දාදුවන් දිවයිනට යවන ලදී. වරාය භාරකරු රොබට් වොට්සන්, පළමු බලඇණිය සමඟ HMS සිරියස් හි කාර්තු භාරකරු ලෙස පැමිණි අතර, 1790 දී නොර්ෆොක් දූපතේදී නැව අනතුරට පත් වූ විටත් එම ධාරිතාවයේ සේවය කරමින් සිටියේය. ඊළඟ වසරේදී, ඔහු දිවයිනේ අක්කර 60 (හෙක්ටයාර 24) ක ප්‍රදානයක් ලබාගෙන වගා කළේය.

1794 තරම් ඈත කාලයේ දී, නිව් සවුත් වේල්ස්හි ලුතිනන්-ආණ්ඩුකාර ෆ්‍රැන්සිස් ග්‍රෝස් එය වසා දැමීම දණ්ඩනීය ජනාවාසයක් ලෙස යෝජනා කළේය, මන්ද එය ඉතා දුරස්ථ හා නැව්ගත කිරීමට අපහසු සහ නඩත්තු කිරීමට ඉතා මිල අධික වූ බැවිනි. පළමු පුද්ගලයින් කණ්ඩායම 1805 පෙබරවාරි මාසයේදී පිටත්ව ගිය අතර, 1808 වන විට, 200 ක් පමණ පමණක් ඉතිරි වූ අතර, 1813 දී නටබුන් ඉවත් කරන තෙක් කුඩා ජනාවාසයක් සාදමින් සිටියහ. විශේෂයෙන් අනෙකුත් යුරෝපීය බලවතුන්ගෙන් කිසිවෙකුට එම ස්ථානයට පැමිණ හිමිකම් පෑමට කිසිදු පෙළඹවීමක් ඇති නොවන පරිදි, කුඩා කණ්ඩායමක් තොග විනාශ කර සියලු ගොඩනැගිලි විනාශ කිරීමට ඉතිරි විය. 1814 පෙබරවාරි සිට 1825 ජුනි දක්වා දිවයින ජනාවාස නොවීය.

දෙවන දණ්ඩන ජනාවාස (1824 – 1856)

1824 දී, බ්‍රිතාන්‍ය රජය නිව් සවුත් වේල්ස් ආණ්ඩුකාර තෝමස් බ්‍රිස්බේන් වෙත "වැරදිකරුවන් පිළිබඳ නරකම විස්තරය" යැවීමට ස්ථානයක් ලෙස නොර්ෆොක් දූපත නැවත අත්පත් කර ගන්නා ලෙස උපදෙස් දුන්නේය. කලින් අවාසියක් ලෙස සලකනු ලැබූ එහි දුරස්ථභාවය දැන් අකීකරු පිරිමි සිරකරුවන් රඳවා තබා ගැනීම සඳහා වත්කමක් ලෙස සැලකේ. රඳවාගෙන සිටින වැරදිකරුවන් දිගු කලක් තිස්සේ දැඩි පුනරාවර්තන අපරාධකරුවන් හෝ 'ද්විත්ව වරදකරුවන් වූ මරණ දඬුවම නියම වූවන්' ලෙස උපකල්පනය කර ඇත - එනම්, ඕස්ට්‍රේලියාවට ප්‍රවාහනය කරන ලද පිරිමින් මරණ දඬුවම නියම වූ යටත් විජිතයේ නව අපරාධ සිදු කළ නමුත් නොර්ෆොක් දූපතේ ජීවිතාන්තය දක්වා එල්ලුම් ගහෙන් බේරුණි. කෙසේ වෙතත්, නෝර්ෆොක් දූපතේ වැරදිකරුවන් 6,458 දෙනෙකුගේ දත්ත සමුදායක් භාවිතා කරමින් 2011 අධ්‍යයනයකින් පෙන්නුම් කර ඇත්තේ යථාර්ථය තරමක් වෙනස් බවයි: අඩකට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයක් යටත් විජිත වරදකරුවෙකු නොවී නොර්ෆොක් දූපතේ රඳවා තබා ඇති අතර, මරණ දඬුවමෙන් නිදහස් කර ඇත්තේ 15% ක් පමණි. තවද, නොර්ෆොක් දූපතට යවන ලද වැරදිකරුවන්ගෙන් අතිමහත් බහුතරයක් ප්‍රචණ්ඩකාරී නොවන දේපළ වැරදි සිදු කර ඇති අතර, එහි රඳවා තබා ගැනීමේ සාමාන්‍ය කාලය වසර තුනක් විය. කෙසේ වෙතත්, නොර්ෆොක් දූපත 1826 සහ 1846 අතර කාලයේ කැරලි සහ කැරලි ගණනාවක් සිදු කළ වැරදිකරුවන් සමඟ නොසන්සුන් කාල පරිච්ඡේද හරහා ගිය අතර, ඒ සියල්ල අසාර්ථක විය. 1847 න් පසු බ්‍රිතාන්‍ය රජය දෙවන දණ්ඩන බේරුම්කරණය අවසන් කිරීමට පටන් ගත් අතර, අවසාන වැරදිකරුවන් 1855 මැයි මාසයේදී ටස්මේනියාවට ඉවත් කරන ලදී. එක්සත් රාජධානියේ සිට වැන් ඩිමන්ගේ දේශයට (ටස්මේනියාව) ප්‍රවාහනය 1853 දී නතර වූ නිසා, එක්සත් රාජධානියේ දණ්ඩන වහල්භාවය මගින් ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීම නිසා දූපත අත්හැර දමන ලදී.

පිට්කේන් දූපත් වැසියන් විසින් පදිංචි කිරීම (1856 - වර්තමානය)

ඊළඟ ජනාවාසය ආරම්භ වූයේ 1856 ජුනි 8 වන දින, ෆ්ලෙචර් ක්‍රිස්ටියන් ඇතුළු එච්එම්එස් බවුන්ටි කැරලිකරුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් පිට්කේන් දූපත් වලින් නැවත පදිංචි කරන ලද අතර, එය ඔවුන්ගේ වර්ධනය වන සංඛ්‍යාවට වඩා කුඩා විය. 1856 මැයි 3 වන දින, 193 දෙනෙක් පිට්කේන් දූපත් වලින් පිටත්ව මොරේෂයර් වෙත ගියහ. 194 ජුනි 8 වන දින, සංක්‍රමණයේදී දරුවෙකු උපත ලැබූ අතර, පුද්ගලයින් 194 දෙනෙක් පැමිණියහ. පිට්කේන්වරු දණ්ඩන ජනාවාසවලින් ඉතිරිව ඇති ගොඩනැගිලි බොහොමයක් අත්පත් කරගත් අතර, ක්‍රමයෙන් දිවයිනේ සාම්ප්‍රදායික ගොවිතැන් සහ තල්මසුන් දඩයම් කිරීමේ කර්මාන්ත ස්ථාපිත කළහ. 1858 සහ 1863 දී සමහර පවුල් පිට්කේන් වෙත නැවත යාමට තීරණය කළද, දිවයිනේ ජනගහනය දිගටම වර්ධනය විය. ඔවුන් තල්මසුන් දඩයම් කිරීමේ යාත්‍රාවලින් බොහෝ විට පැමිණෙන අතිරේක පදිංචිකරුවන් පිළිගත්තා.

රුවල් යුගයේ දී දිවයින තල්මසුන් දඩයම් කිරීමේ යාත්‍රා සඳහා නිත්‍ය නිකේතනයක් විය. එවැනි පළමු නෞකාව 1793 නොවැම්බර් මාසයේදී බ්‍රිටැනියාවයි. වාර්තාගත අවසාන නෞකාව 1907 අගෝස්තු-සැප්තැම්බර් මාසවල ඇන්ඩෲ හික්ස් ය. ඔවුන් ජලය, දැව සහ සැපයුම් සඳහා පැමිණි අතර, සමහර විට ඔවුන්ගේ යාත්‍රාවල කාර්ය මණ්ඩල සාමාජිකයින් ලෙස සේවය කිරීම සඳහා දූපත් වැසියන් බඳවා ගත්හ.

1867 දී, එංගලන්ත පල්ලියේ මෙලනේසියානු මෙහෙවරේ මූලස්ථානය දිවයිනේ ස්ථාපිත කරන ලදී. 1920 දී, මෙහෙවර ජනගහනයේ අවධානයට සමීප වීම සඳහා නෝර්ෆොක් දූපතේ සිට සොලමන් දූපත් වෙත ගෙන යන ලදී.

සියවස තුළ පරිපාලනය පිළිබඳ අත්හදා බැලීම් කිහිපයකටම නෝර්ෆොක් දූපත විෂය විය. එය 19 වන සියවස ආරම්භ වූයේ නිව් සවුත් වේල්ස් ජනපදයේ කොටසක් ලෙස ය. 1844 සැප්තැම්බර් 29 වන දින, නොර්ෆොක් දූපත නිව් සවුත් වේල්ස් ජනපදයේ සිට වැන් ඩිමන්ගේ ඉඩම් ජනපදයට මාරු කරන ලදී.^{:Recital 2} 1856 නොවැම්බර් 1 වන දින නොර්ෆොක් දූපත ටස්මේනියා ජනපදයෙන් (කලින් වැන් ඩිමන්ගේ ඉඩම්) වෙන් කරන ලද අතර එය "සුවිශේෂී සහ වෙනම ජනාවාසයක්" ලෙස පිහිටුවන ලදී, එහි කටයුතු තවදුරටත් ඇගේ මහරජතුමා විසින් ඒ වෙනුවෙන් නියෝග කරන තෙක් ඒ සඳහා පත් කරන ලද ආණ්ඩුකාරවරයෙකු විසින් පරිපාලනය කළ යුතුය". නිව් සවුත් වේල්ස් ආණ්ඩුකාරවරයා නෝර්ෆොක් දූපතේ ආණ්ඩුකාරවරයා ලෙස පිහිටුවන ලදී.^{:Recital 3}

1897 මාර්තු 19 වන දින, නොර්ෆොක් දූපතේ ආණ්ඩුකාරවරයාගේ කාර්යාලය අහෝසි කරන ලද අතර නොර්ෆොක් දූපතේ පරිපාලනය සඳහා වගකීම නිව් සවුත් වේල්ස් ජනපදයේ ආණ්ඩුකාරවරයා වෙත පවරන ලදී. එහෙත්, දූපත නිව් සවුත් වේල්ස්හි කොටසක් බවට පත් නොකළ අතර වෙනම පැවතුනි. 1901 ජනවාරි 1 වන දින ඕස්ට්‍රේලියානු පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලය පිහිටුවීමත් සමඟ නිව් සවුත් වේල්ස් ජනපදය පැවතීම නතර වූ අතර, එතැන් සිට නොර්ෆොක් දූපතේ පරිපාලනය සඳහා වගකීම නිව් සවුත් වේල්ස් ප්‍රාන්තයේ ආණ්ඩුකාරවරයා වෙත පැවරුණි.^{:Recitals 7 and 8}

20 වන සියවස

ඕස්ට්‍රේලියානු පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය පාර්ලිමේන්තුව බ්‍රිතාන්‍ය ගිවිසුමට යටත්ව 1913 (Cth) නෝර්ෆොක් දූපත් පනත මගින් භූමිය පිළිගත්තේය,^{:පි 886} පනතට 1913 දෙසැම්බර් 19 වන දින රාජකීය අනුමැතිය ලැබුණි. භාරදීමට සූදානම් වෙමින්, 1913 දෙසැම්බර් 23 වන දින නිව් සවුත් වේල්ස් ආණ්ඩුකාරවරයා විසින් කරන ලද ප්‍රකාශයක් (දෙසැම්බර් 24 වන දින ගැසට් කරන විට බලාත්මක විය) "නෝර්ෆොක් දූපතේ මීට පෙර ක්‍රියාත්මක වූ සියලුම නීති" අවලංගු කර එවැනි නීති ලැයිස්තුවක් නැවත ක්‍රියාත්මක කිරීමෙන් ඒවා ප්‍රතිස්ථාපනය කළේය. එම නීති අතර 1913 පරිපාලන නීතිය (NSW) ද විය, එය නෝර්ෆොක් දූපතේ පරිපාලකයෙකු සහ මහේස්ත්‍රාත්වරුන් පත් කිරීම සඳහා විධිවිධාන සලසන ලද අතර අපරාධ නීති සංග්‍රහයක් අඩංගු විය.

1855 ඕස්ට්‍රේලියානු මුඩුබිම් පනතට (Imp) අනුව සාදන ලද එක්සත් රාජධානියේ කවුන්සිලයේ නියෝගයකින් 1914 මාර්තු 30 වන දින බ්‍රිතාන්‍ය ගිවිසුම ප්‍රකාශ කරන ලදී.^{:පි 886} 1914 ජුනි 17 වන දින ඕස්ට්‍රේලියානු ආණ්ඩුකාර ජෙනරාල් විසින් කරන ලද ප්‍රකාශයක් 1914 ජූලි 1 වන දින සිට පනත සහ නියෝගය ක්‍රියාත්මක කළේය.

දෙවන ලෝක යුද්ධ සමයේදී, දූපත ඕස්ට්‍රේලියාව සහ නවසීලන්තය අතර සහ නවසීලන්තය සහ සොලමන් දූපත් අතර ප්‍රධාන ගුවන් කඳවුරක් සහ ඉන්ධන පිරවුම්හලක් බවට පත්විය. 1942 දී ඕස්ට්‍රේලියානු, නවසීලන්ත සහ එක්සත් ජනපද හමුදා භටයින් විසින් ගුවන් පථය ඉදිකරන ලදී. නෝර්ෆොක් දූපත නවසීලන්තයේ වගකීම් ප්‍රදේශයට අයත් වූ බැවින්, එය 1,500-ශක්තිමත් හමුදාවක් නවාතැන් ගැනීමේ හැකියාව ඇති විශාල හමුදා කඳවුරක N Force ලෙස හැඳින්වෙන නවසීලන්ත හමුදා ඒකකයක් විසින් කඳවුරු බැඳ තිබුණි. N Force දෙවන ඕස්ට්‍රේලියානු අධිරාජ්‍ය බලකායේ සමාගමක් නිදහස් කළේය. යුද්ධය අතරතුර ප්‍රහාරයට ලක්වීමට දූපත ඉතා දුරස්ථ බව ඔප්පු වූ අතර, 1944 පෙබරවාරි මාසයේදී N Force දිවයිනෙන් පිටව ගියේය.

1979 දී, ඕස්ට්‍රේලියාව විසින් නොර්ෆොක් දූපතට සීමිත ස්වයං පාලනයක් ලබා දෙන ලද අතර, එම දූපත යටතේ දිවයිනේ කටයුතු බොහොමයක් මෙහෙයවන රජයක් තෝරා පත් කර ගන්නා ලදී.

21 වන සියවස

2006 දී, විධිමත් සමාලෝචන ක්‍රියාවලියක් සිදු කරන ලද අතර, එහිදී ඕස්ට්‍රේලියානු රජය දිවයිනේ රජයේ ආකෘතිය සංශෝධනය කිරීමට සලකා බැලීය. 2006 දෙසැම්බර් 20 වන දින සමාලෝචනය අවසන් කරන ලද අතර, නෝර්ෆොක් දූපතේ පාලනයේ කිසිදු වෙනසක් සිදු නොවන බව තීරණය කරන ලදී.

මූල්‍ය ගැටළු සහ සංචාරක කර්මාන්තයේ අඩුවීමක් හේතුවෙන් නෝර්ෆොක් දූපතේ පරිපාලනය 2010 දී ඕස්ට්‍රේලියානු ෆෙඩරල් රජයට ආධාර ඉල්ලා සිටියේය. ඒ වෙනුවට, දූපත් වැසියන් පළමු වරට ආදායම් බදු ගෙවිය යුතු නමුත් වැඩි සුභසාධන ප්‍රතිලාභ සඳහා සුදුසුකම් ලබනු ඇත. කෙසේ වෙතත්, 2013 මැයි වන විට, එකඟතාවයකට පැමිණ නොතිබූ අතර රැකියාවක් සහ සුභසාධනය සොයා ගැනීමට දූපත් වැසියන්ට පිටව යාමට සිදු විය. 2015 මාර්තු 12 වන දින කැන්බරා හි දී ස්වයං පාලනය පළාත් පාලන ආයතනයක් සමඟ ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීම සඳහා ගිවිසුමක් අත්සන් කරන ලදී, නමුත් නොර්ෆොක් දූපත් රජයේ කැමැත්තට පටහැනිව. නොර්ෆොක් දූපත් වැසියන්ගෙන් බහුතරයක්, පළමුව ඔවුන්ගෙන් උපදෙස් ලබා නොගෙන සහ ඔවුන්ගේ අදහස් වලට ඉඩ නොදී, ඡන්දදායකයින්ගෙන් 68% ක් බලහත්කාර වෙනස්කම් වලට එරෙහිව නොර්ෆොක් දූපතට වෙනස්කම් සිදු කිරීමේ ඕස්ට්‍රේලියානු සැලැස්මට විරුද්ධ වූ අතර, එය 2019 දී ඩිස්කවරි නාලිකාවේ වාර්ෂික මෝර සතියේ කථාංගයක දැක්වේ. වැඩිහිටි ගවයන් මරා දැමීමෙන් සහ වෙරළට ඔබ්බෙන් පිහිටි කොටි මෝරුන්ට මළකඳන් පෝෂණය කිරීමෙන් වර්ධනය වන ගව ජනගහනය කපා දැමීමේ නෝර්ෆොක් දූපතේ ප්‍රතිපත්තිය මෙම කථාංගයේ අඩංගු විය. මෙය සිදු කරනු ලබන්නේ කොටි මෝරුන් ආහාර සොයා වෙරළට පැමිණීම වැළැක්වීම සඳහා ය. නෝර්ෆොක් දූපත ලෝකයේ විශාලතම කොටි මෝරුන් ජනගහනයෙන් එකකි. ඕස්ට්‍රේලියාව සතුන්ට කෲරත්වයක් ලෙස මරා දැමීමේ ප්‍රතිපත්තිය තහනම් කර ඇත. මෙය මෝරුන්ගේ ප්‍රහාර වැඩි වීමට සහ දැනටමත් අඩුවෙමින් පවතින සංචාරක කර්මාන්තයට හානි කිරීමට හේතු වනු ඇතැයි නෝර්ෆොක් දූපත් වැසියන් බිය වෙති.

2015 ඔක්තෝබර් 4 වන දින, නොර්ෆොක් දූපත සඳහා කාල කලාපය UTC+11:30 සිට UTC+11:00 දක්වා වෙනස් කරන ලදී.

