මහජන මන්ත්රී මණ්ඩලය යනු සෝල්බරි ව්යවස්ථාව මගින් 1947 දී පිහිටුවන ලද ලංකා පාර්ලිමේන්තුවේ (දැන් ශ්රී ලංකාව ) පහළ මන්ත්රී මණ්ඩලයයි. කොළඹ ගාලු මුවදොර පිටියේ පිහිටි පැරණි රාජ්ය මන්ත්රණ සභා ගොඩනැගිල්ලේ පැවති මෙම සභාව ප්රථම වරට රැස්වූයේ 1947 ඔක්තෝම්බර් 14 වැනිදාය. 1972 මැයි 22 දින සම්මත කරන ලද ශ්රී ලංකාවේ පළමු ජනරජ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව, නියෝජිත මන්ත්රී මණ්ඩලය (සහ ලංකා පාර්ලිමේන්තුව ) වෙනුවට ඒකමණ්ඩල ජාතික රාජ්ය සභාව සමඟ ප්රතිස්ථාපනය විය.
| මහජන මන්ත්රී මණ්ඩලය | |
|---|---|
| ලංකාව | |
| Type | |
| Type | Lower house |
| History | |
| Established | 1947 |
| Disbanded | 1972 |
| Preceded by | රාජ්ය මන්ත්රණ සභාව |
| Succeeded by | ජාතික රාජ්ය සභාව |
| Seats | 101 (1947-1960) 157 (1960-1972) |
| Elections | |
Last election | 1970 |
| Meeting place | |
| කොළඹ, ගෝල්පේස් හි ජාතික රාජ්ය සභාව ගොඩනැගිල්ල. 1982 දක්වා රාජ්ය මන්ත්රණ සභාවේ අනුප්රාප්තිකයින් (නියෝජිත මන්ත්රී මණ්ඩලය, ජාතික රාජ්ය සභාව සහ ශ්රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුව) විසින් මෙම ගොඩනැගිල්ල භාවිතා කරන ලදී. අද එය පැරණි පාර්ලිමේන්තු ගොඩනැගිල්ල ලෙස හඳුන්වන අතර ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලය පිහිටා ඇත. | |
සාමාජිකත්වය
නියෝජිත මන්ත්රී මණ්ඩලය මුලින් සාමාජිකයින් 101 දෙනෙකුගෙන් සමන්විත වූ අතර, ඔවුන්ගෙන් 95 දෙනෙකු මැතිවරණ දිස්ත්රික්ක 89 ක ඡන්දදායකයින් විසින් සහ අග්රාමාත්යවරයාගේ උපදෙස් මත ආණ්ඩුකාරවරයාගේ විසින් පත් කරන ලද හය දෙනෙකු විසින් තෝරා පත් කර ගන්නා ලදී. සාමාජිකයින් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීවරුන් ලෙස හැඳින්විණි. පත් කරන ලද සාමාජිකයින් හය දෙනා සභාව තුළ නියෝජනය නොවූ හෝ ප්රමාණවත් ලෙස නියෝජනය නොවූ වැදගත් අවශ්යතා නියෝජනය කළ අතර, ඔවුන් සාමාන්යයෙන් යුරෝපීය සහ බර්ගර් ප්රජාවන්ගෙන් සහ සමහර අවස්ථා වලදී ඉන්දියානු දෙමළ සහ මුස්ලිම් හෝ මැලේ) කණ්ඩායම් වලින් විය. අවස්ථා කිහිපයකදී සිංහල සහ දෙමළ තුළ සිටින කුල කණ්ඩායම් පත් කරන ලද සාමාජිකයන් ලෙස පාර්ලිමේන්තුවේ නියෝජනය ලබා ගත්හ.
සෝල්බරි ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ සිව්වන සංශෝධනය මඟින් මන්ත්රීවරුන් සංඛ්යාව 157 දක්වා වැඩි කරන ලදී (මැතිවරණ දිස්ත්රික්ක 145 කින් තේරී පත් වූ 151 දෙනෙකු සහ පත් කරන ලද හය දෙනෙකු).
