බන්දුල ද සිල්වා විතානගේ (උපත 1940 සැප්තැම්බර් 11 - විපත 2014 සැප්තැම්බර් 1), ශ්රී ලාංකේය සිනමාව, වේදිකා නාට්ය සහ රූපවාහිනියෙහි නළුවෙක් සහ චිත්රපට අධ්යක්ෂකවරයෙක් මෙන්ම පරිවර්තකයෙක්, අධ්යක්ෂකවරයෙක්, නාට්ය රචකයෙක් සහ පිටපත් රචකයෙක් විය. ශ්රී ලාංකේය කලාවේ සහ නාට්යයේ ආදිතම කුළුණු අතරින් එකක් වන විතානගේ දශක පහක සිය නාට්ය ජීවිතය තුළ විචාරක පැසසුමට ලක් වූ රූපවාහිනී කතාමාලා සහ වේදිකා නාට්ය බොහොමයක් නිෂ්පාදනය කර ඇත.වෙනිසියේ වෙළෙන්දා, රෝමියෝ සහ ජුලියට්, මැක්බත්, දොළොස්වන රාත්රිය, හැම්ලට් වැනි නාට්ය කිහිපයක් සමඟින් ෂේක්ස්පියර් රඟහල ශ්රී ලාංකේය රංග ශාලාවට හඳුන්වා දීමේ පුරෝගාමියාද ඔහුය.
බන්දුල විතානගේ Bandula Vithanage | |
|---|---|
| උපත | බන්දුල ද සිල්වා විතානගේ සැප්තැම්බර් 11, 1940 ගෝනගල, ශ්රී ලංකාව |
| මියගිය දිනය | September 1, 2014 (aged 73) කොළඹ, ශ්රී ලංකාව |
| ජාතිකත්වය | ශ්රී ලාංකික |
| අධ්යාපනය | කේරි විද්යාලය, කොළඹ ධර්මාශෝක විද්යාලය |
| රැකියාව | නළුවා, නාට්යකරුවා, අධ්යක්ෂක |
| සක්රීය වසර | 1963–2014 |
| දරුවන් | චානක විතානගේ වජිර කුමාරි විතානගේ නාලක විතානගේ |
| ඥාතීන් | රනිද විතානගේ (මුණුබුරා) යශෝධා විමලධර්ම (නෑදෑ දුව) |
ඔහු 2014 සැප්තැම්බර් 1 වන දින කොළඹ ජාතික රෝහලේදී මිය යන විට 73 හැවිරිදි වියේ පසුවිය.
පෞද්ගලික ජීවිතය
ඔහු උපන්නේ 1940 සැප්තැම්බර් 11 වැනිදා ගෝනගලදීය. ඔහු ප්රාථමික අධ්යාපනය සඳහා අතුරුවැල්ල ප්රාථමික පාසලට ඇතුළත් වූ අතර පසුව සාමාන්ය පෙළ දක්වා සම්පූර්ණ කිරීමට කොළඹ කේරි විද්යාලය වෙත ගියේය. පසුව ඔහු අම්බලන්ගොඩ ධර්මාශෝක විද්යාලය වෙතින් උසස් පෙළ අධ්යාපනය සම්පූර්ණ කළේය. ඔහු උසස් අධ්යාපනය සඳහා කොළඹ විශ්ව විද්යාලයට ඇතුළු වූ අතර කීර්තිමත් නාට්යවේදී එදිරිවීර සරච්චන්ද්රගේ විශ්වවිද්යාල නාට්ය කවයේ සාමාජිකයෙකු විය. අවසානයේ ඔහු කොළඹ විශ්ව විද්යාලයෙන් නාට්යකරණය සහ රංගනය පිළිබඳ ශාස්ත්රපති උපාධියක් ලබා ගන්නා ලදි. දරුවන් තිදෙනෙකි වැඩිමහල් පුතු චානක විතානගේ,දියණිය වජිර කුමාරි විතානගේ. මුණුබුරු මිණිබිරියන් 4කි. වැඩිමහල් මුණුබුරු රනිද විතානගේ
ඔහුගේ පුත් නාලක විතානගේ ජනප්රිය චිත්රපට අධ්යක්ෂකවරයෙකි. ඔහු වේදිකා නාට්ය තුනක් නිෂ්පාදනය කර ඇත - රාත්රී බෝජනය (2004), කාසි මල්ල (2006) සහ උපන් මරණය (2009). නාලක කොළඹ නාලන්දා විද්යාලයයේ ආදි ශිෂ්යයෙකි. සිංහල රූපවාහිනියේ සහ සිනමාවේ ජනප්රිය නිළි යශෝධා විමලධර්ම බන්දුල විතානගේ ගේ නෑදෑ දියණියකි.
වෘත්තීය ජීවිතය
1963 දී පී.වැලිකලගේ නිෂ්පාදනයක් වූ ‘‘රත්නාවලී’’ නාට්යයේ ‘විදූෂක’ චරිතයෙන් ඔහු වේදිකා නාට්ය රංගනය ආරම්භ කළේය. 1965 දී ඔහු සිය ප්රථම නාට්ය නාට්ය වන මේඝ ගර්ජන නිෂ්පාදනය කළේය, එය Harold Pinter ගේ The Collection හි පරිවර්තනයකි. ඔහු සයිමන් නවගත්තේගමගේ "ගංගාවක්" වේදිකා නාට්යයේ රඟපෑ අතර ඉන් පසුව "සපත්තු කබලක් සහ මරණයක්" වේදිකා නාට්ය අධ්යක්ෂණය කළේය. ඉන්පසු සහෝදර නාට්යකරු ටෝන රණසිංහ සමඟ එක්ව 1980 දී ජනප්රිය වේදිකා නාට්යයක් වන වෙනිසියේ වෙළෙන්දා නිෂ්පාදනය කළේය.