2016 ස්වයං පාලනය අඩු කරන ලදී

2015 මාර්තු මාසයේදී, ඕස්ට්‍රේලියානු රජය නොර්ෆොක් දූපත සඳහා පුළුල් ප්‍රතිසංස්කරණ නිවේදනය කළේය. "1979 සිට නොර්ෆොක් දූපතට ප්‍රාදේශීය, ප්‍රාන්ත සහ ෆෙඩරල් කාර්යයන් ඉටු කිරීමට අවශ්‍ය කරන ස්වයං පාලන ආකෘතියෙන් පැන නැගී ඇති තිරසාරභාවය පිළිබඳ ගැටළු විසඳීමට" අවශ්‍ය බව පවසමින් මෙම ක්‍රියාව යුක්ති සහගත විය. 2015 ජුනි 17 වන දින, නොර්ෆොක් දූපත් ව්‍යවස්ථාදායක සභාව අහෝසි කරන ලද අතර, එම භූමිය පරිපාලකයෙකු සහ උපදේශක මණ්ඩලයක් විසින් පාලනය කරන ලදී. නව ප්‍රාදේශීය කවුන්සිලයක් සඳහා මැතිවරණ 2016 මැයි 28 වන දින පවත්වන ලද අතර, නව කවුන්සිලය 2016 ජූලි 1 වන දින බලයට පත් විය.

එතැන් සිට, බොහෝ ඕස්ට්‍රේලියානු පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය නීති නොර්ෆොක් දූපත දක්වා දීර්ඝ කරන ලදී. මෙයින් අදහස් කරන්නේ බදුකරණය, සමාජ ආරක්ෂාව, සංක්‍රමණ, රේගු සහ සෞඛ්‍ය විධිවිධාන ඕස්ට්‍රේලියාවේ ප්‍රධාන භූමියේ මෙන් එකම පදනම මත අදාළ වන බවයි. 2016 ජූලි 1 වන දින සිට නොර්ෆොක් දූපත සහ ඕස්ට්‍රේලියාවේ ප්‍රධාන භූමිය අතර ගමනාගමනය දේශීය සංචාර බවට පත් විය. 2016 ඕස්ට්‍රේලියානු ෆෙඩරල් මැතිවරණය සඳහා, නොර්ෆොක් දූපතේ පුද්ගලයින් 328 දෙනෙකු කැන්බරා හි ACT මැතිවරණ කොට්ඨාශයේ ඡන්දය ප්‍රකාශ කළ අතර, මුළු ඡන්ද 117,248 න්. 2018 සිට, නොර්ෆොක් දූපත බීන් මැතිවරණ කොට්ඨාශයෙන් ආවරණය වේ.

"ස්වයං පාලන නොවන ප්‍රදේශ" ලැයිස්තුවට දිවයින ඇතුළත් කරන ලෙස එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයෙන් ඉල්ලා සිටින සංගමයක් වන නෝර්ෆොක් අයිලන්ඩ් පීපල් ෆෝ ඩිමොක්‍රසි ඉන්කෝපරේෂන් විසින් මෙහෙයවන ලද ප්‍රතිසංස්කරණවලට විරෝධයක් පවතී. ස්වයං පාලන ප්‍රතිසංස්කරණවල සිට නවසීලන්තයට එක්වීමට ද ව්‍යාපාරයක් පවතී.

2019 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී, නෝර්ෆොක් අයිලන්ඩ් පීපල් ෆෝ ඩිමොක්‍රසි උපදේශන කණ්ඩායම දූපත් වැසියන් 457 දෙනෙකු (මුළු ජනගහනයෙන් හතරෙන් එකක් පමණ) සමීක්ෂණයක් සිදු කළ අතර, 37% ක් නවසීලන්තය සමඟ නිදහස් ඇසුරට කැමති බවත්, 35% ක් ඕස්ට්‍රේලියාව සමඟ නිදහස් ඇසුරට කැමති බවත්, 25% ක් පූර්ණ නිදහසට කැමති බවත්, 3% ක් ඕස්ට්‍රේලියාව සමඟ පූර්ණ ඒකාබද්ධතාවයට කැමති බවත් සොයා ගන්නා ලදී.

භූගෝලය

නෝර්ෆොක් දූපතේ භූමිය ඕස්ට්‍රේලියානු ප්‍රධාන භූමියට නැගෙනහිරින් දකුණු පැසිෆික් සාගරයේ පිහිටා ඇත. නෝර්ෆොක් දූපතම දූපත් සමූහයේ ප්‍රධාන දූපත වන අතර එය භූමිය ආවරණය කරන අතර එය 29°02′S 167°57′E හි පිහිටා ඇත. එහි වර්ග ප්‍රමාණය වර්ග කිලෝමීටර 34.6 (වර්ග සැතපුම් 13.4) ක් වන අතර, විශාල පරිමාණයේ අභ්‍යන්තර ජල කඳන් නොමැති අතර වෙරළ තීරය කිලෝමීටර 32 (සැතපුම් 20) කි.

දිවයිනේ උසම ස්ථානය වන්නේ මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 319 (අඩි 1,047) ක් උස බේට්ස් කන්ද වන අතර එය දිවයිනේ වයඹ දිග චතුරස්‍රයේ පිහිටා ඇත. භූමි ප්‍රදේශයෙන් වැඩි ප්‍රමාණයක් ගොවිතැන සහ අනෙකුත් කෘෂිකාර්මික භාවිතයන් සඳහා සුදුසු වේ. භූමියේ දෙවන විශාලතම දූපත වන පිලිප් දූපත, ප්‍රධාන දූපතට දකුණින් 29°07′S 167°57′E, කිලෝමීටර 7 (සැතපුම් 4.3) හි පිහිටා ඇත. නෝර්ෆොක් සහ පිලිප් දූපත් වසර මිලියන 3.1 ත් 2.3 ත් අතර කාලයකදී බාසල්ටික් ගිනිකඳු පිපිරීම් කිහිපයකින් සෑදී ඇති අතර, ගිනිකඳු තැන්පතු බොහොමයක් දැන් ඛාදනය වී ඇත. ප්‍රධාන ස්ථර හතරක් ඇත, පැරණිතම ඒවා වන්නේ බෝල් බේ බැසෝල්ට්, වසර මිලියන 2.66-2.69 ක් පැරණි, ඩන්කොම්බ් බේ බැසෝල්ට්, වසර මිලියන 2.4 ක් පමණ පැරණි කැස්කැඩ් බැසෝල්ට් සහ මෑත කාලීන ස්ටීල්ස් පොයින්ට් බැසෝල්ට් ය. දූපත්, ජලයෙන් යට වූ සීලන්ඩියාවේ කොටසක් වන නෝර්ෆොක් රිජ් හි උසම ස්ථානය සාදයි. නෝර්ෆොක් දූපතට දකුණින් පිහිටි නේපියන් දූපත, ප්ලයිස්ටොසීන යුගයේ රළු සමුද්‍ර කැල්කිරියස් පාෂාණ (වැලි, කොරල් සහ දෙහි වලින් සිමෙන්ති කරන ලද ෂෙල් කොටස්) වලින් සමන්විත වන අතර, කිංග්ස්ටන් අසල නෝර්ෆොක් දූපතේ කුඩා ප්‍රදේශයක ද දක්නට ලැබෙන පාෂාණ වර්ගයකි.

නෝර්ෆොක් දූපතේ වෙරළ තීරය විවිධ මට්ටම්වලට කඳු බෑවුම් වලින් සමන්විත වේ. කිංග්ස්ටන්හි මුල් යටත් විජිත ජනාවාසයේ ස්ථානය වන ස්ලෝටර් බොක්ක සහ එමිලි බොක්ක දෙසට පහළට බෑවුමක් පවතී. නෝර්ෆොක් දූපතේ ආරක්ෂිත වරාය පහසුකම් නොමැත, කිංග්ස්ටන් සහ කැස්කැඩ් බොක්කෙහි පැටවුම් ජැටි පවතී. දේශීයව නිෂ්පාදනය නොකරන සියලුම භාණ්ඩ නැව් මගින් සාමාන්‍යයෙන් කැස්කැඩ් බොක්ක වෙත ගෙන එනු ලැබේ. කුඩා කොරල් පරයකින් පැසිෆික් සාගරයෙන් ආරක්ෂා කර ඇති එමිලි බොක්ක, විනෝදාත්මක පිහිනීම සඳහා ඇති එකම ආරක්ෂිත ප්‍රදේශය වන අතර, ඇන්සන් සහ බෝල් බොක්කෙහි සර්ෆින් රළ සොයාගත හැකිය.

දේශගුණය උපනිවර්තන සහ මෘදු වන අතර සෘතුමය වෙනස්කම් අඩුය. මවුන්ට් බේට්ස් අවට ප්‍රදේශය නෝර්ෆොක් දූපත් ජාතික වනෝද්‍යානය ලෙස සංරක්ෂණය කර ඇත. දිවයිනේ භූමි ප්‍රමාණයෙන් 10% ක් පමණ ආවරණය වන මෙම උද්‍යානයේ, උපනිවර්තන වැසි වනාන්තර වනාන්තර ඇතුළුව, දිවයින මුලින් ආවරණය කළ වනාන්තරවල නටබුන් අඩංගු වේ.

නෝර්ෆොක් දූපතට දකුණින් පිහිටි කුඩා දූපත් දෙක වන නේපියන් සහ පිලිප් දූපත් ද මෙම උද්‍යානයට ඇතුළත් වේ. දණ්ඩන යුගයේදී ඌරන් සහ හාවුන් වැනි පළිබෝධ සතුන් හඳුන්වාදීම හේතුවෙන් පිලිප් දූපතේ වෘක්ෂලතාදිය විනාශ වූ අතර, නෝර්ෆොක් සිට බලන විට එයට රතු-දුඹුරු පැහැයක් ලබා දුන්නේය; කෙසේ වෙතත්, උද්‍යාන කාර්ය මණ්ඩලය විසින් පළිබෝධ පාලනය සහ ප්‍රතිකර්ම කටයුතු මෑතකදී පිලිප් දූපත් පරිසරයට යම් දියුණුවක් ගෙන දී ඇත.

නෝර්ෆොක් දූපතේ ප්‍රධාන ජනාවාසය වන්නේ බර්න්ට් පයින් වන අතර එය ප්‍රධාන වශයෙන් ටේලර්ස් පාර දිගේ පිහිටා ඇති අතර එහිදී සාප්පු මධ්‍යස්ථානය, තැපැල් කාර්යාලය, බෝතල් සාප්පුව, දුරකථන හුවමාරුව සහ ප්‍රජා ශාලාව පිහිටා ඇත. දිවයිනේ බොහෝ ප්‍රදේශවල ජනාවාස ද පවතින අතර එය බොහෝ දුරට වෙන් වූ නිවාස වලින් සමන්විත වේ.

පරිපාලකගේ නිල නිවස වන රජයේ මන්දිරය, කිංග්ස්ටන්හි දණ්ඩන ජනාවාසය වූ ක්වාලිටි රෝ හි පිහිටා ඇත. උසාවිය, ව්‍යවස්ථාදායක සභාව සහ පරිපාලනය ඇතුළු අනෙකුත් රජයේ ගොඩනැගිලි ද එහි පිහිටා ඇත. කෙසේ වෙතත්, කිංග්ස්ටන්ගේ භූමිකාව බොහෝ දුරට චාරිත්‍රානුකූල එකක් වන අතර, ආර්ථික ශක්තියෙන් වැඩි ප්‍රමාණයක් බර්න්ට් පයින් වෙතින් පැමිණේ.

දේශගුණය

නෝර්ෆොක් දූපත සමුද්‍රීය බලපෑමට ලක් වූ තෙතමනය සහිත උපනිවර්තන දේශගුණයක් (කොපන්: Cfa) ඇති අතර උණුසුම්, තෙතමනය සහිත ගිම්හාන සහ ඉතා මෘදු, වැසි සහිත ශීත සෘතු ඇත. 2024 ජනවාරි 23 වන දින වාර්තා වූ ඉහළම උෂ්ණත්වය 28.5 °C (83.3 °F) වන අතර අඩුම උෂ්ණත්වය 1953 ජූලි 29 වන දින 6.2 °C (43.2 °F) වේ. දිවයිනේ මධ්‍යස්ථ වර්ෂාපතනයක් මිලිමීටර 1,109.9 (අඟල් 43.70), උපරිම ශීත ඍතුවේ දී; සහ වාර්ෂිකව පැහැදිලි දින 52.8 කි.

නෝර්ෆොක් දූපත් ගුවන්තොටුපළ (29º03'S, 167º56'E, 112 m AMSL) (1991–2020 සාමාන්‍ය, අන්ත 1939–2024) සඳහා කාලගුණ දත්ත
මාසය	ජන	පෙබ	මාර්	අප්‍රි	මැයි	ජුනි	ජූලි	අගෝ	සැප්	ඔක්	නොවැ	දෙසැ	වසර
වාර්තාගත ඉහළම °C (°F)	28.5 (83.3)	28.4 (83.1)	28.4 (83.1)	27.9 (82.2)	25.1 (77.2)	23.4 (74.1)	22.0 (71.6)	21.8 (71.2)	23.8 (74.8)	24.4 (75.9)	26.5 (79.7)	28.2 (82.8)	28.5 (83.3)
මධ්‍යන්‍ය දෛනික උපරිමය °C (°F)	24.8 (76.6)	25.3 (77.5)	24.5 (76.1)	23.0 (73.4)	21.1 (70.0)	19.4 (66.9)	18.6 (65.5)	18.5 (65.3)	19.4 (66.9)	20.4 (68.7)	21.9 (71.4)	23.6 (74.5)	21.7 (71.1)
මධ්‍යන්‍ය දෛනික අවමය °C (°F)	19.5 (67.1)	20.2 (68.4)	19.5 (67.1)	18.0 (64.4)	16.5 (61.7)	14.9 (58.8)	14.0 (57.2)	13.5 (56.3)	14.3 (57.7)	15.2 (59.4)	16.4 (61.5)	18.2 (64.8)	16.7 (62.1)
වාර්තාගත අවම °C (°F)	12.1 (53.8)	12.8 (55.0)	12.1 (53.8)	9.7 (49.5)	6.6 (43.9)	7.1 (44.8)	6.2 (43.2)	6.7 (44.1)	7.7 (45.9)	8.2 (46.8)	8.7 (47.7)	11.4 (52.5)	6.2 (43.2)
සාමාන්‍ය වර්ෂාපතනය mm (inches)	80.3 (3.16)	86.8 (3.42)	106.8 (4.20)	95.4 (3.76)	101.5 (4.00)	120.6 (4.75)	122.5 (4.82)	99.6 (3.92)	78.4 (3.09)	62.0 (2.44)	72.0 (2.83)	83.9 (3.30)	1,109.9 (43.70)
සාමාන්‍ය වර්ෂාපතන දින (≥ 1.0 mm)	7.7	8.8	9.3	10.3	12.2	13.0	13.6	12.2	9.4	7.5	6.8	6.7	117.5
සාමාන්‍ය දහවල් සාපේක්ෂ ආර්ද්‍රතාවය (%)	71	72	69	69	69	69	68	67	69	67	67	70	69
සාමාන්‍ය පිනි ලක්ෂ්‍යය °C (°F)	17.6 (63.7)	18.2 (64.8)	16.8 (62.2)	15.4 (59.7)	13.6 (56.5)	12.3 (54.1)	11.1 (52.0)	10.8 (51.4)	12.1 (53.8)	12.6 (54.7)	13.8 (56.8)	16.2 (61.2)	14.2 (57.6)
මාසික සාමාන්‍ය හිරු එළිය පැය	238.7	203.4	204.6	198.0	189.1	168.0	186.0	223.2	219.0	241.8	249.0	241.8	2,562.6
විය හැකි හිරු එළිය ප්‍රතිශතය	56	55	54	58	57	54	57	65	61	61	61	56	58
Source: Bureau of Meteorology (1991–2020 normals, extremes 1939–2024)

පරිසරය

නොර්ෆොක් දූපත ඕස්ට්‍රේලියාවේ අන්තර්කාලීන ජෛව භූගෝලීය කලාපීයකරණයේ කොටසක් වන "පැසිෆික් උපනිවර්තන දූපත්" (PSI) වන අතර එය හෙක්ටයාර 3,908 (අක්කර 9,660) ක භූමි ප්‍රමාණයකින් යුත් PSI02 උප කලාපය සාදයි. රට නොර්ෆොක් දූපත් උපනිවර්තන වනාන්තර භූමිෂ්ඨ පරිසර කලාපයට නිවහන වේ.

ශාක විශේෂ

නෝර්ෆොක් දූපතේ ස්වදේශික ශාක 174 ක් ඇත; ඒවායින් 51 ක් ආවේණික වේ. ආවේණික විශේෂවලින් අවම වශයෙන් 18 ක් දුර්ලභ හෝ තර්ජනයට ලක්ව ඇත. නොර්ෆොක් දූපත් තල් (රොපලොස්ටිලිස් බවුරි) සහ ලෝකයේ උසම ගස්-මීවන වන සුමට ගස්-මීවන (සයතියා බ්‍රව්නි) නොර්ෆොක් දූපත් ජාතික වනෝද්‍යානයේ බහුලව දක්නට ලැබෙන නමුත් දිවයිනේ වෙනත් තැන්වල දුර්ලභ වේ. යුරෝපීය යටත් විජිතකරණයට පෙර, නොර්ෆොක් දූපතේ වැඩි කොටසක් උපනිවර්තන වැසි වනාන්තරවලින් වැසී තිබූ අතර, එහි වියන විවෘත ප්‍රදේශවල Araucaria heterophylla (නෝර්ෆොක් දූපත් පයින්) වලින් ද, තෙතමනය සහිත ආරක්ෂිත ප්‍රදේශවල තල් රොපලොස්ටිලිස් බවුරි සහ ගස් පර්ණාංග වන සයිතියා බ්‍රව්නි සහ සී. ඔස්ට්‍රලිස් වලින් ද සෑදී තිබුණි. යටි තට්ටුව වනාන්තර තට්ටුව ආවරණය කරමින් ලියානා සහ පර්ණාංග වලින් ඝන විය. 1986 දී නොර්ෆොක් දූපත් ජාතික වනෝද්‍යානය ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද වැසි වනාන්තර අවශේෂවලින් යුත් එක් කුඩා භූමි ප්‍රදේශයක්, කිලෝමීටර 5 (වර්ග සැතපුම් 1.9) ක් පමණි.

මෙම වනාන්තරය හඳුන්වා දුන් ශාක කිහිපයකින් ආසාදනය වී ඇත. මවුන්ට් පිට්හි කඳු බෑවුම් සහ බෑවුම් සහිත බෑවුම් පඳුරු, ශාකසාර ශාක සහ කඳු නගින්නන්ගේ ප්‍රජාවකට සහාය විය. කඳු මුදුන් සහ මුහුදු වෙරළේ වෘක්ෂලතාදියෙහි කොටස් කිහිපයක් සංරක්ෂණය කර ඇත. දිවයිනේ ඉතිරි කොටස තණබිම් සහ නිවාස සඳහා එළිපෙහෙළි කර ඇත. තෘණ සහ හඳුන්වා දුන් වල් පැලෑටි වර්තමානයේ දේශීය ශාක වලට තර්ජනයක් වන අතර සමහර ප්‍රදේශවල එය විස්ථාපනය කරයි. ඇත්ත වශයෙන්ම, නොර්ෆොක් දූපතේ දේශීය විශේෂවලට වඩා වල් පැලෑටි විශේෂ වැඩිය.