මැතිවරණ දිස්ත්රික්ක
මුල් මැතිවරණ දිස්ත්රික්ක 89 තුළ ඒක-මන්ත්රී දිස්ත්රික්ක 84ක්, ද්වි-මන්ත්රී දිස්ත්රික්ක හතරක් (අම්බලන්ගොඩ-බලපිටිය, බදුල්ල, බලංගොඩ සහ කඩුගන්නාව) සහ එක් ත්රි-මන්ත්රී දිස්ත්රික්කයක් (මැද කොළඹ) ඇතුළත් විය. 1960 මාර්තු සිට ඒක-මන්ත්රී දිස්ත්රික්ක 140ක්, ද්වි-මන්ත්රී දිස්ත්රික්ක හතරක් (අකුරණ, මඩකලපුව, කොළඹ දකුණු සහ මුතූර්) සහ එක් ත්රි-මන්ත්රී දිස්ත්රික්කයක් (මැද කොළඹ) ඇතුළත් මැතිවරණ දිස්ත්රික්ක 145ක් තිබුණි.
කථානායකවරු
- ඒ.එෆ්. මොලමුරේ (1947–51)
- ඇල්බට් පීරිස් (1951–56)
- H.S. ඉස්මයිල් (1956–59)
- ටී.බී. සුබසිංහ (1960)
- ආර්. එස්. පැල්පොල (1960–64)
- හියු ප්රනාන්දු (1964)
- ඇල්බට් පීරිස් (1965–67)
- ෂර්ලි කොරියා (1967–70)
- ස්ටැන්ලි තිලකරත්න (1970–72)
නියෝජ්ය කථානායක සහ කාරක සභා සභාපති
- R. A. de Mel (1947–48)
- H. W. Amarasuriya (1948)
- Albert F. Peries (1948–51)
- H. S. Ismail (1951–56)
- Piyasena Tennakoon (1956–58)
- R. S. Pelpola (1958–60)
- Hugh Fernando (1960–64)
- D. A. Rajapaksa (1964)
- ෂර්ලි කොරියා (1965–67)
- Razik Fareed (1967–68)
- Murugesu Sivasithamparam (1968–70)
- I. A. Cader (1970–72)
මූලාශ්ර
- Notes
- Wilson, A. Jeyaratnam (2016). Politics in Sri Lanka, the Republic of Ceylon: A Study in the Making of a New Nation. Springer. p. 206. ISBN 9781349015443.
- "Speakers". Handbook of Parliament. Parliament of Sri Lanka. 2009-07-25 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
- "Deputy Speaker and Chairman of Committees". Handbook of Parliament. Parliament of Sri Lanka. 2010-11-26 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
- Bibliography
- "CEYLON (CONSTITUTION) ORDER IN COUNCIL". LawNet, Government of Sri Lanka. 2010-07-16 දින මුල් පිටපත වෙතින් සංරක්ෂණය කරන ලදී.
- "CONSTITUTIONAL REFORMS SINCE INDEPENDENCE". The Official Website of the Government of Sri Lanka.
- Rajasingham, K. T. "Chapter 11: On the threshold of freedom". SRI LANKA: THE UNTOLD STORY. Archived from the original on 2001-11-08.
- "First election on party basis". Sunday Times (Sri Lanka). 4 March 2007.
වෙනත් පිටු
- Parliament of Sri Lanka
විකිපීඩියා, විකි, විශ්වකෝෂය, පොත, පුස්තකාලය, ලිපිය, කියවීම, නොමිලේ බාගත කිරීම, මහජන මන්ත්රී මණ්ඩලය (ලංකාව) පිළිබඳ තොරතුරු, මහජන මන්ත්රී මණ්ඩලය (ලංකාව) යනු කුමක්ද? මහජන මන්ත්රී මණ්ඩලය (ලංකාව) යනු කුමක් දර්ශනය කරන්නේ?