Jean Anouilh ගේ Becket හා Ray Cooney ගේ Run for your wife අනුසාරයෙන් රෝමය ගිනි ගනී වැනි විචාරාත්මක පැසසුමට ලක් වූ විදේශීය නාට්ය අනුවර්තන කිහිපයක් ඔහු දිගටම නිෂ්පාදනය කළේය. මෙවැනි ප්රසිද්ධ නාට්ය ලෙස සිකුරු සැනකෙලි, තෝන්ටන් වයිල්ඩර්ගේ ද මැච්මේකර් මත පදනම්ව සෙනෙහෙබර ඩොලී, වයිල්ඩර්ගේ Our Town මත පදනම්ව හිරු දහස, මැක්බත් (2006), දොළොස්වන රාත්රිය (1988), හැම්ලට් , රෝමියෝ සහ ජුලියට්, සහ අ කොමඩි ඔෆ් එරර්ස් හැදින්විය හැක.
නාට්ය හා රූපවාහිනියේ විශිෂ්ට රංගනයන් හා සසඳන විට ඔහු කුඩා චිත්රපට ගණනක රඟපෑවේය. ඔහු "වෙස් ගත්තෝ" චිත්රපටයේ වසන්ත ඔබේසේකර සමඟ වැඩ කර සහය වූ අතර පසුව ධර්මසේන පතිරාජගේ "අහස් ගව්ව" චිත්රපටයේ රඟපෑවේය. ඔහුගේ මංගල සිනමා රංගනය 1974 දී මෙරිල් ඇල්බට් විසින් අධ්යක්ෂණය කරන ලද “දහකින් එකක්” චිත්රපටය හරහා පැමිණියේය. ඔහුගේ වඩාත්ම කැපී පෙනෙන රූපවාහිනී නිෂ්පාදනය වූයේ රූපවාහිනී හි විකාශය වූ බුමුතුරුණු, අත්ත බිඳෙයි සහ අසල් වැසියෝ හරහාය. 2011 දී ඔහු සෙසු නළු රොජර් සෙනෙවිරත්න සමඟ ඒකාබද්ධ උත්සාහයක් ලෙස ‘‘රෝමය ගිනි ගනී-2’’ වේදිකා නාට්යය නිෂ්පාදනය කළේය. රෝමය ගිනි ගනී-2 පාදක වූයේ Cooney ගේ Caught in the net නාට්යයයි. 2007 දී ඔහු I Love Jennie හා 2008 දී පත්තර ගෙදර රූපවාහිනී විකට කතා මාලා අධ්යක්ෂණය කළේය. 2009 දී ඔහු තම පුත් නාලක විසින් නිෂ්පාදනය කරන ලද ‘‘උපන්දා මරණය’’ වේදිකා නාට්යයේ රඟපෑවේය.
ඔහු රූපවාහිනී සංස්ථාවට (SLRC) එහි මුල් අවදියේදී සම්බන්ධ වූ අතර කෙටි කලක් සේවය කරන ලදි. SLRC වෙතින් නෙරපා හැරීමෙන් පසු ලුෂන් බුලත්සිංහල සමඟ ඔහු වසර තුනහමාරක් එංගලන්තයේ ජීවත් විය.
කර්තෘ කාර්යය
ඔහු ශේක්ස්පියර් නාට්ය කිහිපයක් සිංහල භාෂාවට පරිවර්තනය කළේය.
මරණය
ඔහු 2014 සැප්තැම්බර් 1 වැනිදා කොළඹ ජාතික රෝහලේ ප්රතිකාර ලබමින් සිටියදී මිය ගියේය. ඔහුගේ දේහය සැප්තැම්බර් 2 වන දින බොරැල්ලේ ජයරත්න මල් ශාලාවේ තබා සැප්තැම්බර් 4 වන දින ජාතික කලාගාරය වෙත ගෙන එන ලදී. දේහය පිලිබද අවසන් කටයුතු පස්වරු 4.00 ට සිදු කර බොරැල්ල කනත්තේදී සිදු කරන ලදී.
සම්මාන
ඔහුගේ ‘‘සපත්තු කබලක් සහ මරණයක්’’ නාට්යය 1971 වසරේ රාජ්ය නාට්ය උළෙලේදී හොඳම නිළිය සහ හොඳම වේදිකා නිර්මාණය ඇතුළු සම්මාන රැසක් දිනා ගත්තේය. 1996 වසරේ රාජ්ය නාට්ය උළෙලේ හොඳම නිෂ්පාදනය, හොඳම පිටපත, හොඳම නළුවා, හොඳම නිළිය සහ හොඳම සහය නළුවා ඇතුළු ප්රධාන සම්මාන “රෝමය ගිනි ගනී” නාට්යයට හිමි විය. 2011 ජනවාරි 30 දින ජෝන් ද සිල්වා රඟහලේදී ඔහුගේ ජීවිතයේ 70 වසර සැමරීම සඳහා උපහාර වැඩසටහනක් පැවැත්විණි.
විකිපීඩියා, විකි, විශ්වකෝෂය, පොත, පුස්තකාලය, ලිපිය, කියවීම, නොමිලේ බාගත කිරීම, බන්දුල විතානගේ පිළිබඳ තොරතුරු, බන්දුල විතානගේ යනු කුමක්ද? බන්දුල විතානගේ යනු කුමක් දර්ශනය කරන්නේ?