සත්ත්ව විශේෂ

සාපේක්ෂව කුඩා හා හුදකලා සාගර දූපතක් ලෙස, නෝර්ෆොක්හි ගොඩබිම් පක්ෂීන් ස්වල්පයක් සිටින නමුත් ඔවුන් අතර ඉහළ ආවේණිකත්වයක් ඇත. නෝර්ෆොක් දූපත ආවේණික ගොළුබෙල්ලන් විශේෂ 40 ක පමණ විකිරණවලට නිවහන වේ. කෘෂිකර්මාන්තය, දඩයම් කිරීම සහ කෘෂිකාර්මික පළිබෝධකයන් ලෙස හිංසා පීඩා කිරීම සඳහා දිවයිනේ ස්වදේශික වෘක්ෂලතාදිය උපනිවර්තන වැසි වනාන්තර විශාල වශයෙන් ඉවත් කිරීමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ආවේණික පක්ෂි විශේෂ සහ උප විශේෂ බොහොමයක් වඳ වී ගොස් ඇත. මීයන්, බළලුන්, හිවලුන්, ඌරන් සහ එළුවන් වැනි ක්ෂීරපායින් මෙන්ම පොදු කළු කුරුල්ලන් සහ තද රතු පාට රොසෙල්ලා වැනි හඳුන්වා දුන් තරඟකරුවන් ද කුරුල්ලන්ට පීඩා විඳිති. දූපත දේශපාලනිකව ඕස්ට්‍රේලියාවේ කොටසක් වුවද, නෝර්ෆොක් දූපතේ ස්වදේශික පක්ෂීන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් අසල්වැසි නවසීලන්තයේ නෝර්ෆොක් කාකා, නෝර්ෆොක් පරෙවියා, සහ නෝර්ෆොක් බූබුක් වැනි පක්ෂීන්ට සම්බන්ධකම් පෙන්වයි.

වඳ වී යාමේ සිදුවීම් අතරට ආවේණික නෝර්ෆොක් කාකා, නෝර්ෆොක් බිම් පරෙවියා සහ නෝර්ෆොක් පරෙවියා ඇතුළත් වන අතර, ආවේණික උප විශේෂ අතරින් ස්ටාර්ලින්, ට්‍රිලර්, ත්‍රෂ් සහ බූබුක් බකමූණා වඳ වී ගොස් ඇත, නමුත් දෙවැන්නාගේ ජාන අවසාන ගැහැණු සතාගෙන් පැවත එන දෙමුහුන් ජනගහනයක පවතී. අනෙකුත් ආවේණික පක්ෂීන් වන්නේ වඳ වී ගොස් ඇති සුදු-පපු සුදු-ඇස, නොර්ෆොක් පැරකීට්, නෝර්ෆොක් ගෙරිගෝන්, සිහින්-බිල් සහිත සුදු-ඇස සහ පැසිෆික් රොබින් සහ රන්වන් විස්ලර් හි ආවේණික උප විශේෂ වේ. උප පොසිල අස්ථිවලින් පෙන්නුම් කරන්නේ කොයිනොකොරිෆා ස්නයිප් විශේෂයක් ද දිවයිනේ තිබී ඇති බවත් දැන් වඳ වී ගොස් ඇති බවත්ය, නමුත් මෙහි වර්ගීකරණ සම්බන්ධතා අපැහැදිලි වන අතර තවමත් විද්‍යාත්මකව විස්තර කර නොමැත.

නෝර්ෆොක් දූපත් සමූහය නේපියන් දූපත මුහුදු පක්ෂීන් බෝ කිරීම සඳහා ද නිවහන වේ. 19 වන සියවස ආරම්භයේදී ප්‍රොවිඩන්ස් පෙට්‍රල් දේශීය වඳ වී යාම සඳහා දඩයම් කරන ලද නමුත් පිලිප් දූපතේ අභිජනනය සඳහා නැවත පැමිණීමේ සලකුණු පෙන්නුම් කර ඇත. එහි බෝවන අනෙකුත් මුහුදු පක්ෂීන් අතර සුදු-නෙක්ඩ් පෙට්‍රල්, කර්මඩෙක් පෙට්‍රල්, කුඤ්ඤ වලිග සහිත ෂියර්වෝටර්, ඕස්ට්‍රේලියානු ගැනට්, රතු-වලිග සහිත නිවර්තන කුරුල්ලා සහ අළු ටර්න්ලට් ඇතුළත් වේ. සූටි ටර්න් (දේශීයව තල්මසුන් කුරුල්ලා ලෙස හැඳින්වේ) සාම්ප්‍රදායිකව නෝර්ෆොක් දූපත් වැසියන් විසින් සෘතුමය බිත්තර අස්වැන්න නෙළීමට යටත් වී ඇත.

අසල්වැසි නේපියන් දූපත සමඟ නෝර්ෆොක් දූපත, බර්ඩ්ලයිෆ් ඉන්ටර්නැෂනල් විසින් වැදගත් කුරුළු ප්‍රදේශයක් ලෙස හඳුනාගෙන ඇත්තේ එය සුදු-පපු සහ සිහින්-බිල් සහිත සුදු-ඇස්, නෝර්ෆොක් පැරකට් සහ නෝර්ෆොක් ජෙරිගෝන් වල සමස්ත ජනගහනයට මෙන්ම, කුඤ්ඤ වලිග සහිත ෂියර්වෝටර් සහ රතු-වලිග සහිත නිවර්තන පක්ෂීන්ගේ ලෝක ජනගහනයෙන් 1% කට වඩා සහාය වන බැවිනි. පිලිප් දූපත අසල වෙනම IBA ලෙස සලකනු ලැබේ.

නෝර්ෆොක් දූපතේ උද්භිද උද්‍යානයක් ද ඇති අතර, එය සැලකිය යුතු විවිධ ශාක විශේෂවල නිවහන වේ. කෙසේ වෙතත්, දූපතේ ඇත්තේ එක් දේශීය ක්ෂීරපායියෙකු පමණි, ගෝල්ඩ්ගේ වොට්ල්ඩ් වවුලා (චලිනොලොබස් ගෝල්ඩි). එය ඉතා දුර්ලභ වන අතර, දැනටමත් දිවයිනේ වඳ වී ගොස් තිබිය හැක.

නොර්ෆොක් ස්ලෝවෝටේල් (පැපිලියෝ ඇමින්තෝර්) යනු නොර්ෆොක් දූපතේ සහ ලෝයල්ටි දූපත් වල දක්නට ලැබෙන සමනල විශේෂයකි.

1956 වන තෙක් දිවයිනේ වාණිජ දඩයම් ක්‍රියාත්මක වූ බැවින්, දිවයින පුරා ඓතිහාසික වශයෙන් සීටේෂියන් බහුල විය. අද වන විට විශාල තල්මසුන් සංඛ්‍යාවක් අතුරුදහන් වී ඇත, නමුත් අද පවා හම්ප්බැක් තල්මසුන්, මින්කේ තල්මසුන්, සේයි තල්මසුන් සහ ඩොල්ෆින් වැනි විශේෂ රාශියක් වෙරළට ආසන්නව නිරීක්ෂණය කළ හැකි අතර විද්‍යාත්මක සමීක්ෂණ නිතිපතා සිදු කර ඇත. දකුණු දකුණු තල්මසුන් කලක් නොර්ෆොක් වෙත නිතිපතා සංක්‍රමණිකයින් වූ නමුත්, ඓතිහාසික දඩයම් කිරීම් සහ මෑත කාලීන නීති විරෝධී සෝවියට් සහ ජපන් තල්මසුන් දඩයම් කිරීම හේතුවෙන් දැඩි ලෙස ක්ෂය විය, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ලෝඩ් හෝව් දූපත සමඟ මෙම කලාපවල දකුණු තල්මසුන් කිසිවෙකු හෝ ඉතා ස්වල්පයක් හෝ ජීවත් නොවේ.

දිවයිනෙන් පිටත ද තල්මසුන් මෝරුන් හමුවිය හැකිය.

ආවේණික සහ වඳ වී ගිය දේශීය පක්ෂීන්ගේ ලැයිස්තුව

• Norfolk parakeet, Cyanoramphus cookii (වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇති)
• Norfolk kākā, Nestor productus (වඳ වී ගිය)
• Brown goshawk, Accipiter fasciatus (මුලිනුපුටා දැමූ)
• Norfolk pigeon, Hemiphaga novaseelandiae spadicea (වඳ වී ගිය, නවසීලන්ත පරෙවියාගේ උප විශේෂය)
• Norfolk ground dove, Aloepecoenas norfolkensis (වඳ වී ගිය)
• Norfolk snipe, Coenocorypha spp. (වඳ වී ගිය, විස්තර නොකළ)
• Norfolk rail, Gallirallus spp. (වඳ වී ගිය, විස්තර නොකළ)
• Norfolk robin, Petroica multicolor (වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇති)
• Norfolk golden whistler, Pachycephala pectoralis xanthoprocta (අවදානමට ලක්විය හැකි, රන් විස්ලර්ගේ උප විශේෂ)
• Norfolk triller, Lalage leucopyga leucopyga (වඳ වී ගිය, දිගු වලිග සහිත ට්‍රිලර් හි උප විශේෂ)
• Norfolk Island thrush, Turdus poliocephalus poliocephalus (වඳ වී ගිය, දූපත් තෙරපුම් වල උප විශේෂ)
• Norfolk Island starling, Aplonis fusca fusca (වඳ වී ගිය, වඳ වී ගිය ටස්මන් ස්ටාර්ලින්ගේ උප විශේෂය)
• Norfolk boobook, Ninox novaeseelandiae undulata (නාමික උප විශේෂ සහිත දෙමුහුන්, මෝර්පෝර්ක්\සදර්න් බූබුක් හි උප විශේෂ හැර වඳ වී ගොස් ඇත)
• White-chested white-eye, Zosterops albogularis (අධික ලෙස වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇති, සමහරවිට වඳ වී ගොස් ඇත)
• Slender-billed white-eye, Zosterops tenuirostris (තර්ජනයට ආසන්නයි)
• Norfolk gerygone, Gerygone modesta (තර්ජනයට ආසන්නයි)
• Norfolk grey fantail, Rhiphidura albiscapa pelzelni (අවම සැලකිල්ල, අළු ෆැන්ටේල් වල උප විශේෂය)
• Norfolk petrel, Pterodroma spp. (වඳ වී ගිය, විස්තර නොකළ)

ජන විකාශනය

2021 සංගණනයේදී නොර්ෆොක් දූපතේ ජනගහනය 2,188 ක් වූ අතර, එය 2001 දී 2,601 ක් වූ ඉහළ අගයක සිට පහත වැටී ඇත.

2011 දී, සංගණන සංඛ්‍යාවෙන් පදිංචිකරුවන් 78% ක් වූ අතර ඉතිරි 22% අමුත්තන් විය. ජනගහනයෙන් 16% ක් අවුරුදු 14 සහ ඊට අඩු, 54% ක් අවුරුදු 15 සිට 64 දක්වා සහ 24% ක් අවුරුදු 65 සහ ඊට වැඩි විය. සංඛ්‍යාලේඛනවලින් පෙන්නුම් කළේ වයස්ගත ජනගහනයක් වන අතර, වයස අවුරුදු 20-34 අතර බොහෝ දෙනෙක් දිවයිනෙන් ඉවත් වී ඇත.

බොහෝ දූපත් වැසියන් යුරෝපීයයන් පමණක් (බොහෝ විට බ්‍රිතාන්‍ය) හෝ ඒකාබද්ධ යුරෝපීය-ටහිටියානු පරම්පරාවට අයත් වන අතර, ඔවුන් බවුන්ටි කැරලිකරුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් මෙන්ම ඕස්ට්‍රේලියාවෙන් සහ නවසීලන්තයෙන් මෑතකදී පැමිණි අය වෙති. දූපත් වැසියන්ගෙන් අඩක් පමණ පිට්කේන් දූපත දක්වා ඔවුන්ගේ මූලයන් සොයාගත හැකිය.

මෙම පොදු උරුමය දූපත් වැසියන් අතර සීමිත වාසගම සංඛ්‍යාවකට හේතු වී ඇත - මෙම සීමාව දිවයිනේ දුරකථන නාමාවලියෙහි කැරට්, ඩාර් බිසීබී, ඩිඩ්ල්ස්, ගීක්, ලෙටියුස් කොළ, පොසම්, වට්ටක්කා, ස්මඩ්ගී, ට්‍රක් සහ විගී වැනි බොහෝ ග්‍රාහකයින් සඳහා අන්වර්ථ නාම ද ඇතුළත් කිරීමට ප්‍රමාණවත් වේ.

ජනගහන ව්‍යුහය

ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය සහ වයස් කාණ්ඩය අනුව ජනගහනය (සංගණනය 09.08.2011):

වයස් කාණ්ඩය	පිරිමි	ගැහැණු	මුළු	%
Total	1 082	1 220	2 302	100
0–4	53	53	106	4.60
5–9	63	60	123	5.34
10–14	69	63	132	5.73
15–19	35	38	73	3.17
20–24	20	21	41	1.78
25–29	19	41	60	2.61
30–34	48	52	100	4.34
35–39	56	71	127	5.52
40–44	64	82	146	6.34
45–49	81	86	167	7.25
50–54	86	94	180	7.82
55–59	103	129	232	10.08
60–64	120	142	262	11.38
65–69	99	106	205	8.91
70–74	70	72	142	6.17
75–79	49	47	96	4.17
80–84	24	34	58	2.52
85+	23	29	52	2.26
වයස් කාණ්ඩය	පිරිමි	ගැහැණු	එකතුව	%
0–14	185	176	361	15.68
15–64	632	756	1 388	60.30
65+	265	288	553	24.02

ජනගහනය

• 1748 (2016 සංගණනයට අනුව)

ජනගහන වර්ධන වේගය

• 0.01%

පෙරටුගාමීන්

• ඕස්ට්‍රේලියානු (22.8%)
• ඉංග්‍රීසි (22.4%)
• පිට්කේන් දූපත් වැසියා (20%)
• ස්කොට්ලන්ත (6%)
• අයර්ලන්ත (5.2%)

පුරවැසිභාවය (2011 සංගණනයට අනුව)

• ඕස්ට්‍රේලියාව 79.5%
• නවසීලන්තය 13.3%
• ෆීජි 2.5%
• පිලිපීනය 1.1%
• එක්සත් රාජධානිය 1%
• වෙනත් 1.8%
• නිශ්චිත නොකළ 0.8%

ආගම

දූපත් වැසියන්ගෙන් 62% ක් කිතුනුවන් ය. 1884 දී පළමු දේවගැති ගරු ජී. එච්. නොබ්ස්ගේ අභාවයෙන් පසු, මෙතෝදිස්ත පල්ලියක් පිහිටුවන ලද අතර, පසුව 1891 දී නොබ්ස්ගේ පුතෙකුගේ නායකත්වයෙන් යුත් සෙවන්ත්-ඩේ ඇඩ්වෙන්ටිස්ට් සභාවක් පිහිටුවන ලදී. මෙලනේසියානු මෙහෙවරේ බලපෑමෙන් පැන නගින එංගලන්ත පල්ලියේ සේවයේ වඩාත් සංවිධානාත්මක හා විධිමත් චාරිත්‍රයක් වන ජී. එච්. නොබ්ස් සමඟ යම් අසතුටක්, අධ්‍යාත්මිකත්වයේ පරිහානිය, ඇමරිකානු තල්මසුන් දඩයම්කරුවන්ගේ සංචාරයේ බලපෑම, පිට්කේන් කතාවෙන් පැහැදුණු විදේශයන්හි කිතුනුවන් විසින් එවන ලද සාහිත්‍යය සහ පිට්කේන් හි තවමත් කැරලිකරුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් විසින් සෙවන්ත්-ඩේ ඇඩ්වෙන්ටිස්ට්වාදය අනුගමනය කිරීම යන සියල්ල මෙම වර්ධනයන්ට දායක විය.

රෝමානු කතෝලික පල්ලිය 1957 දී නොර්ෆොක් දූපතේ අඛණ්ඩ පැවැත්මක් ආරම්භ කළේය. 1990 ගණන්වල අගභාගයේදී, කණ්ඩායමක් හිටපු මෙතෝදිස්ත (එවකට එක්සත් පල්ලිය) හැර ගොස් ආකර්ෂණීය සහයෝගීතාවයක් ඇති කර ගත්හ. 2021 සංගණනයේදී, සාමාන්‍ය පදිංචිකරුවන්ගෙන් 22% ක් ඇන්ග්ලිකන් (2011 දී 34% ට සාපේක්ෂව), 13% ක් යුනයිටින් පල්ලිය, 11% ක් රෝමානු කතෝලික සහ 3% ක් සෙවන්ත්-ඩේ ඇඩ්වෙන්ටිස්ට් ලෙස හඳුනාගෙන ඇත. 9% ක් වෙනත් ආගම්වලින් පැමිණි අය වූහ. 35.7% ක් කිසිදු ආගමක් නොතිබුණි (2011 දී 24% සිට ඉහළට), සහ 14.7% ක් ආගමක් සඳහන් කළේ නැත. ඕනෑම පල්ලියක සාමාන්‍ය සාමාන්‍ය සභාවන් 2010 වන විට දේශීය පදිංචිකරුවන් 30 නොඉක්මවයි. පැරණි නිකායන් තුනට හොඳ පහසුකම් ඇත. ඇමතිවරු සාමාන්‍යයෙන් කෙටිකාලීන අමුත්තන් වේ.

නොර්ෆොක් දූපතේ ඇන්ග්ලිකන් පල්ලි දෙකක් ඇත, ඕල් සේන්ට්ස් කිංග්ස්ටන් (1870 දී පිහිටුවන ලදී) සහ ශාන්ත බානබස් දේවස්ථානය (1880 දී මෙලනීසියානු මෙහෙවර ලෙස ස්ථාපිත කරන ලදී) යන දෙකම ඕස්ට්‍රේලියාවේ සිඩ්නි රදගුරු පදවියේ කොටසක් වේ.

නොර්ෆොක් දූපතේ එක් රෝමානු කතෝලික පල්ලියක් ඇත, සිඩ්නි අගරදගුරු පදවිය තුළ ශාන්ත පිලිප් හොවාර්ඩ් පල්ලිය.

2016 සංගණනයේ සංඛ්‍යාලේඛන:

• ප්‍රොතෙස්තන්ත 46.8%
  • ඇන්ග්ලිකන් 29.2%
  • ඕස්ට්‍රේලියාවේ එක්සත් පල්ලිය 9.8%
  • සෙවන්ත් ඩේ ඇඩ්වෙන්ටිස්ට් 2.7%
• රෝමානු කතෝලික 12.6%
• වෙනත් 1.4%
• කිසිවක් නැත 26.7%
• නිශ්චිත නොකළ 9.5%

උපන් රට

පහත සියලුම තොරතුරු 2016 සංගණනයෙන් ලබා ඇත.

