පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව, පේරු

පූනෝ (ස්පාඤ්ඤ pronunciation: [ˈpuno] ) යනු ගිනිකොනදිග පේරු හි පිහිටි දෙපාර්තමේන්තුවක් සහ කලාපයකි . එය කුස්කෝ, මැඩ්රේ ඩි ඩියෝස්, උකයාලි සහ ලොරෙටෝ වලින් පසු පේරු හි පස්වන විශාලතම දෙපාර්තමේන්තුව වේ. එය නැගෙනහිරින් බොලිවියාවෙන්, උතුරින් මැඩ්‍රේ ඩි ඩියෝස්, බටහිරින් කුස්කෝ සහ අරෙක්විපා, නිරිත දෙසින් මොකෙගුවා සහ දකුණින් ටක්නා යන දෙපාර්තමේන්තු වලින් මායිම් වේ. එහි අගනුවර වන්නේ ඇල්ටිප්ලානෝ නොහොත් උස් සියෙරා ලෙස හැඳින්වෙන භූගෝලීය කලාපයේ ටිටිකාකා විලෙහි පිහිටා ඇති පූනෝ නගරයයි.

පූනෝ යනු ටියුවානාකෝස් (ක්‍රි.ව. 800 – ක්‍රි.ව. 1200) හි භූමි ප්‍රදේශය වූ අතර, ඔවුන් අද පේරු සහ බොලිවියාව ලෙස හඳුන්වන ප්‍රදේශයේ ස්ථාපිත වූ අයිමාරා ජනයාගේ ඉහළම සංස්කෘතික ප්‍රකාශනය විය. පහළොස්වන සියවසේදී ඉන්කාවරුන් මෙම ඉඩම් අත්පත් කරගත් අතර, එහි දියුණු වූ පතල් කර්මාන්තයෙන් ආකර්ෂණය වූ ස්පාඤ්ඤ ජාතිකයන් මුළු ප්‍රදේශය පුරාම වැදගත් යටත් විජිත උරුමයක් ඉතිරි කළහ.

භූගෝලය

පූනෝ දෙපාර්තමේන්තුව කොලාඕ සානුවේ පිහිටා ඇත. ලොව උසම යාත්‍රා කළ හැකි විල වන ටිටිකාකා විලෙහි බටහිර කොටස දෙපාර්තමේන්තුවේ පිහිටා ඇත. කලාපයේ භූමි ප්‍රමාණයෙන් 70% ක් ඇන්ඩියන් කඳුකරය විසින් අත්පත් කරගෙන ඇති අතර ඉතිරි කොටස ඇමසන් වැසි වනාන්තරයෙන් වැසී ඇත.

මෙම විලෙහි දූපත් රාශියක් අඩංගු වන අතර, එහි වැසියන් ඔවුන්ගේ මුතුන් මිත්තන්ගේ සිරිත් විරිත් හා සම්ප්‍රදායන් අනුව දිගටම ජීවත් වෙති. යුරෝස් මෙයට උදාහරණයක්; මෙම ජන කණ්ඩායම ජීවත් වන්නේ ටොටෝරා බටවලින් සම්පූර්ණයෙන්ම කෘතිමව සාදන ලද "පාවෙන දූපත්" වල වන අතර, ඔවුන් ටොටෝරා බටවලින් සාදන ලද ඔවුන්ගේ සාම්ප්‍රදායික බෝට්ටු වල ගමන් කරති. ටකීල්, සුවාසි සහ අමන්තානි ඔවුන්ගේ පදිංචිකරුවන්ට දැක්වූ කරුණාව, රෙදි විවීමේ ඔවුන්ගේ මුතුන් මිත්තන්ගේ කුසලතාව, ඔවුන්ගේ පූර්ව-කොලොම්බියානු ඉදිකිරීම් සහ සුන්දර ග්‍රාමීය ප්‍රදේශ සඳහා ප්‍රසිද්ධය. ටිටිකාකා ජාතික රක්ෂිතය (හෙක්ටයාර 36,180) ටොටෝරා බට සහ විවිධ ශාක හා සත්ව විශේෂවල පුළුල් පරාසයක් ආරක්ෂා කරයි.

දේශගුණය සීතල හා වියලි වන අතර, මාස හතරක වැසි සමයක් පවතී. අනෙක් අතට, වැසි වනාන්තරයේ දේශගුණය උණුසුම් ය. ජල සම්පත් ටිටිකාකා විලෙන්, කලපු 50 කින් සහ ගංගා 300 කට වැඩි ගණනකින් ලබා ගනී. භූගත ජලයේ ද වැදගත් විභවයක් පවතී.