• ඕස්ට්‍රේලියාව (39.7%)
• නෝර්ෆොක් දූපත (22.1%)
• නවසීලන්තය (17.6%)
• ෆීජි (2.7%)
• එංගලන්තය (2.6%)
• පිලිපීනය (2.3%)

භාෂාව

දූපත් වැසියන් ඉංග්‍රීසි සහ 18 වන සියවසේ ඉංග්‍රීසි සහ ටහිටියානු භාෂාවන්ගේ මිශ්‍රණයක් වන නොර්ෆුක් ලෙස හැඳින්වෙන ක්‍රියෝල් භාෂාව යන දෙකම කතා කරයි, එය පිට්කර්න් මත පදනම් වේ. වැඩි සංචාරකයින් දිවයිනට පැමිණෙන විට සහ වැඩි තරුණයින් රැකියාව සහ අධ්‍යාපනය සඳහා පිටත්ව යන විට නෝර්ෆුක් භාෂාවේ ජනප්‍රියතාවය අඩුවෙමින් පවතී. කෙසේ වෙතත්, ශබ්ද කෝෂ හරහා සහ සමහර සංචාරක ආකර්ෂණීය ස්ථාන ඔවුන්ගේ නොර්ෆුක් සමාන ලෙස නැවත නම් කිරීම හරහා එය ජීවමානව තබා ගැනීමට උත්සාහ කරමින් පවතී.

2004 දී, නොර්ෆොක් දූපත් සභාවේ පනතක් මගින් නෝර්ෆුක් දිවයිනේ සම-නිල භාෂාවක් බවට පත් කරන ලදී. මෙම පනත දිගු මාතෘකාවක් ලෙස නම් කර ඇත: "නොර්ෆොක් දූපත් භාෂාව (නෝර්ෆ්'ක්) නොර්ෆොක් දූපතේ නිල භාෂාවක් ලෙස පිළිගැනීමේ පනතක්". "'නෝර්ෆ්'ක්' ලෙස හඳුන්වන භාෂාව" විස්තර කර ඇත්තේ "පිට්කේන් දූපතේ පදිංචිකරුවන්ගෙන් පැවත එන්නන් වූ නොර්ෆොක් දූපතේ පළමු නිදහස් පදිංචිකරුවන්ගේ පරම්පරාවෙන් පැවත එන්නන් විසින් කතා කරන" භාෂාව ලෙස ය. පනත භාෂාව භාවිතය හඳුනාගෙන ආරක්ෂා කරයි, නමුත් එය අවශ්‍ය නොවේ; නිල භාවිතයේදී, එය නිවැරදි ඉංග්‍රීසි පරිවර්තනයක් සමඟ තිබිය යුතුය. 2011 සංගණනයේදී මුළු ජනගහනයෙන් 32% ක් ඉංග්‍රීසි හැර වෙනත් භාෂාවක් කතා කරන බව වාර්තා වූ අතර, සාමාන්‍යයෙන් පදිංචි ජනගහනයෙන් හතරෙන් තුනකටත් අඩු පිරිසකට නොර්ෆුක් කතා කළ හැකිය.

දී ඇති සංගණන වර්ෂයේදී නිවසේදී බහුලව කතා කරන නොර්ෆොක් දූපතේ භාෂා

භාෂාව	2016	2021
ඉංග්‍රීසි	45.5%	52.4%
නෝර්ෆුක්	40.9%	30.5%
ෆීජියන්	2.0%	1.2%
ටගාලොග්	1.0%	0.8%
පිලිපීන	0.8%	0.5%
මැන්ඩරින් චීන	0.7%	0.5%

අධ්‍යාපනය

දිවයිනේ ඇති එකම පාසල වන නෝර්ෆොක් දූපත් මධ්‍යම පාසල, ළදරු පාසලේ සිට 12 ශ්‍රේණිය දක්වා අධ්‍යාපනය සපයයි. පාසලේ අධ්‍යාපන සේවා සැපයීම සම්බන්ධයෙන් නිව් සවුත් වේල්ස් අධ්‍යාපන දෙපාර්තමේන්තුව සමඟ අවබෝධතා ගිවිසුමක් ලෙස හඳුන්වන ගිවිසුම්ගත විධිවිධානයක් පාසල සතුව තිබූ අතර, එහි නවතම එක 2015 ජනවාරි මාසයේදී ක්‍රියාත්මක විය. 2015 දී නෝර්ෆොක් දූපත් මධ්‍යම පාසලට ඇතුළත් වීම සිසුන් 282 ක් විය. 2022 ජනවාරි වන විට, නිව් සවුත් වේල්ස් රජයෙන් ක්වීන්ස්ලන්ත රජයට රාජ්‍ය සේවා මාරුවීමට අනුකූලව, නෝර්ෆොක් දූපත් මධ්‍යම පාසලේ කළමනාකරණය අධ්‍යාපන දෙපාර්තමේන්තුව (ක්වීන්ස්ලන්තය) විසින් භාර ගන්නා ලදී. 2023 පාසල් වර්ෂය අවසන් වන තෙක් NSW විෂය මාලාව දිගටම භාවිතා කරනු ඇත.

භාෂාව පුනර්ජීවනය කිරීමේ උත්සාහයන් සඳහා දිවයිනේ දරුවන් ඉංග්‍රීසි මෙන්ම නෝර්ෆුක් ද ඉගෙන ගනී.

දිවයිනේ කිසිදු පොදු තෘතීයික අධ්‍යාපන යටිතල පහසුකම් නොමැත. නෝර්ෆොක් දූපත් මධ්‍යම පාසල ලියාපදිංචි පුහුණු සංවිධාන (RTOs) සහ දේශීය සේවා යෝජකයින් සමඟ හවුල්කාරිත්වයෙන් කටයුතු කරමින් වෘත්තීය අධ්‍යාපන හා පුහුණු (VET) පාඨමාලා සඳහා ප්‍රවේශ වන සිසුන්ට සහාය වේ.

සාක්ෂරතාවය නිල වශයෙන් වාර්තා කර නැත, නමුත් ඕස්ට්‍රේලියාවේ සාක්ෂරතා අනුපාතයට ආසන්න වශයෙන් සමාන යැයි උපකල්පනය කළ හැකිය^{[මුල් පර්යේෂණ?]}, දූපත් වැසියන් සාම්ප්‍රදායිකව වැඩිදුර අධ්‍යයනය සඳහා ප්‍රධාන භූමියට යාමට පෙර නිව් සවුත් වේල්ස් විෂය මාලාවක් භාවිතා කරන පාසලකට යන බැවින්.

සංස්කෘතිය

පදිංචි වන විට දිවයිනේ "ස්වදේශික" සංස්කෘතියක් නොතිබුණද, පිට්කේන් පදිංචිකරුවන්ගේ ටහිටියානු බලපෑම හේතුවෙන් පොලිනීසියානු සංස්කෘතියේ සමහර අංග නෝර්ෆොක් සංස්කෘතියට අනුවර්තනය වී ඇත, එයට හුලා නර්තනය ද ඇතුළත් වේ. දේශීය ආහාර පිසීම ද එම කලාපයේම බලපෑම් පෙන්නුම් කරයි.

දූපත් වැසියන් සාම්ප්‍රදායිකව එළිමහනේ බොහෝ කාලයක් ගත කරන අතර, මසුන් ඇල්ලීම සහ අනෙකුත් ජලජ ක්‍රියාකාරකම් පොදු විනෝදාංශ වන අතර, දූපත සංචාරක ව්‍යාපාරයට වඩාත් ප්‍රවේශ විය හැකි වන විට එය වඩාත් කැපී පෙනෙන අංගයක් වී තිබේ. බොහෝ දූපත් පවුල්වල අවම වශයෙන් එක් සාමාජිකයෙකු හෝ යම් ආකාරයකින් ප්‍රාථමික නිෂ්පාදනයට සම්බන්ධ වේ.

සමහර දූපත් වැසියන්ට, විශේෂයෙන් පැරණි පරම්පරාවන්ට ආගමික පිළිවෙත ජීවිතයේ වැදගත් අංගයක් ලෙස පවතී, නමුත් සැබෑ පැමිණීම නේවාසික ජනගහනයෙන් 8% ක් සහ සමහර සංචාරකයින් පමණ වේ. 2006 සංගණනයේදී, 19.9% ක් ආගමක් නොතිබූ අය 1996 දී 13.2% ක් විය. බදාදා සහ සෙනසුරාදා දහවල් සහ ඉරිදා දිනවල ව්‍යාපාර වසා ඇත.

දිවයිනේ දිගුකාලීන පදිංචිකරුවන්ගෙන් එක් අයෙක් වූයේ නවකතාකාරියක් වන කොලීන් මැකලෆ් ය. ඇයගේ කෘතිවලට ද තෝන් බර්ඩ්ස් සහ මාස්ටර්ස් ඔෆ් රෝම් මාලාව මෙන්ම බොහෝ දුරට නොර්ෆොක් දූපතේ පසුබිම් වූ මෝගන්ගේ ධාවනය ඇතුළත් වේ. ද හාප් ඉන් ද සවුත් සහ තවත් බොහෝ ප්‍රබන්ධ කෘතිවල කැපී පෙනෙන කතුවරිය වන රූත් පාර්ක් ද ඇගේ සැමියා වන ලේඛක ඩි'ආර්සි නිලන්ඩ්ගේ මරණයෙන් පසු වසර ගණනාවක් දිවයිනේ ජීවත් විය. නිළිය/ගායිකාවක් වන හෙලන් රෙඩ්ඩි ද 2002 දී දිවයිනට සංක්‍රමණය වූ අතර එහි නිවසක් පවත්වාගෙන ගියාය.

දෙවන ලෝක යුද්ධ සමයේදී එක්සත් ජනපද නාවික හමුදාවේ සේවය කළ ඇමරිකානු නවකතාකරු ජේම්ස් ඒ. මිචනර්, ඔහුගේ කථාංග නවකතාව වන ටේල්ස් ඔෆ් ද සවුත් පැසිෆික් හි එක් පරිච්ඡේදයක් නෝර්ෆොක් දූපතේ පිහිටුවා ඇත.

ස්තුති දීමේ නිවාඩුව සැමරීමට උතුරු ඇමරිකාවෙන් පිටත ඇති ස්ථාන කිහිපයෙන් එකක් මෙම දූපතයි.

නෝර්ෆොක් දූපතේ නෝර්ෆොක් දූපතේ කෞතුකාගාරය සහ බූන්ටි කෞතුකාගාරය ඇතුළු කෞතුකාගාර සහ උරුම සංවිධාන ගණනාවක් ඇත. පළමුවැන්නෙහි කිංග්ස්ටන් සහ ආතර්ස් වේල් ඓතිහාසික ප්‍රදේශය තුළ ස්ථාන පහක් ඇති අතර එය ලෝක උරුම අඩවියක් වන අතර එය ඕස්ට්‍රේලියානු වැරදිකරුවන්ගේ ස්ථාන සමඟ ද සම්බන්ධ වේ.

ආහාර පිසීම

නෝර්ෆොක් දූපතේ ආහාර පිසීම පිට්කේන් දූපත් වලට බෙහෙවින් සමාන ය, මන්ද නෝර්ෆොක් දූපත් වැසියන් ඔවුන්ගේ මූලාරම්භය පිට්කේන් වෙත සොයා ගනී. දේශීය ආහාර පිසීම බ්‍රිතාන්‍ය ආහාර සහ ටහිටියානු ආහාර මිශ්‍රණයකි.

පිට්කේන් සම්භවයක් ඇති නෝර්ෆොක් දූපතේ වට්ටෝරු අතර මුඩ්ඩා (කොළ කෙසෙල් ඩම්ප්ලිං) සහ කුමාර පිල්හි ඇතුළත් වේ. දිවයිනේ ආහාර වලට පිට්කේන් හි දක්නට නොලැබෙන කැඩුණු සලාද සහ පළතුරු පයි වැනි ආහාර ද ඇතුළත් වේ.

ජනාවාස

නොර්ෆොක් දූපතේ ජනාවාස කිහිපයක් තිබේ; ඒවා සියල්ලම නගර හෝ ගම්මාන වේ. නෝර්ෆොක් දූපතේ නගර නොමැත.

• කිංග්ස්ටන් (නිල අගනුවර)
• ඇන්සන් බොක්ක
• බම්බෝරාස්
• බර්න්ට් පයින් (විශාලතම නගරය, අසල ගුවන් තොටුපළක් ඇත)
• කැස්කැඩ්
• ලෝන්ග්‍රිජ්
• මිඩ්ල්ගේට්
• රොකී පොයින්ට්
• ස්ටීල්ස් පොයින්ට්

රජය සහ දේශපාලනය

නොර්ෆොක් දූපත යනු ස්වයං පාලනයක් තිබූ එකම ප්‍රධාන භූමි ප්‍රදේශය නොවන ඕස්ට්‍රේලියානු භූමියයි. 1979 දී ඕස්ට්‍රේලියානු පාර්ලිමේන්තුව විසින් සම්මත කරන ලද 1979 නොර්ෆොක් දූපත් පනත, 2015 (Cth) නොර්ෆොක් දූපත් නීති සංශෝධන පනත සම්මත වන තෙක් දිවයින පාලනය කරන ලද පනතයි. ඕස්ට්‍රේලියානු රජය පරිපාලන නිලධාරියෙකු හරහා දිවයිනේ අධිකාරිය පවත්වාගෙන යයි, දැනට ජෝර්ජ් ප්ලාන්ට්.

1979 සිට 2015 දක්වා, ඕස්ට්‍රේලියානු පාර්ලිමේන්තුව විසින් සම්මත කරන ලද නීති මගින් සභාව විසින් සාදන ලද ඕනෑම නීතියක් අභිබවා යාමේ බලය ඇතුළුව, කැමැත්ත පරිදි භූමියට එහි නීති දීර්ඝ කළ හැකි වුවද, වසර තුනකට නොවැඩි කාලයක් සඳහා ව්‍යවස්ථාදායක සභාවක් මහජන ඡන්දයෙන් තේරී පත් විය. සභාව ආසන නවයකින් සමන්විත වූ අතර, ඡන්දදායකයින් සමාන ඡන්ද නවයක් ප්‍රකාශ කළ අතර, ඉන් දෙදෙනෙකුට වඩා තනි අපේක්ෂකයෙකුට ලබා දිය නොහැක. එය "පළමුව බර තැබූ පළමු පසු ක්‍රමය" ලෙස හැඳින්වෙන ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීමේ ක්‍රමයකි. සභාවේ සාමාජිකයින් හතර දෙනෙකු විධායක සභාව පිහිටුවා ගත් අතර, එය ප්‍රතිපත්ති සකස් කර පරිපාලකයාට උපදේශක ආයතනයක් ලෙස ක්‍රියා කළේය. නෝර්ෆොක් දූපතේ අවසන් මහ ඇමතිවරයා වූයේ ලිස්ල් ස්නෙල් ය. අනෙකුත් අමාත්‍යවරුන් අතර: සංචාරක, කර්මාන්ත සහ සංවර්ධන අමාත්‍ය; මුදල් අමාත්‍ය; සංස්කෘතික උරුමයන් සහ ප්‍රජා සේවා අමාත්‍ය; සහ පරිසර අමාත්‍ය.

සියලුම ආසන ස්වාධීන අපේක්ෂකයින් විසින් දරනු ලැබීය. නෝර්ෆොක් දූපත පක්ෂ දේශපාලනය වැලඳ ගත්තේ නැත. 2007 දී, රාජ්‍ය ක්‍රමය ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමේ අරමුණින්, නෝර්ෆොක් දූපතේ ඕස්ට්‍රේලියානු කම්කරු පක්ෂයේ ශාඛාවක් පිහිටුවන ලදී.

2018 සිට, නෝර්ෆොක් දූපතේ පදිංචිකරුවන්ට බීන් අංශයට ඇතුළත් වීමට අවශ්‍ය වී ඇත. සියලුම ඕස්ට්‍රේලියානු පුරවැසියන් සඳහා වන පරිදි, නෝර්ෆොක් දූපත් වැසියන් සඳහා ලියාපදිංචි වීම සහ ඡන්දය දීම අනිවාර්ය වේ.

ඕස්ට්‍රේලියාව සමඟ දිවයිනේ සම්බන්ධතාවය පිළිබඳ එකඟ නොවීම් 2006 දී ඕස්ට්‍රේලියානු රජය විසින් සිදු කරන ලද සමාලෝචනයක් මගින් තියුණු සහනයක් ලබා දෙන ලදී. සමාලෝචනයේදී යෝජනා කරන ලද ආකෘති දෙකක වඩාත් රැඩිකල් යටතේ, දිවයිනේ ව්‍යවස්ථාදායක සභාව ප්‍රාදේශීය සභාවක තත්ත්වයට අඩු කිරීමට ඉඩ තිබුණි. කෙසේ වෙතත්, 2006 දෙසැම්බර් මාසයේදී, පාලනයට සිදුවන වෙනස්කම් දිවයිනේ ආර්ථිකයට ඇති කරන "සැලකිය යුතු බාධාව" උපුටා දක්වමින්, ඕස්ට්‍රේලියානු රජය සමාලෝචනය අවසන් කළේ පවතින පාලන විධිවිධාන නොවෙනස්ව තබමිනි.

බොහෝ දූපත් වැසියන් පුදුමයට පත් කළ පියවරක් ලෙස, නොර්ෆොක් දූපතේ මහ ඇමති ඩේවිඩ් බෆට් 2010 නොවැම්බර් 6 වන දින නිවේදනය කළේ සැලකිය යුතු ණය පියවා ගැනීම සඳහා ෆෙඩරල් රජයෙන් මූල්‍ය ඇපකරයක් ලබා ගැනීම සඳහා දිවයින ස්වේච්ඡාවෙන් තම ස්වයං පාලන තත්ත්වය අත්හරින බවයි.

2015 මාර්තු 19 වන දින දිවයින සඳහා ස්වයං පාලනය පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලය විසින් අවලංගු කර නිව් සවුත් වේල්ස් ප්‍රාන්තය දිවයිනට සේවා සපයන ප්‍රාදේශීය කවුන්සිලයක් මගින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන බව නිවේදනය කරන ලදී. හේතුවක් ලෙස දක්වා ඇත්තේ දිවයින කිසි විටෙකත් ස්වයංපෝෂිතභාවය ලබා නොගත් අතර 2015 දී පමණක් ඩොලර් මිලියන 12.5 ක් ලබා දුන් පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලය විසින් දැඩි ලෙස සහනාධාර ලබා දීමයි. එහි තේරුම පදිංචිකරුවන්ට ඕස්ට්‍රේලියානු ආදායම් බදු ගෙවීම ආරම්භ කිරීමට සිදුවන නමුත්, ඔවුන් Centrelink සහ Medicare වැනි ඕස්ට්‍රේලියානු සුභසාධන යෝජනා ක්‍රම මගින් ද ආවරණය වනු ඇති බවයි.

නෝර්ෆොක් දූපත් ව්‍යවස්ථාදායක සභාව යෝජනාව සම්බන්ධයෙන් ජනමත විචාරණයක් පැවැත්වීමට තීරණය කළේය. 2015 මැයි 8 වන දින, නෝර්ෆොක් දූපත් වැසියන් ඔවුන්ගේ දේශපාලන තත්ත්වය සහ ඔවුන්ගේ ආර්ථික, සමාජීය සහ සංස්කෘතික සංවර්ධනය නිදහසේ තීරණය කළ යුතුද යන්න සහ "ඕස්ට්‍රේලියානු පාර්ලිමේන්තුව විසින් එවැනි වෙනස්කම් ක්‍රියාත්මක කිරීමට පෙර නෝර්ෆොක් දූපත සඳහා අනාගත පාලන ආකෘතිය පිළිබඳ ජනමත විචාරණයකදී හෝ ජනමත විචාරණයකදී උපදෙස් ලබා ගත යුතුද" යනුවෙන් ඡන්දදායකයින්ගෙන් විමසන ලදී. ඡන්දදායකයින් 912 න් 68% ක් පක්ෂව ඡන්දය දුන්හ. නෝර්ෆොක් දූපත් ප්‍රධාන අමාත්‍ය ලිස්ල් ස්නෙල් පැවසුවේ "ව්‍යවස්ථාදායක සභාව සහ නෝර්ෆොක් දූපත් පාර්ලිමේන්තුව අහෝසි කිරීමට යෝජනා කරන ඕස්ට්‍රේලියානු පාර්ලිමේන්තුව ඉදිරියේ හඳුන්වා දුන් ප්‍රතිසංස්කරණවලට නෝර්ෆොක් දූපතේ ජනතාව විසින් අතිමහත් සහයෝගයක් ලබා දුන් බවට කැන්බරා කළ ප්‍රකාශයේ ජනමත විචාරණ ප්‍රතිඵලය සිදුරක් හමන" බවයි.

2015 නොර්ෆොක් දූපත් නීති සංශෝධන පනත 2015 ඕස්ට්‍රේලියානු පාර්ලිමේන්තුව විසින් 2015 මැයි 14 වන දින සම්මත කරන ලදී (2015 මැයි 26 දින අනුමත කරන ලදී), එමඟින් නොර්ෆොක් දූපතේ ස්වයං පාලනය අහෝසි කර නිව් සවුත් වේල්ස් නීතියේ කොටසක් ලෙස නෝර්ෆොක් දූපත කවුන්සිලයකට මාරු කරන ලදී.

2016 ජූලි 1 සිට 2022 ජනවාරි 1 දක්වා, නිව් සවුත් වේල්ස් රාජ්‍ය පාදක සේවාවන් සපයන ලදී. 2022 ජනවාරි 1 සිට, ක්වීන්ස්ලන්තය නෝර්ෆොක් දූපත සඳහා සෘජුවම රාජ්‍ය පාදක සේවාවන් සපයන ලදී.

දිවයිනේ නිල අගනුවර කිංග්ස්ටන් ය; කෙසේ වෙතත්, එය සැලකිය යුතු ජනාවාසයකට වඩා රජයේ මධ්‍යස්ථානයකි. විශාලතම ජනාවාසය බර්න්ට් පයින් හි ය.

වැදගත්ම දේශීය නිවාඩු දිනය වන්නේ 1856 දී පිට්කේන් දූපත් වැසියන්ගේ පැමිණීම සිහිපත් කිරීම සඳහා ජුනි 8 වන දින සමරනු ලබන ත්‍යාග දිනයයි.

බොහෝ නීති ඕස්ට්‍රේලියානු නීති පද්ධතිය මත පදනම් වූ දිවයිනේ දේශීය ආඥාපනත සහ පනත් අදාළ වේ. ඕස්ට්‍රේලියානු හෝ නෝර්ෆොක් දූපත් නීතියෙන් ආවරණය නොවන විට ඕස්ට්‍රේලියානු පොදු නීතිය අදාළ වේ. වයස අවුරුදු දහඅටේදී ඡන්ද අයිතිය විශ්වීය වේ.

ඕස්ට්‍රේලියාවේ භූමියක් ලෙස, නෝර්ෆොක් දූපතට විදේශයන්හි හෝ භූමිය තුළ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික නියෝජනයක් නොමැති අතර, ක්‍රීඩා සංවිධාන හැර වෙනත් කිසිදු ජාත්‍යන්තර සංවිධානයක සහභාගීවන්නෙකු ද නොවේ.

ධජය තරමක් පළල් සුදු පටියක් කේන්ද්‍ර කර ගත් විශාල කොළ පැහැති නෝර්ෆොක් දූපත් පයින් ගසක් සහිත කොළ, සුදු සහ කොළ පැහැති සිරස් තීරු තුනකි.

ඕස්ට්‍රේලියාවේ ප්‍රධාන භූමියේ පළාත් පාලන ආයතනවලට අනුකූලව පළාත් පාලන මට්ටමින් භූමිය පාලනය කිරීම සඳහා නෝර්ෆොක් දූපත් ප්‍රාදේශීය කවුන්සිලය 2016 ජූලි මාසයේදී පිහිටුවන ලදී.

ව්‍යවස්ථාමය තත්ත්වය

1788 සිට 1844 දක්වා, නොර්ෆොක් දූපත නිව් සවුත් වේල්ස් ජනපදයේ කොටසක් විය. 1844 දී, එය නිව් සවුත් වේල්ස් වෙතින් වෙන් කර වැන් ඩිමන්ගේ ඉඩම් ජනපදයට ඈඳා ගන්නා ලදී.^{:Recital 2} තුන්වන ජනාවාසයේ අභාවයත් සමඟ සහ පිට්කේන් දූපතේ වැසියන් නොර්ෆොක් දූපතට සංක්‍රමණය වන බව සිතමින්, ඕස්ට්‍රේලියානු මුඩුබිම් පනත 1855 (ඉම්ප්), කවුන්සිලයේ රැජිනට "නොර්ෆොක් දූපත වැන් ඩිමන්ගේ ඉඩම් ජනපදයෙන් වෙන් කිරීමට සහ නෝර්ෆොක් දූපතේ රජය සඳහා සුදුසු යැයි පෙනෙන පරිදි එවැනි විධිවිධාන සැලසීමට" බලය ලබා දුන්නේය. 1856 දී, කවුන්සිලයේ රැජින නෝර්ෆොක් දූපත සුවිශේෂී සහ වෙනම ජනාවාසයක් බවට පත් කළ අතර, නිව් සවුත් වේල්ස් ආණ්ඩුකාරවරයා දිවයිනේ "නීතිය, සාමය සහ යහපත් රජය සඳහා නීති සම්පාදනය කිරීමට පූර්ණ බලය සහ අධිකාරිය" සහිත නෝර්ෆොක් දූපතේ ආණ්ඩුකාරයා ලෙසද පත් කළේය. මෙම විධිවිධාන යටතේ නොර්ෆොක් දූපත ඵලදායී ලෙස ස්වයං පාලනයක් විය, නොර්ෆොක් දූපත ජනාවාස මගින් අත්පත් කරගත් යටත් විජිතයක් වුවද, එය කිසි විටෙකත් බ්‍රිතාන්‍ය ජනාවාස පනතට ඇතුළත් නොවීය.^{:පි 885}

1894 දී බ්‍රිතාන්‍ය රජය දිවයිනේ යුක්තිය පසිඳලීම පිළිබඳ පරීක්ෂණයක් පත් කළ විට නොර්ෆොක් දූපතේ ව්‍යවස්ථාමය තත්ත්වය නැවත සලකා බලන ලදී. මේ කාලය වන විට, 1891 ව්‍යවස්ථා සම්මුතිය ඇතුළුව ඕස්ට්‍රේලියාවේ සම්මේලනය සඳහා පියවර ගෙන තිබුණි. නෝර්ෆොක් දූපතේ ආණ්ඩුකාරවරයා, බ්‍රිතාන්‍ය යටත් විජිත කාර්යාලය සහ නවසීලන්ත ආණ්ඩුකාරවරයා අතර දූපත පාලනය කළ යුතු ආකාරය සහ කවුරුන් විසින්ද යන්න පිළිබඳව ලිපි හුවමාරුවක් තිබුණි. NSW තුළ පවා, "නිව් සවුත් වේල්ස් ජනපදයේ නීති සහ පාලන ක්‍රමය දූපත් ප්‍රජාවට සුදුසු නොවන බව" හැඟී ගියේය. 1896 දී නවසීලන්ත ආණ්ඩුකාරවරයා මෙසේ ලිවීය: "මගේ අමාත්‍යවරුන්ට තහවුරු කළ හැකි තාක් දුරට, නෝර්ෆොක් දූපතේ රජයේ යම් වෙනසක් සිදුවන්නේ නම්, දූපත් වැසියන්, ඕනෑම වෙනසකට විරෝධය පළ කරන අතරම, නිව් සවුත් වේල්ස් පාලනයට වඩා නවසීලන්තයේ පාලනය යටතට පත්වීමට කැමැත්තක් දක්වන බව මට උපදෙස් දී ඇත".

බ්‍රිතාන්‍ය රජය නෝර්ෆොක් දූපත නිව් සවුත් වේල්ස් යටත් විජිතයට ඈඳා නොගැනීමට තීරණය කළ අතර, ඒ වෙනුවට නෝර්ෆොක් දූපතේ කටයුතු නෝර්ෆොක් දූපතේ ආණ්ඩුකාරවරයා ලෙස වෙනම කාර්යාලයක් තිබීමට වඩා නිව් සවුත් වේල්ස් ආණ්ඩුකාරවරයා විසින් එම ධාරිතාවයෙන් පරිපාලනය කරනු ඇත. නෝර්ෆොක් දූපත අනාගතයේදී නිව් සවුත් වේල්ස් ජනපදයට හෝ නිව් සවුත් වේල්ස් කොටසක් වන ඕනෑම ෆෙඩරල් ආයතනයකට ඈඳා ගැනීම ගැන කවුන්සිලයේ නියෝගය සලකා බැලීය. නෝර්ෆොක් දූපත නිව් සවුත් වේල්ස් හි කොටසක් නොවූ අතර නෝර්ෆොක් දූපතේ පදිංචිකරුවන්ට ඔවුන්ගේ නම් නිව් සවුත් වේල්ස් ඡන්ද ලැයිස්තුවේ තැබීමට අයිතියක් නොතිබුණි. 1913 (Cth) නොර්ෆොක් දූපත් පනත මගින්, කිසිදු ප්‍රාන්තයකින් වෙන් වූ ඕස්ට්‍රේලියාවේ භූමි ප්‍රදේශයක් ලෙස නෝර්ෆොක් දූපත පිළිගනු ලැබූ අතර, භූමි බලය යටතේ සම්මත කරන ලද අතර 1914 දී බලාත්මක කරන ලදී. 1979 (Cth) නොර්ෆොක් දූපත් පනත මගින් නෝර්ෆොක් දූපතට සීමිත ස්වයං පාලනයක් ලබා දෙන ලදී.

නෝර්ෆොක් දූපත පරිපාලනය කිරීමට ඕස්ට්‍රේලියානු රජයේ අධිකාරියේ ව්‍යවස්ථාමය වලංගුභාවයට අභියෝග හතරක් තිබේ:

• 1939 දී, සැමුවෙල් හැඩ්ලි තර්ක කළේ නෝර්ෆොක් දූපතේ ඇති එකම වලංගු නීති 1856 කවුන්සිලයේ නියෝගය යටතේ සාදන ලද නීති බවත්, පසුව ඇති සියලුම නීති වලංගු නොවන බවත්ය; ඔහුගේ නඩුව මහාධිකරණය විසින් ප්‍රතික්ෂේප කරන ලදී.
• 1965 දී, නෝර්ෆොක් දූපත් කවුන්සිලයේ මැතිවරණවලට ඡන්දය දීමට අයදුම් කිරීමට අපොහොසත් වීම සම්බන්ධයෙන් වරදකරු වීමට එරෙහිව හෙන්රි නිව්බරිගේ අභියාචනය නෝර්ෆොක් දූපතේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ප්‍රතික්ෂේප කළේය. 1857 දී නොර්ෆොක් දූපතට ව්‍යවස්ථාවක් සහ ව්‍යවස්ථාදායකයක් තිබූ බවත්, එමඟින් ඔටුන්න හිමියාට ව්‍යවස්ථාදායකය අහෝසි කිරීමට හෝ නොර්ෆොක් දූපත ඕස්ට්‍රේලියාවේ අධිකාරිය යටතේ තැබීමට නොහැකි බවත් ඔහු තර්ක කර තිබුණි. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේදී, එග්ල්ස්ටන් ජේ නෝර්ෆොක් දූපතේ ව්‍යවස්ථාමය ඉතිහාසය සලකා බැලූ අතර, 1855 ඕස්ට්‍රේලියානු මුඩුබිම් පනත (Imp) ඕනෑම ආකාරයක රජයක්, නියෝජිත හෝ නියෝජිත නොවන බලයක් ලබා දුන් බවත්, මෙයට නෝර්ෆොක් දූපත ඕස්ට්‍රේලියාවේ අධිකාරිය යටතේ තැබීම ඇතුළත් බවත් නිගමනය කළේය.
• 1972 දී නොර්ෆොක් දූපත බදු පාරාදීසයක් ලෙස භාවිතා කිරීම වැළැක්වීමට ඕස්ට්‍රේලියානු රජය ගත් තීරණයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, බර්වික් සමාගම නෝර්ෆොක් දූපතේ පදිංචිකරුවෙකු බව ප්‍රකාශ කළ නමුත් බදු ප්‍රතිලාභයක් ඉදිරිපත් කිරීමට අපොහොසත් වීම සම්බන්ධයෙන් වරදකරු විය. බර්වික් සමාගම සඳහා තර්කවලින් එකක් වූයේ, බාහිර භූමියක් ලෙස, නෝර්ෆොක් දූපත ව්‍යවස්ථාමය අර්ථයෙන් ඕස්ට්‍රේලියාවේ කොටසක් නොවන බවයි. 1976 දී, මහාධිකරණය ඒකමතිකව මෙම තර්කය ප්‍රතික්ෂේප කළ අතර, නිව්බරි තීරණය අනුමත කරමින් සහ නෝර්ෆොක් දූපත ඕස්ට්‍රේලියාවේ කොටසක් බව ප්‍රකාශ කළේය.
• 2004 දී ඕස්ට්‍රේලියානු රජය 1979 (Cth) නෝර්ෆොක් දූපත් පනත සංශෝධනය කරමින් ඕස්ට්‍රේලියානු නොවන පුරවැසියන්ට නෝර්ෆොක් දූපතේ ව්‍යවස්ථාදායක සභාවට ඇතුළත් වීමට සහ මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වීමට ඇති අයිතිය ඉවත් කළේය. නෝර්ෆොක් දූපත බාහිර භූමියක් ලෙස ඕස්ට්‍රේලියාවේ කොටසක් නොවන බවත්, ඕස්ට්‍රේලියානු පුරවැසියන් නොවන නෝර්ෆොක් දූපතේ පදිංචිකරුවන්ට ඡන්ද අයිතිය අහිමි කිරීම ස්වයං පාලනයට අනුකූල නොවන බවත් තර්ක කරමින්, සංශෝධනවල වලංගුභාවය මහාධිකරණයේදී අභියෝගයට ලක් කරන ලදී. 2007 දී, ඕස්ට්‍රේලියානු මහාධිකරණය මෙම තර්ක ප්‍රතික්ෂේප කළ අතර, නිව්බෙරි තීරණය නැවතත් අනුමත කරමින් නෝර්ෆොක් දූපත ඕස්ට්‍රේලියාවේ කොටසක් බවත්, ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීමේ අයිතිය තීරණය කිරීම සඳහා ස්වයං පාලනයට පුරවැසිභාවය වෙනුවට පදිංචිය අවශ්‍ය නොවන බවත් ප්‍රකාශ කළේය.

ඕස්ට්‍රේලියානු රජය මෙසේ පවසයි:

1914 දී ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 122 වන වගන්තිය යටතේ ඕස්ට්‍රේලියානු භූමියක් ලෙස පිළිගත් දා සිට නෝර්ෆොක් දූපත ඕස්ට්‍රේලියානු පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලයේ අනිවාර්ය අංගයක් වී ඇත. ඕස්ට්‍රේලියාවෙන් ස්වාධීනව දූපතට ජාත්‍යන්තර තත්වයක් නොමැත.

1979 නීති සම්පාදනය යටතේ ස්වයං පාලනයෙන් වැඩි කොටසක් 2016 සිට බලපැවැත්වෙන පරිදි අවලංගු කරන ලදී. නෝර්ෆොක් දූපතේ සමහර ප්‍රදේශවාසීන්ගේ කෝපයට හේතු වන පරිදි, නෝර්ෆොක් දූපතේ ඉතිහාසයේ විශේෂිත තත්වයන් හඳුනා ගනිමින් මුලින් පිටු 3-4 කින් යුත් පනතේ පූර්ව කොටස් අවලංගු කිරීමක් ප්‍රතිසංස්කරණවලට ඇතුළත් විය.

ඕස්ට්‍රේලියානු ස්ථාවරයට අනුකූලව, එක්සත් ජාතීන්ගේ යටත් විජිතකරණ කමිටුව නෝර්ෆොක් දූපත එහි ස්වයං පාලන නොවන ප්‍රදේශ ලැයිස්තුවට ඇතුළත් නොකරයි.

මෙම නීතිමය ස්ථාවරය දිවයිනේ සමහර පදිංචිකරුවන් විසින් මතභේදයට තුඩු දී ඇත. සමහර දූපත් වැසියන් කියා සිටින්නේ වික්ටෝරියා රැජින පිට්කේන් දූපත් වැසියන්ට දිවයිනේ නැවත පදිංචි වීමට අවසර දුන් අවස්ථාවේදී නෝර්ෆොක් දූපතට සැබවින්ම නිදහස ලබා දුන් බවයි.

නෝර්ෆොක් දූපතේ තත්ත්වයට ප්‍රතිසංස්කරණ කිරීමෙන් පසුව, ප්‍රදේශවාසීන් විසින් මහජන විරෝධතා ඇති විය. 2015 දී, නෝර්ෆොක් දූපත ස්වයං පාලනය සඳහා වන තර්කය එක්සත් ජාතීන් වෙත ගෙන යන බව වාර්තා විය. දිවයිනේ ස්වයං පාලනය ආරක්ෂා කිරීම සඳහා ව්‍යාපාරයක් පිහිටුවන ලද අතර එය නෝර්ෆොක්ගේ තේරීම ලෙස නම් කරන ලදී. 2016 අප්‍රේල් 25 වන දින දේශීය ජනතාව වෙනුවෙන් ජෙෆ්රි රොබට්සන් විසින් එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයට විධිමත් පෙත්සමක් ඉදිරිපත් කරන ලදී.

දිවයිනේ ස්වයං පාලනය රඳවා ගැනීම සඳහා විවිධ යෝජනා යෝජනා කර ඇත. 2006 දී, එක්සත් රාජධානියේ මන්ත්‍රීවරයෙකු වන ඇන්ඩෲ රොසින්ඩෙල්, දිවයින ස්වයං පාලනයක් සහිත බ්‍රිතාන්‍ය විදේශ ප්‍රදේශයක් බවට පත්වීමේ හැකියාව මතු කළේය. 2013 දී, දිවයිනේ අවසාන මහ ඇමති ලිස්ල් ස්නෙල්, ධීවර කර්මාන්තය, අක්වෙරළ බැංකුකරණය සහ විදේශ ආධාර වලින් ලැබෙන ආදායමෙන් සහාය වීම සඳහා ස්වාධීනත්වය යෝජනා කළේය.

2016 සිට 2018 දක්වා, 2016 නෝර්ෆොක් දූපතේ ව්‍යවහාරික නීති ආඥා පනත (Cth) යටතේ, නෝර්ෆොක් දූපතේ නීති සංක්‍රාන්ති තත්වයක පැවතුනි. 2018 ජුනි මස අවසානය දක්වා, නෝර්ෆොක් දූපතේ ක්‍රියාත්මක වන නිව් සවුත් වේල්ස් නීති අත්හිටුවන ලදී (ප්‍රධාන ව්‍යතිරේක පහක් සහිතව, 2016 ආඥා පනත විසින්ම සංශෝධනය කරන ලදී). 2018 ජූලි 1 වන දින සිට, නිව් සවුත් වේල්ස් හි සියලුම නීති නෝර්ෆොක් දූපතේ අදාළ වන අතර, "ව්‍යවහාරික නීති" ලෙස, ෆෙඩරල් ආඥා පනත මගින් සංශෝධනය, අවලංගු කිරීම හෝ අත්හිටුවීමට යටත් වේ. 1993 පළාත් පාලන පනත (NSW) නෝර්ෆොක් දූපතට අයදුම් කිරීම සඳහා සංශෝධනය කර ඇත.

ආගමන සහ පුරවැසිභාවය

මෙම දූපත ඕස්ට්‍රේලියාවේ ඉතිරි ප්‍රදේශවලින් වෙනම ආගමන පාලනයන්ට යටත් විය. 2016 ජූලි 1 වන දිනට පෙර, අනෙකුත් ඕස්ට්‍රේලියානු පුරවැසියන් පවා නෝර්ෆොක් දූපතට සංක්‍රමණය වීම දැඩි ලෙස සීමා කරන ලදී. 2012 දී, සියලුම ඕස්ට්‍රේලියානු සහ නවසීලන්ත පුරවැසියන් සඳහා පැමිණීමෙන් පසු අසීමිත ප්‍රවේශ බලපත්‍රයක් හඳුන්වාදීම සහ පදිංචිය සඳහා අයදුම් කිරීමේ විකල්පය සමඟ ආගමන පාලනය ලිහිල් කරන ලදී; එකම නිර්ණායක වූයේ පොලිස් පරීක්ෂාවකින් සමත් වී දේශීය සෞඛ්‍ය යෝජනා ක්‍රමයට ගෙවීමට හැකි වීමයි. 2016 ජූලි 1 වන දින සිට, ඕස්ට්‍රේලියානු සංක්‍රමණ පද්ධතිය නෝර්ෆොක් දූපත් රජය විසින් කලින් පවත්වාගෙන ගිය ආගමන විධිවිධාන ප්‍රතිස්ථාපනය කළේය. නෝර්ෆොක් දූපතට ගමන් කළ ඕස්ට්‍රේලියානු වීසා බලපත්‍රලාභීන් 2016 ජූලි 1 වන දිනට පෙර ඕස්ට්‍රේලියානු සංක්‍රමණ කලාපයෙන් පිටව යනු ඇත. ඔවුන් බහු-ප්‍රවේශ වීසා බලපත්‍රයක් නොතිබුනේ නම්, වීසා බලපත්‍රය නතර වනු ඇත; එවැනි අවස්ථාවක ඕස්ට්‍රේලියාවේ ප්‍රධාන භූමියට නැවත ඇතුළු වීමට ඔවුන්ට තවත් වීසා බලපත්‍රයක් අවශ්‍ය වනු ඇත.

මෙම නිර්ණායක සපුරාලීමෙන් පසු (සංක්‍රමණ (සංශෝධන අංක 2) පනත 2012) ඕස්ට්‍රේලියානු පුරවැසියන්ට සහ ජාතියේ අනෙකුත් ප්‍රදේශවලින් පැමිණෙන පදිංචිකරුවන්ට දැන් දිවයිනේ ස්වයංක්‍රීයව පදිංචි වීමේ අයිතියක් ඇත. නොර්ෆොක් දූපතට ගමන් කිරීම සඳහා ඕස්ට්‍රේලියානු පුරවැසියන්ට විදේශ ගමන් බලපත්‍රයක් හෝ ඡායාරූප හැඳුනුම්පතක් රැගෙන යා හැකිය. තවදුරටත් නිකුත් නොකරන ලද හැඳුනුම්පත් ලේඛනය එහි වලංගු කාලය තුළ ද පිළිගත හැකිය. ඕස්ට්‍රේලියාවේ අනෙකුත් ප්‍රදේශවලින් පැමිණියද, අනෙකුත් සියලුම ජාතීන්ගේ පුරවැසියන්ට නොර්ෆොක් දූපතට ගමන් කිරීම සඳහා විදේශ ගමන් බලපත්‍රයක් රැගෙන යා යුතුය.

නෝර්ෆොක් දූපතේ ස්ථිර පදිංචිකරුවන් වන ඕස්ට්‍රේලියානු නොවන පුරවැසියන්ට සාමාන්‍ය පදිංචි අවශ්‍යතා සපුරාලීමෙන් පසු ඕස්ට්‍රේලියානු පුරවැසිභාවය සඳහා ඉල්ලුම් කළ හැකි අතර තහවුරු කිරීමේ (පදිංචිය) වීසා බලපත්‍රයක් (උප පංතිය 808) භාවිතා කිරීම හරහා ඕනෑම වේලාවක ඕස්ට්‍රේලියාවේ ප්‍රධාන භූමියේ පදිංචි වීමට සුදුසුකම් ලබයි. නෝර්ෆොක් දූපතේ උපත ලබන දරුවන් ඕස්ට්‍රේලියානු ජාතිකත්ව නීතිය මගින් නිශ්චිතව දක්වා ඇති පරිදි ඕස්ට්‍රේලියානු පුරවැසියන් වේ.

සෞඛ්‍ය සේවා

නෝර්ෆොක් දූපත් රෝහල දිවයිනේ ඇති එකම වෛද්‍ය මධ්‍යස්ථානයයි. 2016 ජූලි 1 වන දින සිට, නෝර්ෆොක් දූපතේ වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර ඕස්ට්‍රේලියාවේ මෙන් මෙඩිකෙයාර් සහ ඖෂධ ප්‍රතිලාභ යෝජනා ක්‍රමය මගින් ආවරණය කර ඇත. හදිසි වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර Medicare හෝ පෞද්ගලික සෞඛ්‍ය රක්ෂණකරුවෙකු විසින් ආවරණය කරනු ලැබේ. රෝහලට සුළු සැත්කම් සිදු කළ හැකි වුවද, බරපතල වෛද්‍ය තත්වයන් දිවයිනේ ප්‍රතිකාර කිරීමට අවසර නොමැති අතර රෝගීන් ඕස්ට්‍රේලියාවේ ප්‍රධාන භූමියට ආපසු පියාසර කරනු ලැබේ. ගුවන් කුලී ප්‍රවාහනය සඳහා ඕස්ට්‍රේලියානු ඩොලර් 30,000 ක් පමණ වැය විය හැකි අතර එය ඕස්ට්‍රේලියානු රජය විසින් ආවරණය කරනු ලැබේ. බරපතල හදිසි අවස්ථා සඳහා, රාජකීය ඕස්ට්‍රේලියානු ගුවන් හමුදාව විසින් වෛද්‍ය ඉවත් කිරීම් සපයන ලදී; වර්තමානයේ මෙම සේවාව ඕස්ට්‍රේලියානු නැවත ලබා ගැනීමේ සේවා මගින් සපයනු ලැබේ. දිවයිනේ එක් ගිලන් රථයක් ඇති අතර, එහි කාර්ය මණ්ඩලය එක් රැකියාවල නියුතු ශාන්ත ජෝන් නිලධාරියෙකු සහ ශාන්ත ජෝන් ගිලන්රථ ඕස්ට්‍රේලියානු ස්වේච්ඡා සේවකයින් කණ්ඩායමක් විසිනි.

බොහෝ දුරස්ථ ප්‍රජාවන්හි වෛද්‍ය පහසුකම් නොමැතිකම නෝර්ෆොක් දූපත් වැසියන්ගේ සෞඛ්‍ය සේවයට ප්‍රධාන බලපෑමක් ඇති කරයි. අනෙකුත් අතිශය දුරස්ථ කලාපවලට අනුකූල වන පරිදි, බොහෝ වැඩිහිටි පදිංචිකරුවන් අවශ්‍ය වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර ලබා ගැනීම සඳහා නවසීලන්තයට හෝ ඕස්ට්‍රේලියාවට සංක්‍රමණය වේ.

ආරක්ෂක සහ නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීම

ආරක්ෂාව ඕස්ට්‍රේලියානු ආරක්ෂක හමුදාවේ වගකීමකි. නෝර්ෆොක් දූපතේ ක්‍රියාකාරී හමුදා ස්ථාපනයන් හෝ ආරක්ෂක නිලධාරීන් නොමැත. අවශ්‍ය නම් පරිපාලකයාට ඕස්ට්‍රේලියානු ආරක්ෂක හමුදාවේ සහාය ඉල්ලා සිටිය හැකිය. "මෙහෙයුම් අධිෂ්ඨානයේ" කොටසක් ලෙස, රාජකීය ඕස්ට්‍රේලියානු නාවික හමුදාව සහ ඕස්ට්‍රේලියානු දේශසීමා බලකාය, නෝර්ෆොක් දූපත, හර්ඩ් දූපත සහ මැක්ඩොනල්ඩ් දූපත්, ක්‍රිස්මස් දූපත, කොකෝස් (කීලිං) දූපත්, මැක්වරි දූපත සහ ලෝඩ් හෝව් දූපත ඇතුළු ඕස්ට්‍රේලියානු ප්‍රධාන භූමියේ සහ අක්වෙරළ ප්‍රදේශවල සිවිල් සමුද්‍ර ආරක්ෂක මෙහෙයුම් සිදු කිරීම සඳහා ආමිඩේල් පන්තියේ මුර සංචාර බෝට්ටු යොදවයි. මෙම මෙහෙයුම සිදු කිරීම සඳහා කොටසක් ලෙස, 2023 වන විට, නාවික හමුදාවේ ආමිඩේල් පන්තියේ බෝට්ටු විශාල අරෆුරා පන්තියේ අක්වෙරළ මුර සංචාර යාත්‍රා මගින් ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීමේ ක්‍රියාවලියක යෙදී සිටී.

2023 දී, ඕස්ට්‍රේලියානු සහ ඇමරිකානු හමුදා නෝර්ෆොක් දූපත අවට ඒකාබද්ධ හමුදා අභ්‍යාස පැවැත්වීය, එය දකුණු පැසිෆික් කලාපයේ සාම සාධක හමුදාව, ආපදා සහන සහ අනෙකුත් මෙහෙයුම් සඳහා වේදිකා පදනමක් ලෙස දිවයිනේ විභවය පෙන්නුම් කරයි.

සිවිල් නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීම සහ ප්‍රජා පොලිස් කටයුතු ඕස්ට්‍රේලියානු ෆෙඩරල් පොලිසිය විසින් සපයනු ලැබේ. දිවයිනට සාමාන්‍ය යෙදවීම සැරයන්වරයෙකු සහ කොස්තාපල්වරුන් දෙදෙනෙකු වේ. පොලිස් බලතල ඇති නමුත් AFP සේවකයින් නොවන ප්‍රාදේශීය විශේෂ සාමාජිකයින් පස් දෙනෙකු විසින් මේවා වැඩි කරනු ලැබේ.

අධිකරණ

නෝර්ෆොක් දූපතේ සුළු සැසි අධිකරණය මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයකට සමාන වන අතර සුළු අපරාධ, සිවිල් හෝ නියාමන කරුණු සමඟ කටයුතු කරයි. නෝර්ෆොක් දූපතේ ප්‍රධාන මහේස්ත්‍රාත්වරයා සාමාන්‍යයෙන් ඕස්ට්‍රේලියානු අගනුවර ප්‍රදේශයේ වත්මන් ප්‍රධාන මහේස්ත්‍රාත්වරයා වේ. සුළු කරුණු සමඟ කටයුතු කිරීමට ප්‍රාදේශීය සාම විනිසුරුවරුන් තිදෙනෙකුට මහේස්ත්‍රාත්වරයෙකුගේ බලතල ඇත.

නෝර්ෆොක් දූපතේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය වඩාත් බරපතල අපරාධ වැරදි, වඩාත් සංකීර්ණ සිවිල් කරුණු, මියගිය වතු පරිපාලනය සහ භූමියට අදාළ වන පරිදි ෆෙඩරල් නීති සමඟ කටයුතු කරයි. නෝර්ෆොක් දූපතේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ විනිසුරුවරුන් සාමාන්‍යයෙන් ඕස්ට්‍රේලියාවේ ෆෙඩරල් අධිකරණයේ විනිසුරුවරුන් අතරින් පත් කරනු ලබන අතර ඕස්ට්‍රේලියානු ප්‍රධාන භූමියේ අසුන් ගැනීමට හෝ චාරිකා අධිකරණයක් කැඳවීමට හැකිය. අභියාචනා ඕස්ට්‍රේලියාවේ ෆෙඩරල් අධිකරණයට යොමු කෙරේ.

නීති වෘත්තීය පනත 1993 මගින් ප්‍රකාශ කරන ලද පරිදි, "නේවාසික වෘත්තිකයෙකු නෝර්ෆොක් දූපතේ ප්‍රායෝගික සහතිකයක් තිබිය යුතුය." 2014 වන විට, නෝර්ෆොක් දූපතේ පූර්ණ කාලීන නීති වෘත්තියක් පවත්වාගෙන ගියේ එක් නීතිඥයෙකු පමණි.

සංගණනය

2016 වන තෙක්, නෝර්ෆොක් දූපත තමන්ගේම සංගණන සිදු කළ අතර, ඕස්ට්‍රේලියාවේ ඉතිරි කොටස සඳහා ඕස්ට්‍රේලියානු සංඛ්‍යාලේඛන කාර්යාංශය විසින් ගනු ලැබූ සංගණනවලට වඩා වෙන්ව.

තැපැල් සේවය

2016 ට පෙර, නෝර්ෆොක් දූපතේ තැපැල් ලැබීම සහ දිවයිනේ බෙදා හැරීම සඳහා නෝර්ෆොක් දූපත් තැපැල් සේවය වගකිව යුතු වූ අතර තමන්ගේම තැපැල් මුද්දර නිකුත් කළේය. නොර්ෆොක් දූපත කලාපීය කවුන්සිලයක් ලෙස ඒකාබද්ධ වීමත් සමඟ, නොර්ෆොක් දූපත් තැපැල් සේවය අහෝසි වූ අතර දැන් සියලුම තැපැල් කටයුතු ඕස්ට්‍රේලියානු පෝස්ට් විසින් සිදු කරනු ලැබේ. ඕස්ට්‍රේලියානු පෝස්ට් 2899 තැපැල් කේතය සමඟ නොර්ෆොක් දූපතෙන් තැපැල් යවයි සහ ලබා ගනී.

ආර්ථිකය සහ යටිතල පහසුකම්

ප්‍රධාන ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම වන සංචාරක ව්‍යාපාරය වසර ගණනාවක් පුරා ක්‍රමයෙන් ඉහළ ගොස් තිබේ. නෝර්ෆොක් දූපත නැවුම් පලතුරු සහ එළවළු ආනයනය කිරීම තහනම් කරන බැවින්, බොහෝ නිෂ්පාදන දේශීයව වගා කෙරේ. හරක් මස් දේශීයව නිෂ්පාදනය කරනු ලබන අතර ආනයනය කරනු ලැබේ. දිවයිනේ එක් වයින් කර්මාන්ත ශාලාවක් ඇත, චිමිනි වයින් දෙකක්.

ඕස්ට්‍රේලියානු රජය නෝර්ෆොක් දූපත වටා නාවික සැතපුම් 200 (කිලෝමීටර් 370) දක්වා විහිදෙන සුවිශේෂී ආර්ථික කලාපය (EEZ) පාලනය කරන අතර එයින් ලැබෙන ආදායම දළ වශයෙන් කිලෝමීටර 428,000 (වර්ග සැතපුම් 165,000) ට සමාන වන අතර දිවයිනේ සිට නාවික සැතපුම් 3 (කිලෝමීටර් 5.6) දක්වා භෞමික මුහුදු හිමිකම් කියයි. නෝර්ෆොක්හි EEZ වලින් උපයන ආදායමෙන් සමහරක් දිවයිනේ සෞඛ්‍ය සහ යටිතල පහසුකම් වැනි සේවාවන් සැපයීම සඳහා ලබා ගත යුතු බවට දිවයිනේ දැඩි විශ්වාසයක් පවතී, එය දිවයින වගකිව යුතු අතර, උතුරු ප්‍රදේශයට ඔවුන්ගේ ඛනිජ සම්පත් වලින් ආදායමට ප්‍රවේශ විය හැකි ආකාරය හා සමානය. සුවිශේෂී ආර්ථික කලාපය දූපත් වැසියන්ට එහි එකම ප්‍රධාන ස්වාභාවික සම්පත වන මාළු සපයයි. නෝර්ෆොක් දූපතට කිසිදු සාගර ප්‍රදේශයක් කෙරෙහි සෘජු පාලනයක් නොමැති නමුත් ඕස්ට්‍රේලියානු ධීවර කළමනාකරණ අධිකාරිය (AFMA) හරහා පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලය සමඟ ගිවිසුමක් ඇති කර ගෙන ඇති අතර, දේශීයව "පෙට්ටිය" ලෙස හැඳින්වෙන EEZ හි කුඩා කොටසක "විනෝදාත්මකව" මසුන් ඇල්ලීම සිදු කරයි. කලාපයට තෙල් සහ ගෑස් නිධි ඇතුළත් විය හැකි බවට සමපේක්ෂනයක් ඇතත්, මෙය ඔප්පු වී නොමැත. ප්‍රධාන වගා කළ හැකි ඉඩම් හෝ ස්ථිර ගොවිපල ඉඩම් නොමැත, නමුත් දිවයිනෙන් සියයට 25 ක් පමණ ස්ථිර තණබිම් වේ. වාරිමාර්ග භූමියක් නොමැත. දූපත ඕස්ට්‍රේලියානු ඩොලරය එහි මුදල් ඒකකය ලෙස භාවිතා කරයි.

2015 දී, ඕස්ට්‍රේලියානු කංසා කර්මාන්ත සමාගමක් වන ඕස්කැන් හට නෝර්ෆොක් දූපතේ ඖෂධීය කංසා වගා කර අපනයනය කිරීමට බලපත්‍රයක් ලබා දෙන ලදී. නෝර්ෆොක් දූපතේ ආර්ථිකය නැවත පණ ගැන්වීමේ මාධ්‍යයක් ලෙස සමහරුන් විසින් ඖෂධීය කංසා කර්මාන්තය සලකනු ලැබ ඇත. මෙම තීරණය අවලංගු කිරීමට පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලය මැදිහත් වූ අතර, දිවයිනේ පරිපාලක, හිටපු ලිබරල් මන්ත්‍රී ගැරී හාඩ්ග්‍රේව් විසින් බෝගය වගා කිරීම සඳහා දේශීය බලපත්‍රය අවලංගු කරන ලදී. (වෛද්‍ය හෝ විද්‍යාත්මක අරමුණු සඳහා ඕස්ට්‍රේලියාවේ කංසා වගා කිරීමට අවසර දීම සඳහා වන නීති සම්පාදනය 2016 පෙබරවාරි මාසයේදී ෆෙඩරල් පාර්ලිමේන්තුව විසින් සම්මත කරන ලදී. වික්ටෝරියානු රජය වික්ටෝරියානු පර්යේෂණ මධ්‍යස්ථානයක කුඩා පරිමාණ, දැඩි ලෙස පාලනය කරන ලද කංසා වගා අත්හදා බැලීමක් සිදු කරනු ඇත.)

බදු

කලින්, නොර්ෆොක් දූපතේ පදිංචිකරුවන් ඕස්ට්‍රේලියානු ෆෙඩරල් බදු නොගෙවූ අතර, එය දේශීය හා අමුත්තන් සඳහා බදු තෝතැන්නක් නිර්මාණය කළේය. ආදායම් බද්දක් නොතිබූ බැවින් දිවයිනේ ව්‍යවස්ථාදායක සභාව ආනයන බද්දක්^{[තහවුරු කර නොමැත]}, ඉන්ධන බද්ද, මෙඩිකෙයා බද්ද, 12% ක භාණ්ඩ හා සේවා බද්ද සහ දේශීය/ජාත්‍යන්තර දුරකථන ඇමතුම් හරහා මුදල් රැස් කළේය. නෝර්ෆොක් දූපතේ ප්‍රධාන අමාත්‍ය ඩේවිඩ් බෆට් 2010 නොවැම්බර් 6 වන දින නිවේදනය කළේ, සැලකිය යුතු ණය පියවා ගැනීම සඳහා ෆෙඩරල් රජයෙන් මූල්‍ය ඇපකරයක් ලබා ගැනීම සඳහා දිවයින ස්වේච්ඡාවෙන් එහි බදු-නිදහස් තත්ත්වය අත්හරින බවයි. ආදායම් බදු හඳුන්වාදීම 2016 ජූලි 1 වන දින සිට ක්‍රියාත්මක විය. මෙම ප්‍රතිසංස්කරණවලට පෙර, නෝර්ෆොක් දූපතේ පදිංචිකරුවන්ට සමාජ සේවා සඳහා හිමිකම් නොතිබුණි. ප්‍රතිසංස්කරණ පෞද්ගලික පුද්ගලයින්, සමාගම් සහ භාරකරුවන් දක්වා විහිදේ.

සන්නිවේදන

2004 වන විට, දුරකථන ප්‍රධාන මාර්ග 2532 ක් භාවිතයේ පවතී, ඇනලොග් (2500) සහ ඩිජිටල් (32) පරිපථ මිශ්‍රණයකි. චන්ද්‍රිකා සන්නිවේදන සේවා සැලසුම් කර ඇත. දිවයිනේ දේශීයව පදනම් වූ ගුවන් විදුලි මධ්‍යස්ථාන දෙකක් (රේඩියෝ නෝර්ෆොක්), AM සහ FM සංඛ්‍යාත දෙකෙහිම විකාශනය වන රජය විසින් පවත්වාගෙන යනු ලබන මධ්‍යස්ථානයක් සහ Bounty Museum Trust සතු ස්වාධීන 87.6 FM මධ්‍යස්ථානයක් ඇත. නොර්ෆොක් දූපතට තමන්ගේම කැපවූ ABC දේශීය ගුවන් විදුලි මධ්‍යස්ථානයක් නොමැති නමුත් දිවයින ABC වෙස්ටර්න් ප්ලේන්ස් මගින් ආවරණය වන අතර එය ඕස්ට්‍රේලියාවේ ප්‍රධාන භූමියේ ඩබ්බෝ හි එහි චිත්‍රාගාරවලින් 95.9 FM ඔස්සේ විකාශනය වේ. රූපවාහිනී සංඥා ප්‍රථම වරට 1963 නොවැම්බර් 21 වන දින දිවයිනේ එකම රූපවාහිනී යන්ත්‍රයෙන් දැකගත හැකි වූ බව වාර්තා වන අතර, හැම් රේඩියෝ කාර්මික ශිල්පී රේ හෝරේ විසින් ABN-2 සිඩ්නි දුරස්ථව පිළිගැනීමත් සමඟ. එතැන් සිට, ABC පමණක් නොව NZBC රූපවාහිනිය ද පිළිගැනීමට හැකි විය, ගිම්හාන මාසවලදී එහි උච්චතම අවස්ථාව සමඟ, සංඥා අයනගෝලය හරහා ප්‍රචාරය කරන ලදී. දේශීය වැඩසටහන් ඇතුළත් නෝර්ෆොක් රූපවාහිනියක් ද ඇත, ඊට අමතරව ඕස්ට්‍රේලියානු නාලිකා ABC, SBS, Nine (Imparja Television හරහා) සහ Seven සඳහා සම්ප්‍රේෂක ද ඇත. අන්තර්ජාල රටේ කේත ඉහළ මට්ටමේ වසම (ccTLD) .nf වේ. කුඩා GSM (2G) ජංගම දුරකථන ජාලයක් කුළුණු තුනක් හරහා දිවයිනේ ක්‍රියාත්මක වේ, කෙසේ වෙතත් මෙම ජාලයේ දත්ත සම්ප්‍රේෂණයක් නොමැත. 2018 නොවැම්බර් මාසයේදී කුළුණු අටකින් යුත් 4G/LTE 1800 MHz ජාලයක් ස්ථාපනය කරන ලද අතර එමඟින් දිවයිනේ දත්ත සේවාව සැලකිය යුතු ලෙස වැඩිදියුණු විය.

ප්‍රවාහනය

දිවයිනේ දුම්රිය මාර්ග, ජල මාර්ග, වරායන් හෝ වරායන් නොමැත. පැටවුම් ජැටි කිංග්ස්ටන් සහ කැස්කැඩ් හි පිහිටා ඇත, නමුත් නැව්වලට ඒ දෙකටම සමීප විය නොහැක. සැපයුම් නෞකාවක් පැමිණි විට, එය එකවර ටොන් පහක් බරැති දියත් කිරීම් මගින් ඇදගෙන යන තල්මසුන් බෝට්ටු මගින් හිස් කරනු ලැබේ. ජංගම දොඹකරයක් දැල් සහ පටි භාවිතයෙන් භාණ්ඩ රැගෙන තොටුපළට භාණ්ඩ ඔසවයි. දවසේ පවතින කාලගුණය අනුව කුමන ජැටිය භාවිතා කරන්නේද යන්න රඳා පවතී; දිවයිනේ සුළං පැත්තේ ඇති ජැටිය බොහෝ විට භාවිතා වේ. බෑම/පැටවීම අතරතුර සුළඟ සැලකිය යුතු ලෙස වෙනස් වුවහොත්, නැව අනෙක් පැත්තට ගමන් කරනු ඇත. සැපයුම් නෞකාවක් පැමිණෙන විට ක්‍රියාකාරකම් නැරඹීමට අමුත්තන් බොහෝ විට රැස්වේ.^{[තහවුරු කර නොමැත]} නෝර්ෆොක් ෆෝවර්ඩින් සර්විසස් යනු නෝර්ෆොක් දූපත සඳහා මුහුදු සහ ගුවන් භාණ්ඩ ප්‍රවාහනය යන දෙකම හසුරුවන ප්‍රාථමික භාණ්ඩ ප්‍රවාහන සේවාවයි. 2017 දී නොර්ෆොක් ෆෝවර්ඩින් සර්විසස් විසින් කැස්කැඩ් පියර් ව්‍යාපෘතිය සඳහා බොහෝ භාණ්ඩ ප්‍රවාහනය මාස 18 ක කාලයක් තුළ සිදු කරන ලදී.^{[තහවුරු කර නොමැත]}

දිවයිනේ කිලෝමීටර (සැතපුම් 50) මාර්ග 80 ක් ඇති අතර, ඉන් කිලෝමීටර 53 (සැතපුම් 33) ක් තාර දමා ඇති අතර කිලෝමීටර 27 (සැතපුම් 17) ක් තාර දමා නොමැත. ඕස්ට්‍රේලියාවේ සෙසු ප්‍රදේශවල මෙන්, රිය පැදවීම මාර්ගයේ වම් පැත්තේ සිදු කෙරේ. අද්විතීය ලෙස, දේශීය නීතිය පශු සම්පත් සඳහා මාර්ග අයිතිය ලබා දෙයි. වේග සීමාවන් බොහෝ ප්‍රධාන භූමි ඕස්ට්‍රේලියානු මාර්ගවලට වඩා අඩුය; සාමාන්‍ය වේග සීමාව පැයට කිලෝමීටර 50 (පැයට සැතපුම් 31) වන අතර එය නගරයේ පැයට කිලෝමීටර 40 (පැයට සැතපුම් 25) සහ පාසල් අසල පැයට කිලෝමීටර 30 (පැයට සැතපුම් 19) දක්වා අඩු වේ. දිවයිනේ රියදුරන් ගමන් කරන අනෙකුත් වාහන වෙත අත වනන අතර, මෙම සම්ප්‍රදාය "නෝර්ෆොක් රැල්ල" ලෙස නම් කර ඇත.

එක් ගුවන් තොටුපළක් ඇත, නොර්ෆොක් දූපත් ගුවන් තොටුපළ. ක්වන්ටාස් සිඩ්නි සහ බ්‍රිස්බේන් වෙත සෘජු ගුවන් ගමන් ක්‍රියාත්මක කරන අතර එයාර් චැතැම්ස් ඕක්ලන්ඩ් වෙත පියාසර කරයි. දේශීය ගුවන් සමාගමක් වන නෝර්ෆොක් අයිලන්ඩ් එයාර්ලයින්ස්, 2018 දක්වා ඕක්ලන්ඩ් සහ බ්‍රිස්බේන් වෙත ගුවන් ගමන් ක්‍රියාත්මක කළේය. 2018 මැද භාගයේදී, එයාර් චැතැම්ස් නිවේදනය කළේ ඕක්ලන්ඩ් සහ නොර්ෆොක් දූපත අතර ගුවන් ගමන් නැවත ස්ථාපිත කිරීමට බලාපොරොත්තු වන බවයි. එය 2019 සැප්තැම්බර් 6 වන දින කොන්වෙයාර් 580 භාවිතා කරමින් ඕක්ලන්ඩ් සහ නොර්ෆොක් දූපත අතර සතිපතා සේවාවක් ආරම්භ කළේය.^{[තහවුරු කර නොමැත]} 2021 දී ට්‍රාන්ස්-ටැස්මන් බුබුල නැවත විවෘත කළ දා සිට, එයාර් චැතැම්ස් ඕක්ලන්ඩ් සේවාව බ්‍රහස්පතින්දා දිනවල ආසන 36 කින් යුත් සාබ් 340 ගුවන් යානයක් භාවිතා කරමින් ක්‍රියාත්මක වේ.

විදුලිය

රජයේ සංවිධානයක් වන නෝර්ෆොක් අයිලන්ඩ් විදුලිබල මණ්ඩලය විසින් ක්‍රියාත්මක වන ඩීසල් උත්පාදක යන්ත්‍ර මගින් විදුලිය සපයනු ලැබේ. සමහර විදුලිය පුද්ගලිකව හිමිකාරීත්වය දරන වහල මත සූර්ය පැනල මගින් ද සපයනු ලැබේ.

ක්‍රීඩාව

නෝර්ෆොක් දූපත පොදුරාජ්‍ය මණ්ඩලීය ක්‍රීඩා උළෙලට තරඟ කරන අතර, තණකොළ බඳුන් වලින් ලෝකඩ පදක්කම් දෙකක් දිනා ඇත. මෙම ප්‍රදේශය පැසිෆික් ක්‍රීඩා සහ පැසිෆික් කුඩා ක්‍රීඩා උළෙලට ද තරඟ කරන අතර 2001 දී කුඩා ක්‍රීඩා උළෙලේ හයවන සංස්කරණයට පවා සත්කාරකත්වය ලබා දුන්නේය.

දිවයින ජාතික රග්බි ලීගය, ක්‍රිකට් සහ නෙට්බෝල් කණ්ඩායම් සඳහා සහාය දක්වයි. එය ලෝක මලල ක්‍රීඩා වල සාමාජිකයෙකි.

යොමු කිරීම්

1. බෆට්, ඇලිස්, නොර්ෆොක් දූපත් භාෂාවේ විශ්වකෝෂයක්, 1999
2. "The Legislative Assembly of Norfolk Island". 18 දෙසැම්බර් 2014 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 18 ඔක්තෝබර් 2014.
3. "Wayback Machine". 25 ජූලි 2008. 25 ජූලි 2008 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 6 පෙබරවාරි 2018. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help)
4. 2016 Census QuickStats සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2 ඔක්තෝබර් 2017 at the Wayback Machine – Norfolk Island – Ancestry, top responses
5. "Norfolk Island". The World Factbook. Central Intelligence Agency. 16 ඔක්තෝබර් 2012. 3 ජූලි 2015 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 ඔක්තෝබර් 2012.
6. Australian Waste Lands Act 1855, https://www.legislation.nsw.gov.au/acts/1855-29ab.pdf, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 9 June 2018  (Imp). උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: Invalid <ref> tag; name "Australian Waste Lands Act" defined multiple times with different content
7. "Proclamation – Norfolk Island". NSW Government Gazette. No. 166. 1 November 1856. p. 2815. 15 February 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 8 June 2018 – via National Library of Australia. උපුටාදැක්වීම් දෝෂය: Invalid <ref> tag; name "1856 Order in Council" defined multiple times with different content
8. Australian Bureau of Statistics (27 June 2017). "Norfolk Island (State Suburb)". 2016 Census QuickStats. සම්ප්‍රවේශය 22 October 2017.
9. Wells, John C. (2008). Longman Pronunciation Dictionary (3 වන ed.). Longman. ISBN 978-1-4058-8118-0.
10. "NI Arrival Card" (PDF). 13 November 2011 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 28 March 2013.
11. "Norfolk Island Act 1979". Federal Register of Legislation. 23 May 2018. 16 July 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 17 July 2019. Schedule 1.
12. සැකිල්ල:Census 2021 AUS
13. "History and Culture on Norfolk Island". 12 July 2012 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 15 September 2016.
14. "Norfolk Island: A Short History". 7 March 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
15. Roberts-Wray, Kenneth (1966). Commonwealth and Colonial Law. London: Stevens.
16. Anderson, Atholl; White, Peter (2001). "Prehistoric Settlement on Norfolk Island and its Oceanic Context" (PDF). Records of the Australian Museum. 27 (Supplement 27): 135–141. doi:10.3853/j.0812-7387.27.2001.1348. 4 March 2016 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 28 April 2015.
17. Channers On Norfolk Island Info සංරක්ෂණය කළ පිටපත 3 නොවැම්බර් 2021 at the Wayback Machine. Channersonnorfolk.com (15 March 2013). Retrieved 16 July 2013.
18. Memorandum to Grenville on the Trade of Canada, 4 November 1789, National Archives, Kew, CO 42/66, ff.403-7; cited in Alan Frost, Convicts and Empire, a Naval Question, Melbourne, Oxford UP, 1980, pp.137, 218.
19. සැකිල්ල:Cite AuDB
20. Grose to Hunter, 8 December 1794, Historical Records of New South Wales, Sydney, 1893, Vol.2, p. 275.
21. Causer, T. '"The Worst Types of Sub-Human Beings": the Myth and Reality of the Convicts of the Norfolk Island Penal Settlement සංරක්ෂණය කළ පිටපත 20 අප්‍රේල් 2012 at the Wayback Machine, 1825–1855', Islands of History, Sydney, 2011, pp. 8–31.
22. Cyriax, Oliver (1993). Crime: An Encyclopedia. Andre Deutsch. 9780233988214, pp. 284–285
23. "Fateful Voyage". 17 October 2016 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 3 December 2018.
24. "Discover Norfolk Island". 14 May 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
25. Langdon, Robert (ed.) (1984) Where the whalers went: an index to the Pacific ports and islands visited by American whalers (and some other ships) in the 19th century, Canberra, Pacific Manuscripts Bureau, pp. 194–7. ISBN 086784471X
26. Norfolk Island Act 1913 (Cth).
27. "Proclamation". NSW Government Gazette. No. 205. 24 December 1913. p. 7659. 15 February 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 June 2018 – via National Library of Australia.
28. "Administration Law 1913". NSW Government Gazette. No. 205. 24 December 1913. p. 7663. 12 June 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 June 2018 – via National Library of Australia.
29. "Proclamation: Norfolk Island Act 1913". Australian Government Gazette. No. 35. 17 June 1914. p. 1043. 12 June 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 8 June 2018..
30. "There's More to Norfolk Island". 22 April 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
31. Norfolk Island Act 1979 (Cth).
32. "Governance & Administration". Attorney-General's Department. 28 February 2008. 20 September 2010 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
33. "Norfolk Island is about to undergo a dramatic change in order to secure a financial lifeline". ABC News 7.30 Report. 26 January 2011. 21 February 2011 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
34. "Welfare fight forces families from island". The Sydney Morning Herald. 5 May 2013. 7 May 2013 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
35. "Norfolk Island self-government to be revoked and replaced by local council". The Guardian. 19 March 2015. 11 February 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
36. "'We're not Australian': Norfolk Islanders adjust to shock of takeover by mainland". The Guardian. 21 May 2015. 7 August 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
37. "Solid 'Yes' vote in referendum on Norfolk Island governance". Radio New Zealand. 8 May 2015. 18 May 2015 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
38. Hardgrave, Gary (3 September 2015). "Norfolk Island standard time changes 4 October 2015" (Press release). Administrator of Norfolk Island. 3 October 2015 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 October 2015.
39. "Norfolk Island reform". Regional.gov.au. 29 August 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 17 July 2016.
40. "Norfolk Island elects its inaugural council". Minister.infrastructure.gov.au. 3 June 2016. 15 July 2016 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 17 July 2016.
41. Department of Infrastructure and Regional Development – Factsheet: Domestic travel between Norfolk Island and mainland Australia, website. Retrieved 12 November 2016
42. "Tally room, Canberra ACT". Australian Electoral Commission. 20 May 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 15 May 2019.
43. Whyte, Sally (6 April 2018). "ACT's new federal electorates revealed". The Sydney Morning Herald. 15 May 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 15 May 2019.
44. "Norfolk pleads for Canberra to delay NSW absorption". Radionz.co.nz. 18 June 2016. 23 July 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 17 July 2016.
45. "Norfolk Islanders seeking UN oversight". RNZ. Radionz.co.nz. 28 April 2016. 23 July 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 17 July 2016.
46. Roy, Eleanor Ainge (23 August 2017). "Norfolk Island should become part of New Zealand, says former chief minister". Guardian Australia. 24 September 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 24 September 2017.
47. Julia Hollingsworth (30 October 2019). "Norfolk Island: Why residents want to ditch Australia for New Zealand". CNN (ඉංග්‍රීසි බසින්). 3 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 13 March 2021.
48. "Survey reveals over 96% of people on Norfolk Island are opposed to the current governance regime imposed by Australia. – Norfolk Island People for Democracy". 24 October 2019. 24 October 2019 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 13 March 2021.
49. "Norfolk Island: country data and statistics". Worlddata.info (ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2025-03-29.
50. "Norfolk Island Maps & Facts". WorldAtlas (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). 2020-11-23. සම්ප්‍රවේශය 2025-03-29.
51. The Editors of Encyclopædia Britannica. "Norfolk Island summary." Encyclopædia Britannica, August 12, 2011. https://www.britannica.com/summary/Norfolk-Island
52. "Geology – Norfolk Island Flora & Fauna Society" (ඕස්ට්‍රේලියානු ඉංග්‍රීසි බසින්). සම්ප්‍රවේශය 2025-03-29.
53. Jones, J. G.; McDougall (1973). "Geological history of Norfolk and Philip Islands, southwest Pacific Ocean". Journal of the Geological Society of Australia. 20 (3): 239–257. Bibcode:1973AuJES..20..239J. doi:10.1080/14400957308527916.
54. Geological origins, Norfolk Island Tourism. Retrieved 13 April 2007. සංරක්ෂණය කළ පිටපත 7 සැප්තැම්බර් 2008 at the Wayback Machine
55. Mortimer, N.; Patriat, M.; Gans, P.B.; Agranier, A.; Chazot, G.; Collot, J.; Crundwell, M.P.; Durance, P.M.J.; Campbell, H.J.; Etienne, S. (2021). "The Norfolk Ridge seamounts: Eocene–Miocene volcanoes near Zealandia's rifted continental margin" (PDF). Australian Journal of Earth Sciences. 68 (3): 368–380. Bibcode:2021AuJES..68..368M. doi:10.1080/08120099.2020.1805007.
56. "Norfolk Island Aero Climate Statistics –All". Bureau of Meteorology. සම්ප්‍රවේශය 22 June 2024.
57. "Norfolk Island Aero Climate Statistics – Full". Bureau of Meteorology. සම්ප්‍රවේශය 22 June 2024.
58. "Interim Biogeographic Regionalisation for Australia (IBRA7) regions and codes". Department of Sustainability, Environment, Water, Population and Communities. Commonwealth of Australia. 2012. 31 January 2013 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 13 January 2013.
59. Dinerstein, Eric; et al. (2017). "An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm". BioScience. 67 (6): 534–545. doi:10.1093/biosci/bix014. ISSN 0006-3568. PMC 5451287. PMID 28608869.
60. World Wildlife Fund. "Norfolk Island subtropical forests". eoearth.org. 17 January 2008 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
61. Neuweger, D (2001). "Land Snails from Norfolk Island Sites". Records of the Australian Museum. Supplement 27: 115–122. doi:10.3853/j.0812-7387.27.2001.1346.
62. Morgan-Richards, M (2020). "Notes from a small islands – in the Pacific". 30 May 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 28 April 2020.
63. Birdlife Data Zone: Norfolk Island සංරක්ෂණය කළ පිටපත 18 පෙබරවාරි 2015 at the Wayback Machine, BirdLife International. (2015). Retrieved 17 February 2015.
64. Goldberg, Julia; Trewick, Steven A.; Powlesland, Ralph G. (2011). "Population structure and biogeography of Hemiphaga pigeons (Aves: Columbidae) on islands in the New Zealand region". Journal of Biogeography. 38 (2): 285–298. Bibcode:2011JBiog..38..285G. doi:10.1111/j.1365-2699.2010.02414.x. ISSN 1365-2699. S2CID 55640412.
65. Norfolk Island සංරක්ෂණය කළ පිටපත 24 ඔක්තෝබර් 2012 at the Wayback Machine at Australian National Botanic Gardens. Environment Australia: Canberra, 2000.
66. Braby, Michael F. (2008). The Complete Field Guide to Butterflies of Australia. CSIRO Publishing. ISBN 978-0-643-09027-9.
67. Nichols, Daphne (2006). Lord Howe Island Rising. Frenchs Forest, NSW: Tower Books. ISBN 0-646-45419-6. Retrieved 20 November 2015
68. Berzin A.; Ivashchenko V.Y.; Clapham J.P.; Brownell L.R. Jr. (2008). "The Truth About Soviet Whaling: A Memoir". DigitalCommons@University of Nebraska – Lincoln. 5 March 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 20 November 2015.
69. "Norfolk Island Census of Population and Housing: Census Description, Analysis and Basic Tables" (PDF). 9 August 2011. 24 March 2012 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 3 March 2012.
70. "Battle for Norfolk Island". BBC. 18 May 2007. 24 November 2006 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
71. "Norfolk Island Phone Book". 2021-12-19 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 21 March 2022.
72. "UNSD — Demographic and Social Statistics". unstats.un.org. 18 February 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-05-10.
73. "2016 Census QuickStats: Norfolk Island". 7 May 2019 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2 May 2021.
74. "St Philip Howard's Catholic Church, Norfolk Island". St Mary's Cathedral Sydney (ඕස්ට්‍රේලියානු ඉංග්‍රීසි බසින්). 24 March 2024 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-24.
75. "2021 Norfolk Island, Census All persons QuickStats". Australian Bureau of Statistics. 24 March 2024 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-24.
76. "All Saints Church". www.norfolkisland.com.au. 24 March 2024 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-24.
77. "St. Barnabas". Norfolk Island Church of England (ඉංග්‍රීසි බසින්). 2014-11-26. 24 March 2024 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-24.
78. "Parish of Norfolk Island". Anglican Church of Australia Directory (ඇමෙරිකානු ඉංග්‍රීසි බසින්). 24 March 2024 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2024-03-24.
79. "Australia-Oceania :: NORFOLK ISLAND". CIA The World Factbook. 6 October 2021. 18 January 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 24 January 2021.
80. The Dominion Post, 21 April 2005 (page B3)
81. Squires, Nick (19 April 2005). "Save our dialect, say Bounty islanders". The Telegraph UK. London. 16 March 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 6 April 2007.
82. "About Norfolk – Language". Norfolkisland.com.au. 2 May 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 13 April 2012.
83. "Norfuk declared official language in Norfolk Island – report". Radio New Zealand International. 20 April 2005. 17 July 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 13 April 2012.
84. "2021 Norfolk Island, Census All persons QuickStats | Australian Bureau of Statistics". www.abs.gov.au. 24 March 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-12-30.
85. Norfolk Island Central School සංරක්ෂණය කළ පිටපත 18 මැයි 2015 at the Wayback Machine (accessed 13 May 2015)
86. "Norfolk Island Central School". 3 June 2016 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 1 May 2016.
87. "Access to the NSW curriculum on Norfolk until 2023" (Press release). The Department of Infrastructure, Transport, Regional Development, Communications and the Arts. 2 December 2021. 4 August 2023 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 4 August 2023.
88. "Norfolk studies – Norfolk Island Central School". 2 May 2021 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 2 May 2021.
89. Page 4, Education Review, Norfolk Island, Stage One, Stage Two and Stage Three, The Report, 14 September 2014 සංරක්ෂණය කළ පිටපත 20 අප්‍රේල් 2015 at the Wayback Machine (accessed 13 May 2015)
90. "Norfolk Island Census, 2006" (PDF). 4 March 2016 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 17 July 2016.
91. "Norfolk Island Census, 1996" (PDF). 4 March 2016 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 17 July 2016.
92. "Helen Reddy: My island home". Probus South Pacific. 12 April 2013. 26 February 2014 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 17 April 2014.
93. "Norfolk Island Public Holidays 2011 (Oceania)". qppstudio.net. 27 November 2011 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 6 December 2011.
94. "Bounty Folk Museum | Norfolk Island, Australia & Pacific | Attractions". Lonely Planet (ඉංග්‍රීසි බසින්). 29 March 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-03-29.
95. "Norfolk Island Museum | Norfolk Island Museum". norfolkislandmuseum.com.au. 10 October 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-03-28.
96. Centre, UNESCO World Heritage. "Australian Convict Sites". UNESCO World Heritage Centre (ඉංග්‍රීසි බසින්). 29 October 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-03-28.
97. "Jasons". Jasons. 9 November 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 November 2017.
98. "Norfolk Island Travel Guide – Norfolk Island Tourism – Flight Centre". 10 November 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 November 2017.
99. "The Food of Norfolk Island". www.theoldfoodie.com. 26 July 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 26 July 2018.
100. "Norfolk Island (Norfolk Island Recipes)". www.healthy-life.narod.ru. 26 July 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 26 July 2018.
101. "Homegrown: Norfolk Island". 5 July 2013. 27 July 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 26 July 2018.
102. Norfolk Island Legislation Amendment Act 2015 (Cth).
103. "Norfolk Island Administrator appointment". The Mirage. 11 May 2023. 3 June 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 3 June 2023.
104. "Australian Electoral Commission: Norfolk Island electors". Medicare. 2 February 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
105. "Norfolk Island Governance Arrangements" (Press release). Department of Transport and Regional Services. 20 December 2006. 31 October 2007 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
106. Higgins, Ean. "Mutineer descendants opt for bounty". The Australian. 5 November 2010 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
107. Shalailah Medhora (19 March 2015). "Norfolk Island self-government to be replaced by local council". The Guardian. 11 February 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
108. "Norfolk Island to go ahead with governance referendum". Radio New Zealand. 27 March 2015. 2 April 2015 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
109. Druce, Alex (26 October 2021). "Why island paradise is switching states". news.com.au. 26 October 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 26 October 2021.
110. "Ch 5 Historical outline", Report of the Royal Commission into matters relating to Norfolk Island, Australian Government, October 1976, http://www.norfolkisland.gov.nf/sites/default/files/public/documents/ANIReports/ExternalReports/1976%20Royal%20Commission%20Nimmo.pdf, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 7 June 2018 
111. Newbery v The Queen (1965) 7 FLR 34 (25 March 1965), Supreme Court of Norfolk Island.
112. Kerr, A (2009). "Ch 6: Norfolk Island" (PDF). A Federation in These Seas: An account of the acquisition by Australia of its external territories. Australian Government. 4 April 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 8 June 2018.
113. "British Settlements Act 1887". Government of the United Kingdom. 12 September 2015 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
114. "Proclamation". NSW Government Gazette. No. 222. 19 March 1897. pp. 1968–9. 15 February 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 8 June 2018 – via National Library of Australia.
115. සැකිල්ල:Cite Hansard සංරක්ෂිත පිටපත, https://api.parliament.nsw.gov.au/api/hansard/search/daily/searchablepdf/HANSARD-290296563-11312, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 5 August 2025 
116. Constitution (Cth) s 122 Government of territories.
117. "Six judges in case on jersey bull". The Sun. 27 November 1939. p. 8. 15 February 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 11 June 2018 – via National Library of Australia. (not in law reports)
118. Berwick Ltd v Gray [1976] HCA 12, (1976) 133 CLR 603 (30 මාර්තු 1976).
119. Norfolk Island Amendment Act 2004 (Cth).
120. Bennett v Commonwealth [2007] HCA 18, (2007) 231 CLR 91 judgment summary, High Court (Australia), 27 April 2007, http://www.hcourt.gov.au/assets/publications/judgment-summaries/2007/hca18-2007-04-27.pdf, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 9 June 2018 .
121. "Fact Sheet: About Norfolk Island". Australian Government, Department of Infrastructure and Regional Development website. 1 April 2015 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 9 March 2015.
122. Norfolk Island Legislation Amendment Act 2015 (Cth) Schedule 1, Div. 1 s 1.
123. United Nations Special Committee on the Situation with regard to the Implementation of the Declaration on the Granting of Independence of Colonial Countries and Peoples
124. "History". Norfolk Island's relationship with Australia. Norfolk Island. 4 February 2012 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
125. "Mass protest on Norfolk Island". Radio New Zealand. 28 September 2015. 5 January 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 December 2015.
126. "norfolk-island-this-isnt-australia". සම්ප්‍රවේශය 28 December 2015.^{[permanent dead link]}
127. "Could Australia let Christmas Island go?". SBS News. 27 December 2015 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 December 2015.
128. "Norfolk's Choice". Norfolkschoice.com. 20 June 2014. 16 July 2016 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 17 July 2016.
129. "Norfolk Island residents petition UN over Australian 're-colonisation'". The Age. 27 April 2016. 17 October 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 April 2016.
130. Table Office, House of Commons. "UK Parliament, written questions 21 June 2006". Parliament of the United Kingdom. 22 April 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 17 July 2016.
131. Marks, Kathy (28 October 2013). "Norfolk Islanders face dire straits". The New Zealand Herald. 8 March 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 10 April 2016.
132. "Norfolk Island Applied Laws Ordinance 2016". Federal Legislative Register. 20 January 2017. 8 December 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 28 December 2017.
133. "Norfolk Island Legislation". Norfolk Island Regional Council. 22 March 2017. 28 December 2017 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 28 December 2017.
134. "Legislation updates". Australian Government: Department of Infrastructure, Regional Development and Cities. 21 March 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 March 2019.
135. "Local Government Act 1993 (NSW) (NI)" (PDF). Australian Government: Department of Infrastructure, Regional Development and Cities. 10 March 2019 දින මුල් පිටපත (PDF) වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 22 March 2019.
136. "Norfolk Island Legislation (Migration) Transitional Rule 2016". Federal Register of Legislation (ඉංග්‍රීසි බසින්). 29 January 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 29 January 2021.
137. "Fact Sheet 59 – Immigration Arrangements for Norfolk Island". Department of Immigration and Border Protection, Australia. January 2014. 16 February 2015 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 17 February 2015.
138. "Thinking of Moving to Norfolk Island?". channersonnorfolk.com. 22 December 2021 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
139. "Speech – Second Reading, Norfolk Island Reform – Thursday, 26 March 2015 > Jamie Briggs MP > Media". jamiebriggs.com.au. 19 January 2016 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 28 December 2015.
140. Cities, Department of Infrastructure, Regional Development and. "Factsheet: Domestic travel between Norfolk Island and mainland Australia". Infrastructure and Regional Development. 20 July 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 6 February 2018.{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
141. Confirmatory (Residence) visa (subclass 808) සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2 ජූලි 2016 at the Wayback Machine
142. "Factsheet: Domestic travel between Norfolk Island and mainland Australia". Dept of Infrastructure and Regional Development. 20 July 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
143. "Providing quality health services to Norfolk Island". Australian Government. 5 February 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 5 February 2020.
144. "Operation Resolute". Australian Government – Defence. 20 August 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 20 August 2023.
145. "Arafura Class OPV". Royal Australian Navy. 8 November 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 20 August 2023.
146. "Largest sea crossing for Talisman Sabre". Australian Government – Defence. 28 July 2023. 19 August 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2023-08-19.
147. Leece, D.R.; Wolfe, I.M.C. (March 2021). "Forward operating bases: is there a place for them in Australia's new defence strategy?" (PDF). RUSI New South Wales. 19 August 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF). සම්ප්‍රවේශය 2023-08-19.
148. Infrastructure. "Legal Profession Act 1993 (NI)". legislation.gov.au. 9 December 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 8 December 2017.
149. Snell, Lisle (May 2014). "SUBMISSION TO PRODUCTIVITY COMMISSION INQUIRY ACCESS TO JUSTICE ARRANGEMENTS By the Chief Minister of Norfolk Island as Minister for Justice and Minister responsible for the Legal Aid Act 1995 (Norfolk Island) and the Legal Profession Act 1993" (PDF). The Government of Norfolk Island. 4 September 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත (PDF).
150. "2901.0 – Census Dictionary, 2016 – Norfolk Island". Australian Bureau of Statistics. 23 August 2016. 31 January 2017 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
151. "END OF AN ERA: NORFOLK ISLAND HAS ISSUED ITS FINAL POSTAGE STAMP ... by Linn's stamp News". norfolkonlinenews.com. 6 February 2018 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 26 October 2017.
152. "Norfolk Island Wine". Wine-Searcher.com website. Wine-Searcher.com. 1 March 2014 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 5 December 2013.
153. "Norfolk Island dies while Australian Government thieves and thrives". Tasmanian Times. 26 September 2015 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
154. "Norfolk Island decision sparks calls to legalise medical cannabis". ABC News. 21 May 2015. 5 January 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 27 December 2015.
155. "Campaign to legalise medicinal marijuana gains momentum". The Age – Victoria. 24 August 2014. 3 May 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
156. "About medicinal cannabis". 22 June 2022. 8 April 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 8 April 2024.
157. "Medicinal cannabis legalised in Victoria, child epilepsy patients to be given access from 2017". News ABC. 12 April 2016. 12 April 2016 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත.
158. "Charting the Pacific". Australian Broadcasting Corporation. 12 October 2007 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 3 October 2007.
159. Goldsmith and Secretary, Department of Social Services (Social services second review) [2015] AATA 613 (19 අගෝස්තු 2015).
160. "Tax and Superannuation Laws Amendment (Norfolk Island Reforms) Act 2015", (Cth), https://www.legislation.gov.au/Details/C2015A00053, ප්‍රතිෂ්ඨාපනය 26 October 2021 
161. Office, Australian Taxation. "Norfolk Island reforms". ato.gov.au. 13 January 2016 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 28 December 2015.
162. Howard, Benjamin (March 2017). "Re: NBN's mandated rollout in relation to Norfolk Island". Parliament of Australia. 20 May 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 9 May 2019.
163. "Broadcasting". Norfolk Island Regional Council. 7 June 2017. 17 February 2020 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 4 March 2020.
164. FIRST TV PICKED UP ON NORFOLK IS., Pacific Islands Monthly, January 1964
165. Central Intelligence Agency (2003). The World Factbook 2009. Government Printing Office. pp. 471–. ISBN 978-0-16-087359-1. 15 February 2023 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 March 2020.
166. "Delegation Record for .NF". Internet Assigned Numbers Authority. 9 March 2020 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 4 March 2020.
167. "4G Mobile Data". Norfolk Island Data Services. 13 December 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 11 March 2020.
168. "Telecom". Norfolk Island Regional Council. 14 December 2016. 25 February 2020 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 11 March 2020.
169. "Norfolk Island information". Asia Rooms. 9 January 2008 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 4 October 2007.
170. "Norfolk Is speed limits". NorfolkIslands.com. 13 February 2013 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී. සම්ප්‍රවේශය 24 March 2013.
171. Graham, Matt (3 March 2018). "Norfolk Island Airlines Ceases Flights". The Australian Frequent Flyer. 20 October 2018 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 20 October 2018.
172. "Air Chathams may fly to Norfolk direct from Auckland". Radio New Zealand. RNZ. 12 April 2018. 21 March 2019 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 21 March 2019.
173. "Norfolk Island Flights Resume May 27th!". 16 April 2021 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 22 April 2021.
174. "Norfolk Island Electricity" සංරක්ෂණය කළ පිටපත 2 ජනවාරි 2023 at the Wayback Machine Retrieved: 03 January 2023.
175. Pender, Kieran (2022-08-04). "Norfolk Island: the tiny territory that is a Commonwealth Games bowls powerhouse". the Guardian. සම්ප්‍රවේශය 2024-04-05.
176. "Member Federations". World Athletics. 17 February 2024 දින පැවති මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂිත පිටපත. සම්ප්‍රවේශය 2024-04-05.

ඕෂනියාවේ ස්වෛරී රාජ්‍යයන් සහ පරායත්ත භූමි ප්‍රදේශ ලැයිස්තුව